Indignatie redactie 
De aanval op een concertzaal in de buitenwijken van Moskou roept vragen op over Poetin en de effectiviteit van de Russische inlichtingendiensten.
Moskou Als we de bewogen geschiedenis van het Kremlin in ogenschouw nemen, is het niet verrassend dat een eerste reactie op de bloedige aanval van vorige week op het Crocus City Hall-concertzaal in Moskou vorige week was dat we ons afvroegen of Vladimir Poetin de aanval niet had bevolen als voorwendsel om de oorlog in Oekraïne te ontketenen. naar een nieuw niveau.
Rusland heeft een lange traditie in het gebruik van desinformatie en ‘false flag’-operaties waarbij overheidsmisdadigers iets uitvoeren wat lijkt op een terroristisch incident. Er bestaat de laatste tijd steeds meer bezorgdheid dat Poetins volgende stap zou kunnen zijn om een incident als dit te gebruiken om het gebruik van tactische kernwapens in Oekraïne te rechtvaardigen.
Zoals later bleek, lijkt het nu voor iedereen buiten Rusland zeker dat de daders behoren tot ISIS-K, of Islamitische Staat-K, een radicaal-islamitische groepering die de verantwoordelijkheid voor de aanval heeft opgeëist. De groep vindt zijn wortels in de poging om enkele jaren geleden een islamitische staat te vestigen in Syrië en Irak, en beschouwt de Afghaanse Taliban, die Rusland vriendschappelijk gezind is, als een doodsvijand. De ‘K’ in de naam staat voor Khorasan, een regio die delen van Afghanistan, Pakistan en Iran omvat.
Ondanks het feit dat zelfmoordaanslagen duidelijk meer passen bij een radicaal-islamitisch profiel dan bij een Oekraïens profiel, heeft Poetin geprobeerd te laten doorschemeren dat Oekraïne op de een of andere manier betrokken was bij het aanbieden van tenminste een ontsnappingsroute aan de aanvallers.
Drie van de vier verdachten die na de schietpartij in Moskou aan de pers werden getoond, kwamen uit Tadzjikistan. Allen waren zwaar gekneusd en verbonden nadat ze duidelijk waren gemarteld. Eén, nauwelijks bij bewustzijn, moest in een rolstoel de rechtszaal binnen worden gebracht en had tijdens zijn voorgeleiding medische hulp nodig.
Ondanks het feit dat zelfmoordaanslagen duidelijk meer passen bij een radicaal-islamitisch profiel dan bij een Oekraïens profiel, heeft Poetin geprobeerd te laten doorschemeren dat Oekraïne op de een of andere manier betrokken was bij het aanbieden van tenminste een ontsnappingsroute aan de aanvallers. De Russische media hebben hun best gedaan om de verdenking naar Oekraïne te verschuiven.
Een truc van Poetin
Het probleem van Poetin is dat het Kremlin zo vaak heeft gelogen dat het zelfs voor de Russen moeilijk is om hem te geloven. De aanval in Moskou deed onmiddellijk denken aan een reeks bomaanslagen op flatgebouwen die voorafgingen aan de tweede oorlog om Tsjetsjenië in 1999. Destijds vernietigde een reeks bommen Russische flatgebouwen op vier verschillende locaties.
De politie onderschepte verschillende mannen toen ze op het punt stonden explosieven te plaatsen op een vijfde locatie, maar ontdekte dat de daders actieve agenten waren van de FSB, de Russische interne spionagedienst. Het Kremlin beweerde dat de mannen bezig waren met een onschuldige oefening. De explosieven waren echter zeer reëel en bijna niemand geloofde het verhaal van het Kremlin. De publieke verontwaardiging over de bombardementen vormde het noodzakelijke voorwendsel om de oorlog te lanceren.
Met dat soort geschiedenis zullen mensen binnen en buiten Rusland waarschijnlijk alles wat Poetin zegt over deze laatste aanval met een flinke dosis scepsis opvatten, en in feite heeft Poetin Oekraïne niet rechtstreeks beschuldigd, waarschijnlijk omdat hij niet zeker weet welke informatie de VS heeft heeft al over de bommenwerpers gesproken.
Zowel de VS als Groot-Brittannië waarschuwden Rusland al op 7 maart dat er een aanval op handen was. Poetin deed de waarschuwing af als dwaze paniekzaaierij.
De massale schietpartij, waarbij 137 mensen om het leven kwamen en meer dan honderd toeschouwers ernstig gewond raakten, heeft zowel Poetin als de FSB met eieren in hun gezicht achtergelaten.
Poetin heeft er lang over gepocht dat zijn sterkste punt het garanderen van de veiligheid is. Dat lijkt nu een loze belofte. De FSB had blijkbaar geen idee wat er aan de hand was. ISIS-K heeft geprobeerd verschillende aanvallen uit te voeren in West-Europa, maar die aanvallen werden verijdeld door de westerse inlichtingendienst, die duidelijk veel effectiever was dan de FSB in het onderscheppen van de aanvallers voordat ze enige schade konden aanrichten. Wat ISIS-K betreft was Rusland gemakkelijker binnen te dringen en een veel zachter doelwit dan West-Europa.
Mike Johnson, 56e voorzitter van het Huis van Afgevaardigden van de Verenigde Staten. 25 oktober 2023. Fotocredit: US House / Wikimedia
Mike Johnson, onwetende Kremlin-aanwinst
Dit alles komt op het moment dat de spanningen over Oekraïne gestaag toenemen, zowel in de VS als in Europa. Poetin heeft enige troost geput uit het feit dat een kleine groep pro-Trump-Republikeinen het Congres effectief heeft gesaboteerd en, althans voorlopig, verdere Amerikaanse hulp aan Oekraïne blokkeert. Trump heeft gedreigd de hulp aan Oekraïne volledig stop te zetten en de VS uit de NAVO te halen als hij de volgende verkiezingen wint.
Voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Mike Johnson (R-LA) is waarschijnlijk dichter bij iemand anders gekomen door op te treden als een onbewuste aanwinst van het Kremlin. Omdat hij wist dat het Huis van Afgevaardigden zeer waarschijnlijk voor voortzetting van de hulp aan Oekraïne zou stemmen, heeft hij voorkomen dat de kwestie ter discussie in het Huis van Afgevaardigden terecht zou komen. Het voorwendsel is dat hij zich meer zorgen maakt over de illegale immigratie langs de zuidgrens van Amerika dan over wat er in Europa gebeurt. Als Trump de volgende verkiezingen zou winnen, begint Europa te beseffen dat het het alleen zal moeten doen.
Het gevolg van de passiviteit van het Congres tot nu toe is dat Oekraïne de munitie en wapens wordt ontnomen die het nodig heeft om zichzelf te verdedigen. De Russen hebben enige vooruitgang geboekt, maar niet veel.
De cruciale rol van Oekraïne
Militaire experts beschouwen Oekraïne al lang als het cruciale middelpunt in de verdediging van het continent. In de jaren tachtig probeerden de Russen kernraketten voor de middellange afstand langs de Europese grens van Oekraïne te installeren. De raketten, die de belangrijkste steden van Europa zonder enige waarschuwing hadden kunnen uitschakelen, zouden Moskou een machtspositie hebben gegeven om de Europese landen te intimideren om hun bevelen uit te voeren. De VS reageerden hierop door soortgelijke middellangeafstandsraketten te installeren, waardoor Rusland even kwetsbaar werd. Beide partijen trokken hun raketten terug onder de voorwaarden van het Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty, ondertekend in 1987.
Trump liet het verdrag in 2017 vervallen en beweerde dat Poetin het in ieder geval niet langer wilde respecteren.
Potentieel gevaarlijker voor Poetin is dat de Europeanen zijn gaan spelen met het idee om Russische tegoeden in beslag te nemen die door diverse sancties zijn bevroren en het geld te gebruiken om de Oekraïense defensie te financieren.
Omdat ze niet kunnen blijven rekenen op de VS als wereldleider, proberen de Europeanen wanhopig mogelijke alternatieven te overwegen. De Franse president Emmanuel Macron heeft tweemaal gesuggereerd dat de NAVO misschien zelfs gedwongen zou kunnen worden tussenbeide te komen en de verdediging van Oekraïne te helpen. Momenteel heeft dat tot zware bezwaren geleid, met name uit Duitsland, maar het idee wordt nu met enige ernst besproken.
Op 30 januari testte de Britse marine een van haar door onderzeeërs gelanceerde Trident-kernraketten, die in zee viel toen het drijfgas van de eerste trap weigerde te ontbranden. De raket had geen kernkop aan boord, maar het feit dat de marine zich genoodzaakt voelde de test uit te voeren lijkt een duidelijke indicatie dat er een nieuwe nadruk wordt gelegd op paraatheid. De raketten kosten elk ongeveer $ 17 miljoen.
Potentieel gevaarlijker voor Poetin is dat de Europeanen zijn gaan spelen met het idee om Russische tegoeden in beslag te nemen die door diverse sancties zijn bevroren en het geld te gebruiken om de Oekraïense defensie te financieren. Er zijn al plannen om de Europese wapenproductie op te voeren, ook al is de Europese technologie nog niet helemaal op het niveau dat in de VS wordt geproduceerd.
Nog niet zo lang geleden dacht Poetin dat zijn ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne eenvoudigweg een kwestie zou zijn van een machtig land dat een zwakker land zou intimideren. Het is allesbehalve gebleken. De aanval van ISIS-K herinnert ons eraan dat Oekraïne niet het enige probleem is waarmee hij te maken heeft.
