Peter Andrews is een Ierse wetenschapsjournalist en schrijver, gevestigd in Londen. Hij heeft een achtergrond in de levenswetenschappen en is afgestudeerd aan de Universiteit van Glasgow met een diploma in genetica
Elk jaar blijken meer dan 6500 gevallen van blaaskanker, ruwweg vijf procent van alle gevallen in Europa, te wijten te zijn aan blootstelling aan trihalomethanen (THM’s) in drinkwater – en het is allemaal volkomen legaal.
Voor een onderzoek naar de waterkwaliteit van landen werd de EU28 de EU26, omdat er geen toereikende gegevens voor Bulgarije en Roemenië konden worden verkregen. Desondanks besloeg het project 75% van de totale EU-bevolking en een lezing van de bevindingen is onheilspellend.
Wat zijn THM in godsnaam?
THM’s zijn een klasse van moleculen die voorkomen als bijproduct van de ontsmettingsmiddelen die worden gebruikt om drinkwater te reinigen. Wanneer chloor, de belangrijkste chemische stof die wordt gebruikt om drinkwater te reinigen, in contact komt met organisch materiaal, valt het uiteen in THM’s. En ondanks dat ze tot bepaalde niveaus legaal zijn, is langdurige blootstelling eraan consistent geassocieerd met een verhoogd risico op blaaskanker. De EU heeft die wettelijke limiet vastgesteld op 100 lg = L, maar alles boven 50 lg = L verhoogt de kans op blaaskanker met 51 procent, althans bij mannen. Deze studie werd uitgevoerd aan het Barcelona Institute for Global Health, in een stad met THM-niveaus boven de huidige wettelijke maximumlimiet van 100 lg = L. Verbazingwekkend genoeg is er geen mogelijkheid om dit maximum uiterlijk te verlagen Richtlijn van de Europese Raad.
Hoe vaak komt blaaskanker voor?
Blaaskanker is slechts de tiende meest voorkomende vorm van kanker in het VK; 135.000 mensen in de EU zijn er in 2016 bij gediagnosticeerd. Het is meestal redelijk te behandelen met een eenvoudige chirurgische procedure, zolang het wordt gevangen voordat het zich naar andere lichaamsdelen verspreidt. Er zijn aanwijzingen dat het mannen meer treft dan vrouwen (hoewel dit te maken kan hebben met verschillen in levensstijl, zoals een hogere mate van roken).
De landen met de hoogste percentages blaaskankergevallen die te wijten zijn aan THM-blootstelling waren Cyprus (23 procent), Malta (18 procent) en Ierland (17 procent). Met andere woorden, 23 van de 100 Cypriotische mensen bij wie in een bepaald jaar de diagnose kanker wordt gesteld, hebben waarschijnlijk te maken met hun drinkwater. Ondertussen heeft het grootste aantal van de te wijten gevallen zich daadwerkelijk voorgedaan in Spanje (1.482 toe te rekenen gevallen) en het Verenigd Koninkrijk (1.356), hoewel dit een functie is van zowel bevolking als THM-besmetting.
Dus, wie is de schuldige?
Het is onmogelijk om de toestand van een bepaalde persoon toe te schrijven aan drinkwater, omdat de mate waarin verschillende factoren bijdragen aan een gecompliceerde ziekte vooralsnog niet te kwantificeren is. Maar de statistische methoden die door de onderzoekers worden gebruikt om toeschrijfbare gevallen te schatten, geven op zijn minst een ruw cijfer over de levens die door deze verontreinigende stof zijn getroffen – en ze zouden voldoende moeten zijn om de aandacht te trekken van degenen die de openbare watersystemen beheersen.
De auteurs wijzen erop dat als de dertien ergst besmete landen hun THM-waarden zouden kunnen verlagen tot het huidige EU-gemiddelde, dan 2.868 gevallen van door drinkwater geïnduceerde blaaskanker per jaar mogelijk kunnen worden vermeden (een vermindering van 44 procent). Voor nu lijkt dit onwaarschijnlijk. Totdat de precieze biologische routes tussen THM’s en blaaskanker worden onthuld, zal de drinkwaterrichtlijn van de Europese Raad niet onder druk staan om te heroverwegen. De EU zou echter op zijn minst haar grenzen kunnen verlagen.