De belastingdienst heeft voor het eerst toegegeven dat het hebben van een tweede nationaliteit formeel een reden was om vanaf 2012 extra te controleren op fraude. Hierdoor zijn ruim 11.000 Nederlanders strenger gecontroleerd. De belastingdienst heeft dit bevestigd na onderzoek van RTL nieuws en Trouw. Om welke nationaliteiten het ging, wil de fiscus niet vertellen.
Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Renske Leijten (SP), die vanaf het begin bovenop deze affaire zitten, laten RTL weten nu snel meer duidelijkheid te willen. “Ik wil nu precies weten wanneer en hoe lang dit is gedaan”, zegt Omtzigt.
En Renske Leijten: “Ik vind dit ernstig. Het kan niet, het mag niet. Het is een klap in het gezicht van de samenleving. Er is ons schoon schip beloofd, maar het is tragisch om vast te moeten stellen dat dit nu pas – na al die tijd – boven tafel komt. Het laat zien dat we er nog lang niet zijn.”
Vanaf 2014 en 2015 wordt een tweede nationaliteit niet meer opgenomen in de Basisregistratie Personen (BRP) en ook niet meer doorgegeven aan de Belastingdienst. Volgens de Belastingdienst zou een tweede nationaliteit sinds januari 2015 geen rol meer spelen in de selectie, maar tijdens de toeslagenaffaire bleek dat de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst oude gegevens over tweede nationaliteit nog wél jarenlang bewaarde. Bronnen binnen de Belastingdienst laten RTL Nieuws weten dat het selecteren op nationaliteit niet per se hetzelfde is als discrimineren naar ras of afkomst. Meer bij RTL Nieuws.
Dubbele nationaliteit
Op 1 januari 2014 hadden 1,3 miljoen Nederlanders een dubbele nationaliteit. Het ging zowel om Nederlanders die vanaf hun geboorte Nederlander zijn en geemigreerd zijn, als om Nederlanders die op latere leeftijd tot Nederlander genaturaliseerd zijn. Bijna de helft (628.000) had een Europese nationaliteit. De grootste groepen inwoners van Nederland met een dubbele nationaliteit waren in 2014 van Marokkaanse (321.000) en Turkse (312.000) herkomst. Het ging verder onder andere om Duitsers (61.000), Britten (45.000), Belgen (34.000), Italianen (25.000), Polen (20.000), Fransen (19.000), Bosniërs (16.000 ), Spanjaarden (15.000). Andere grote groepen met een dubbele nationaliteit waren Iraniërs (19.000), Surinamers (17.000), Egyptenaren (15.000) en Amerikanen (15.000).
De Nederlandse overheid ontmoedigt sinds een paar jaar het hebben van een dubbele nationaliteit ontmoedigen. Nieuwkomers verliezen in principe automatisch hun oorspronkelijke nationaliteit als ze de Nederlandse krijgen, maar er zijn veel uitzonderingen. Zo is het bij diverse landen niet mogelijk afstand te doen van de oude nationaliteit. Voor de Nederlandse koningin Maxima geldt bijvoorbeeld dat ze geen afstand kan doen van haar Argentijnse nationaliteit. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor Marokkaanse Nederlanders. Op de website van de IND kunt u per land zien of bij verkrijging van de Nederlandse nationaliteit de oorspronkelijke nationaliteit behouden blijft of niet.