Indignatie redactie 
Het is tijd dat loze praatjes snel worden overschaduwd door echte actie op het gebied van klimaatverandering.
COP26! Zo vaak heeft de VN wereldleiders bijeengeroepen voor de Conference of the Parties-top om te proberen de klimaatcrisis aan te pakken. Maar tegelijkertijd produceren de Verenigde Staten meer olie en aardgas dan ooit. De hoeveelheid broeikasgassen (BKG) in de atmosfeer en de mondiale temperaturen stijgen ook nog steeds. Bovendien ervaren we nu al de extreme weers- en klimaatchaos waar wetenschappers ons al 40 jaar voor waarschuwen , en die alleen maar erger en erger zal worden zonder serieuze klimaatactie.
Toch is de planeet tot nu toe slechts 1,2 graden Celsius opgewarmd sinds het pre-industriële tijdperk. We hebben al de technologie die we nodig hebben om onze energiesystemen om te zetten in schone, hernieuwbare energie. Dit zou miljoenen goede banen opleveren voor mensen over de hele wereld. Dus in de praktijk zijn de stappen die we moeten nemen duidelijk, haalbaar en urgent.
Het grootste obstakel voor actie waarmee we worden geconfronteerd, is ons disfunctionele, neoliberale politieke en economische systeem en de controle ervan door plutocratische en bedrijfsbelangen, die vastbesloten zijn te blijven profiteren van fossiele brandstoffen, zelfs ten koste van het vernietigen van het unieke leefbare klimaat van de aarde. De klimaatcrisis heeft het structurele onvermogen van dit systeem blootgelegd om in het werkelijke belang van de mensheid te handelen, zelfs als onze toekomst op het spel staat.
Kijkend naar COP26
Dus, wat is het antwoord? Kan COP26 in Glasgow anders zijn? Wat zou het verschil kunnen maken tussen meer gelikte politieke PR en daadkrachtig optreden? Rekenen op dezelfde politici en belangen in fossiele brandstoffen (ja, die zijn er ook) om deze keer iets anders te doen lijkt suïcidaal, maar wat is het alternatief?
Sinds Barack Obama’s Pied Piper-leiderschap in Kopenhagen en Parijs een systeem produceerde waarin individuele landen hun eigen doelen stellen en beslissen hoe ze deze willen halen, hebben de meeste landen weinig vooruitgang geboekt in de richting van de doelen die ze in 2015 in Parijs hadden gesteld. Glasgow met vooraf bepaalde en ontoereikende beloften die, zelfs als ze worden nagekomen, tegen 2100 nog steeds tot een veel warmere wereld zouden leiden.
Een opeenvolging van de VN en de rapporten van het maatschappelijk middenveld in de aanloop naar COP26 zijn geweest aan de alarmbel met wat VN-secretaris-generaal Antonio Guterres heeft opgeroepen een “donderende wake-up call” en een “code rood voor de mensheid.” In de openingstoespraak van Guterres op COP26 op 1 november zei hij dat “we ons eigen graf aan het graven zijn” door deze crisis niet op te lossen.
Toch richten regeringen zich nog steeds op langetermijndoelen, zoals het bereiken van ‘netto nul’-emissies in 2050, 2060 of zelfs 2070. Deze doelen liggen zo ver in de toekomst dat ze de radicale stappen die nodig zijn om de opwarming tot 1,5 graad Celsius te beperken, kunnen blijven uitstellen. Zelfs als ze op de een of andere manier zouden stoppen met het pompen van broeikasgassen in de lucht, zou de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer tegen 2050 de planeet generaties lang blijven opwarmen. Hoe meer we de atmosfeer met broeikasgassen belasten, hoe langer hun effect zal aanhouden en hoe heter de aarde zal blijven worden.
Rijke landen
De Verenigde Staten hebben zich op kortere termijn als doel gesteld om hun uitstoot tegen 2030 met 50% te verminderen ten opzichte van het piekniveau van 2005. Maar het huidige beleid zou tegen die tijd slechts leiden tot een reductie van 17% tot 25%. Het Clean Energy Performance Program (CEPP), dat deel uitmaakte van de Build Back Better Act, zou een groot deel van die kloof kunnen dichten door elektriciteitsbedrijven te betalen om de afhankelijkheid van hernieuwbare energiebronnen jaar-op-jaar met 4% te vergroten en nutsbedrijven die dat niet doen, te bestraffen. Maar aan de vooravond van COP26 liet de Amerikaanse president Joe Biden de CEPP van het wetsvoorstel vallen onder druk van senatoren Joe Manchin en Kyrsten Sinema en hun marionettenmeesters van fossiele brandstoffen.
Ondertussen werd het Amerikaanse leger, de grootste institutionele uitstoter van broeikasgassen op aarde, vrijgesteld van welke beperkingen dan ook onder de Overeenkomst van Parijs. Vredesactivisten in Glasgow eisen dat COP26 dit enorme zwarte gat in het wereldwijde klimaatbeleid oplost door de broeikasgasemissies van de Amerikaanse oorlogsmachine en die van andere militairen op te nemen in de nationale emissierapportage en -reducties. Tegelijkertijd komt elke cent die regeringen over de hele wereld hebben uitgegeven om de klimaatcrisis aan te pakken neer op een kleine fractie van wat de Verenigde Staten alleen hebben uitgegeven aan hun natievernietigende oorlogsmachine in dezelfde periode.
China stoot nu officieel meer CO2 uit dan de Verenigde Staten. Maar een groot deel van de uitstoot van China wordt veroorzaakt door de consumptie van Chinese producten in de rest van de wereld, en de grootste klant is de Verenigde Staten. Een MIT-studie in 2014 schatte dat de export verantwoordelijk is voor 22% van de CO2-uitstoot van China. Op basis van consumptie per hoofd van de bevolking zijn Amerikanen nog steeds verantwoordelijk voor drie keer de uitstoot van broeikasgassen van de Chinezen en het dubbele van de uitstoot van Europeanen.
Rijke landen zijn ook tekortgeschoten in de toezegging die ze in 2009 in Kopenhagen hebben gedaan om armere landen te helpen de klimaatverandering aan te pakken door financiële hulp te verlenen die tegen 2020 zou oplopen tot $ 100 miljard per jaar. Ze hebben steeds meer bedragen verstrekt, tot $ 79 miljard in 2019, maar het niet leveren van het volledige beloofde bedrag heeft het vertrouwen tussen rijke en arme landen aangetast. Een commissie onder leiding van Canada en Duitsland op COP26 is belast met het oplossen van het tekort en het herstellen van vertrouwen.
Wanneer de politieke leiders van de wereld het zo slecht doen dat ze de natuurlijke wereld vernietigen en het leefbare klimaat dat de menselijke beschaving in stand houdt, is het dringend noodzakelijk dat mensen overal veel actiever, mondiger en creatiever worden. De gepaste publieke reactie op regeringen die klaar zijn om het leven van miljoenen mensen te verspillen, hetzij door oorlog of ecologische massale zelfmoord, is rebellie en revolutie. Niet-gewelddadige vormen van revolutie zijn over het algemeen effectiever en heilzamer gebleken dan gewelddadige.
Veeleisende actie
Mensen komen in opstand tegen dit corrupte neoliberale politieke en economische systeem in landen over de hele wereld, omdat de woeste gevolgen hun leven op verschillende manieren beïnvloeden. Maar de klimaatcrisis is een universeel gevaar voor de hele mensheid dat een universele, wereldwijde reactie vereist.
Een inspirerende maatschappelijke groep op straat in Glasgow tijdens COP26 is Extinction Rebellion , die verkondigt: “We beschuldigen wereldleiders van mislukking, en met een gedurfde visie van hoop eisen we het onmogelijke. … We zullen zingen en dansen en de armen sluiten tegen wanhoop en de wereld eraan herinneren dat er zoveel de moeite waard is om voor in opstand te komen.” Extinction Rebellion en andere klimaatgroepen op COP26 pleiten voor een netto-nuluitstoot in 2025, niet in 2050, als de enige manier om het in Parijs overeengekomen doel van 1,5 graden Celsius te halen.
Greenpeace roept op tot een onmiddellijk wereldwijd moratorium op nieuwe projecten voor fossiele brandstoffen en een snelle uitfasering van kolencentrales. Zelfs de nieuwe Duitse coalitieregering, die naar verwachting de Groene Partij zal omvatten en ambitieuzere doelen heeft dan andere grote rijke landen, heeft de laatste deadline voor de Duitse kolenuitfasering van 2038 tot 2030 alleen maar opgeschoven.
Het Indigenous Environmental Network brengt inheemse mensen uit het Zuiden naar Glasgow om hun verhalen te vertellen op de conferentie. Ze roepen de noordelijke geïndustrialiseerde landen op om de klimaatnoodtoestand uit te roepen, fossiele brandstoffen in de grond te houden en wereldwijde subsidies voor fossiele brandstoffen te beëindigen.
Friends of the Earth (FOE) heeft een nieuw rapport gepubliceerd met de titel “Nature-Based Solutions: A Wolf in Sheep’s Clothing” als focus voor haar werk bij COP26. Het legt een nieuwe trend bloot in corporate greenwashing waarbij boomplantages op industriële schaal in arme landen betrokken zijn, die bedrijven van plan zijn te claimen als “compensaties” voor de voortzetting van de productie van fossiele brandstoffen.
De Britse regering die de conferentie in Glasgow organiseert, heeft deze regelingen goedgekeurd als onderdeel van het programma op COP26. FOE benadrukt het effect van deze massale landroof op lokale en inheemse gemeenschappen en noemt ze “een gevaarlijke misleiding en afleiding van de echte oplossingen voor de klimaatcrisis.” Als dit is wat regeringen bedoelen met ‘netto-nul’, zou dat nog maar een stap zijn in de financialisering van de aarde en al haar hulpbronnen, geen echte oplossing.
Omdat het voor activisten moeilijk is om tijdens een pandemie naar Glasgow te komen voor COP26, organiseren activistische groepen zich tegelijkertijd over de hele wereld om druk uit te oefenen op regeringen in hun eigen land. Honderden klimaatactivisten en inheemse volkeren zijn gearresteerd tijdens protesten in het Witte Huis in Washington, en vijf jonge activisten van de Sunrise Movement begonnen daar op 19 oktober een hongerstaking .
Amerikaanse klimaatgroepen steunen ook de “Green New Deal” die vertegenwoordiger Alexandria Ocasio-Cortez in het Congres heeft geïntroduceerd. Het wetsvoorstel, bekend als H.Res. 332 , roept specifiek op tot beleid om de opwarming van de aarde onder de 1,5 graad Celsius te houden en heeft momenteel 103 medesponsors. Het stelt ambitieuze doelen voor 2030, maar roept alleen op tot netto-nul in 2050.
De milieu- en klimaatgroepen die samenkomen in Glasgow zijn het erover eens dat we nu een echt wereldwijd programma voor energieconversie nodig hebben als een praktische zaak, niet als het ambitieuze doel van een eindeloos ineffectief, hopeloos corrupt politiek proces.
“Bla, bla, bla”
Op COP25 in Madrid in 2019 dumpte Extinction Rebellion een stapel paardenmest buiten de conferentiezaal met de boodschap: “Hier stopt de paardenstront.” Dat stopte natuurlijk niets, maar het maakte duidelijk dat loze praatjes snel moeten worden overschaduwd door echte actie. Greta Thunberg , de Zweedse klimaatactiviste, heeft de spijker op de kop geslagen door wereldleiders te bekritiseren omdat ze hun mislukkingen verdoezelen met ” bla, bla, bla “, in plaats van echte actie te ondernemen.
Net als Thunbergs “School Strike for the Climate” wordt de klimaatbeweging in de straten van Glasgow geïnformeerd door de erkenning dat de wetenschap duidelijk is en dat de oplossingen voor de klimaatcrisis direct beschikbaar zijn. Alleen de politieke wil ontbreekt. Dit moet worden geleverd door gewone mensen – uit alle lagen van de bevolking – door middel van creatieve, dramatische actie en massale mobilisatie, om de politieke en economische transformatie te eisen die we zo hard nodig hebben.
De doorgaans zachtaardige secretaris-generaal Guterres maakte duidelijk dat straathitte de sleutel zal zijn om de mensheid te redden. “Het klimaatactieleger – geleid door jonge mensen – is niet te stoppen”, zei hij tegen de wereldleiders in Glasgow. “Ze zijn groter. Ze zijn luider. En, ik verzeker je, ze gaan niet weg.”
