#boerenprotest #boerenactie #agractie #boeren willen Schiphol platleggen

‘De maat is vol, haal je stikstof maar weg bij Schiphol,’ ‘Boeren uit de running door vliegverkeer op Schiphol zonder vergunning’ en ‘Schiphol mag los, boer de klos’.

Meerdere actievoerders richtten hun pijlen tijdens het boerenprotest op de luchtvaart die niet aangepakt zou worden. Eén van de organisatoren van de actie, Mark van den Oever, pleitte op het podium zelfs voor het platleggen van Schiphol als de agrarische sector niet zou worden ‘uitgesloten van stikstofmaatregelen’.

Ook politici lieten zich horen. Zij hebben het idee dat boeren makkelijke slachtoffers zijn die moeten opdraaien voor problemen. “In het hele stikstofverhaal worden vliegtuigen ongemoeid gelaten, want het is allemaal ingewikkeld om vliegtickets duurder te maken,” aldus SGP-voorman Kees van der Staaij. “Het is makkelijker is om de veehouderij aan te pakken en daar zijn de boeren bang voor.” En ook Jesse Klaver van GroenLinks sloeg de combinatie: “De aanpak van stikstof gaat niet alleen over de agrarische sector, ook over Schiphol en industrie.”

Daarmee worden de stikstofproblemen die de landbouw veroorzaakt, op gelijke hoogte gesteld met de stikstofuitstoot van de luchtvaart. En die vergelijking gaat flink mank.

Stikstofuitstoot verkeer en landbouw

Volgens een eerste inventarisatie van de stikstofproblemen in ons land, die onder leiding van oud minister Johan Remkes vorige week werd gepresenteerd, is het totale verkeer in Nederland – inclusief luchtvaart – goed voor ruim 6 procent van de stikstofuitstoot. Volgens het RIVM is de luchtvaart jaarlijks goed voor ongeveer een procent van alle stikstof die in Nederland wordt geproduceerd, vergelijkbaar met de industrie.

De agrarische sector daarentegen is goed voor 46 procent van alle stikstof die jaarlijks over ons land wordt uitgestort. De problemen die eind mei zijn ontstaan na de stikstofuitspraak van de Raad van State, waardoor 18.000 bouwprojecten zijn komen stil te liggen, zijn dan ook vooral het gevolg van de de uitstoot die veeteelt en landbouw veroorzaken.

Dat was ook de aanleiding voor D66 om voor een halvering van de veestapel te pleiten en de reden dat het kabinet aankondigde verouderde boerenbedrijven in de buurt van natuurgebieden als eerste aan te pakken.

Aanpak luchtvaart

De adviescommissie-Remkes doet nog veel meer aanbevelingen, zoals het terugbrengen van de maximumsnelheid van 130 en 120 naar 100 kilometer per uur, maar aanpak van de luchtvaart zit daar niet bij.

Dat neemt niet weg dat de luchtvaart een van de grote veroorzakers is van milieuproblemen ook omdat die uitstoot moeilijk is terug te dringen. Zeker in vergelijking met de industrie en het wegverkeer. Daarbij gaat het niet zozeer om verzuurders als stikstofoxide, maar – naast fijnstof en geluid – vooral om broeikasgassen als CO2 en lachgas. De luchtvaart is goed voor 6,5 procent van alle CO2 uitstoot in ons land.

De notie dat de milieubelasting door de luchtvaart ongemoeid wordt gelaten, leeft breed – en niet alleen bij politici die beter moeten weten. Maar dat klopt niet helemaal. De luchtvaart kent al jaren emissiehandel en vanaf 2021 wordt in Nederland vliegtaks ingevoerd. Kerosine is daarentegen, vanwege het internationale karakter van het vliegverkeer, onbelast terwijl boeren sinds 2013 gewoon accijns betalen over de diesel die ze voor hun trekkers gebruiken.