Armenië en Armenië en Azerbeidzjan?. Het is vaak niet zo lastig als het wordt voorgesteld.
Hoe zat het ook alweer met Armenië en Azerbeidzjan? Toen de Sovjet-Unie uiteen viel, verklaarden beide zich onafhankelijk van ‘Moscow‘, en gingen ze hun eigen weg. Azerbeidzjan rijk aan olie, gas en dichtbevolkt, en overwegend Moslim (Soennitisch), was een vette prooi voor het Westen. Het ‘Orthodoxe‘ Armenië, met de oudste kathedraal ter wereld, verklaarde zich in 1990 onafhankelijk, een jaar later volgde de Armeense enclave Nagorno-Karabach.
Azerbaijan is shelling civilian residential areas of #Stepanakert This is a building next to us with no military target in vicinity. pic.twitter.com/EZtJsAEBNg
— Siranush Sargsyan (@SiranushSargsy1) September 19, 2023
Waar Armenië internationaal nog wel als land werd erkend, gold dat niet voor Nagorno-Karabach. Die situatie herinnert aan wat er in Oekraïne gebeurde toen dat voormalige gewest van Rusland zich onafhankelijk verklaarde, maar de Krim zich onafhankelijk verklaarde van Oekraïne.
Een goudmijn voor geostrategisch geharrewar waar de NAVO haar vingers aan heeft gebrand, en nu dreigt haar hele hand in rook op te gaan. In de praktijk werd Nagorno-Karabach beschouwd als een ‘Armeense enclave‘ in Azerbeidzjan, en waren Turkije en Azerbeidzjan vijandige buren van Armenië, waardoor dat land afhankelijk bleef van Russische protectie.
Er waren de afgelopen dertig jaar verscheidene gewapende conflicten en oorlogen tussen Armenië en Azerbeidzjan over Nagorno-Karabach, waarbij Rusland wapenstilstanden uitonderhandelde, en ‘peacekeepers‘ stuurde om toe te zien op de naleving.
Waar het Westen meende Azerbeidzjan al te hebben ingelijfd in haar ‘invloedssfeer‘, werd ‘Regime Change‘ in Armenië een doel in dezelfde sfeer als de ‘Regime Change‘ operatie in Kiev in 2014, om Rusland te omcirkelen met NAVO-bondgenoten.
Pijnpunt is de ‘Armeense genocide‘ waar NAVO-lid Turkije aanstoot aan neemt als dat zo wordt benoemd, maar een vreedzame ‘Regime Change‘ na demonstraties, de ‘Armeense Revolutie‘ van 2018, tegen de van corruptie betichtte regering in Yerevan slaagde, en bracht gewezen ‘journalist‘ Nikol Pashinyan aan de macht na vervroegde verkiezingen.
Pashinyan zit in de zak van de EU en de Verenigde Staten, en hoewel hij in 2020 nog lippendiensten bewees aan de alliantie tussen zijn land en de Orthodoxe landgenoten in Nagorno-Karabach, tijdens het voorlaatste militaire conflict met Azerbeidzjan, was dat eerder een poging om de Russen dieper het conflict binnen te zuigen, en ze een ‘No-Win‘ probleem te bezorgen, waar Rusland onmogelijk Nagorno-Karabach hetzelfde kon bieden als het de Krim had geboden.
In hoeverre Azerbeidzjan het spel meespeelde is mij (nog) niet helemaal duidelijk, maar als deze nieuwe aanval van Azerbeidzjan op de enclave tot doel had de Russen te verleiden om werk te maken van het verdedigen van Nagorno-Karabach, om het land zo een ‘Tweede Front‘ te bezorgen nu het volkomen mis gaat voor de NAVO in Oekraïne, dan is dat opzichtig mislukt.
Rusland constateerde dat Pashinyan bij herhaling te kennen had gegeven dat hij Nagorno-Karabach beschouwde als een integraal onderdeel van Azerbeidzjan, in onderhandelingen met met ‘diplomaten‘ van de EU die zich ermee bemoeiden, en als Armenië geen belangstelling toonde, dan wilden de Russen niet met dat ‘Dode Gewicht‘ worden opgezadeld.
En al helemaal niet nu. Pashinyan is geen fan van Rusland, om het bescheiden uit te drukken, en het bezoek van zijn vrouw afgelopen week aan Kiev, om steun te betuigen aan het door Victoria Nuland in Oekraïne geïnstalleerde regime in Oekraïne, onderstreept dat. In Yerevan probeert Pashinyan het verlies van Nagorno-Karabach in de schoenen van de Russen te schuiven, maar er is een bepaald niet geringe kans dat dit hele cynische plannetje in het gezicht van de gewezen ‘journalist‘ en zijn vrienden bij de NAVO ontploft.
Het is verre van denkbeeldig dat Azerbeidzjan, nadat het de enclave heeft ingelijfd, toenadering zal zoeken tot de ‘BRICS‘-landen, om de boot niet te missen.
Daar is vooralsnog geen sprake van, en Ilham Aliyev, de president van Azerbeidzjan ontving de topman van BP juist deze week om toekomstige projecten in de olie- en gasbranch te bespreken, maar in haar ijver om Armenië te paaien, en Rusland te verleiden om zich hals over kop in de strijd rond Nagorno-Karabach te storten, veroordeelden de Westerse landen Azerbeidzjan, waar Rusland koeltjes stelde dat als Yerevan geen interesse had in de enclave, het een ‘binnenlands conflict‘ was in Azerbeidzjan.
In Yerevan is het nu onrustig, waar de regering en de NAVO-agitatoren proberen het volk op te zetten tegen de ‘verradelijke Russen‘, maar zeker als de stroom vluchtelingen vanuit Nagorno-Karabach het toch al niet welvarende Armenië bereikt, en het kwartje valt dat Pashinyan hen heeft verkocht in zijn ijver om de EU en de NAVO het hof te maken, kan de situatie in dat land nog knap interessant worden.