Indignatie redactie 
De gezondheidscrisis was al lang aangekondigd. Politici hebben slechte voorzieningen getroffen. Nu mogen kinderen misschien niet meer naar school, zodat kwetsbaren worden beschermd tegen vermijdbare infecties. Dat is misbegrepen solidariteit.
Lockdown-maatregelen waren legaal, oordeelde het Federale Constitutionele Hof. Contactbeperkingen, avondklokken en zelfs schoolsluitingen waren “evenredig”, zeggen de hoogste Duitse rechters in Karlsruhe. De kwestie van de onafhankelijkheid die nu weer aan de orde is, is niet de beslissende, maar die van de realiteit van het leven.
En het wordt door en door gevormd door Corona. Er gaat geen dag voorbij omdat niet elk medium minstens drie reportages over het onderwerp uitzendt. Waar is de incidentie? Wie ligt er in het ziekenhuis? En wat doen de niet-gevaccineerde mensen? De gloeiend hete opwindingsspiraal lijkt niet te verdwijnen. De nieuwste “verontrustende variant” Omikron staat al voor de winterse deur, misschien nog besmettelijker dan Delta en zodanig gemuteerd dat het de bijna acht miljard wereldwijd toegediende vaccinaties zou kunnen omzeilen. Kon! Dat artsen uit Zuid-Afrika zeggen dat de infecties tot nu toe extreem mild zijn, wordt bewust genegeerd. Voor de meerderheid past niets in het plaatje.
Lockdown kost vier miljard per week
Dus alles is slecht. In het voorjaar van 2021 hekelde de econoom Daniel Stelter de lockdown die net afliep als een “staatsfalen” en berekende wat bondskanselier Angela Merkel, minister van Volksgezondheid Jens Spahn en alle Duitse premiers zouden hebben in een pauze van zes maanden tussen de eerste lockdown in het voorjaar van 2020 en de tweede had het niet gehaald in de winter.
1. Het pandemieplan (opgesteld in 2013) is niet uitgevoerd. 2. Politici kochten te dure maskers en andere benodigdheden. 3. De veelgeprezen Corona-waarschuwingsapp ondersteunde nauwelijks het volgen van contacten. 4. Testconcepten zijn mislukt. 5. Risicogroepen werden niet beschermd. 6. Wat andere landen goed doen, is genegeerd. 7. Het niet verspreiden van het vaccin. Al met al: “De lockdown kostte ons vier miljard euro per week.”
Is er iets veranderd? Nee. Er is geen verder plan in zicht. Politici kopen tonnen vaccin dat genoeg is voor vijf vaccinaties per burger, maar dekken geen nieuwe varianten. De waarschuwingsapp wordt alleen gebruikt om het vaccinatiebewijs bij de hand te hebben. Het testen van gevaccineerde personen is nergens verplicht, omdat dat zou indruisen tegen het heilige verhaal dat ze “volkomen veilig” zijn. Wat andere landen goed doen, doet er niet toe. En vaccinatiecentra waren zelfs nog voor de winter gesloten. Kinderen moeten zelfs worden gevaccineerd terwijl ouderen op hun booster wachten.
Onderwijs op afstand werkt niet voor basisschoolleerlingen
Stelter concludeerde destijds: “Merkel en haar ministers zijn allemaal hun verplichtingen niet nagekomen”. De econoom bedoelde de verplichting jegens de burger, die niet direct gevaar liep door Corona. Zoals de leerlingen en vooral de kinderen van de basisschool. Hier zwaait Karlsruhe nu vriendelijk naar politici en herinnert hen eraan “dat het verbod op face-to-face onderwijs in het geval van een algemeen vaccinatieaanbod geleidelijk aan zijn rechtvaardiging zou kunnen verliezen”. Omdat afstandsonderwijs vooral ongeschikt is voor basisschoolleerlingen. “Vaardigheden en kennis” kunnen op deze manier niet “succesvol” aan hen worden overgedragen.
Deze kinderen verliezen hun basisrecht op onderwijs uit “solidariteit” omdat sommige oude mensen niet gevaccineerd willen blijven. Omdat de lockdown – volgens het verhaal – een daad van solidariteit was. De overheid had er dus voor moeten zorgen dat deze solidariteit geen blijvend eenrichtingsverkeer wordt.
Maar dat doet het niet. Vandaag wordt opnieuw opgeroepen tot een lockdown door een breed media- en politiek front, ook al is de meest recente besmettingsgolf voorlopig afgezwakt. De overheid heeft nog steeds geen bewijs voor de effectiviteit van de individuele maatregelen.
Hoeveel risico willen we als samenleving accepteren?
De ziekenhuizen melden echter al 4.575 Covid-patiënten die op de intensive care zijn behandeld. Begin december 2020 waren dat er echter nog maar 4.000. En nee, het zijn niet alleen de niet-gevaccineerden die de schuld krijgen. En ook niet de kinderen, die herhaaldelijk worden belasterd als “aanjagers van de pandemie”. Dankzij dit verhaal zijn er grootouders die hun kleinkinderen niet willen zien omdat ze meer bang zijn voor het virus dan om vergeten te worden. Er is waarschijnlijk nog nooit een samenleving geweest in de geschiedenis die zo weinig liefde heeft gehad voor haar kinderen en kleinkinderen. Maar er is nog nooit een samenleving geweest die zo weinig kinderen had en zo oud was.
Het is al lang bekend dat risicoperceptie toeneemt met de leeftijd. Dit verklaart waarom slechts vier op de tien mensen in Duitsland zichzelf als veilig voor het virus beschouwen, zoals blijkt uit de Cosmo-projecten aan de Universiteit van Erfurt. Het werkelijke risico voor elk individu is veel kleiner. Ruim minder dan één procent van de geïnfecteerden belandt momenteel op de intensive care, waar door de demografische verandering al meer dan tien jaar steeds minder verpleegkundigen beschikbaar zijn.
De vraag die we ons als samenleving moeten stellen is niet zozeer hoe komen we de winter door, maar hoe willen we in de toekomst leven? Willen we terug naar een samenleving zoals die bestond vóór Wuhan? Een samenleving die vermijdbare virusziekten als een normaal basisrisico accepteert? Of willen we samen een manier vinden om deze risico’s voor iedereen te verkleinen?
De splitsing gaat door
Duitsland is momenteel op de tweede weg met weinig aandacht voor het vertrouwde en normale tot twee jaar geleden. De breuklijnen worden scherper. Enerzijds zijn er aanvallen op vaccinatieteams op scholen of vaccinatieartsen. Aan de andere kant worden niet-gevaccineerde mensen over het algemeen belasterd en gemarginaliseerd als terroristen. Samenkomen lijkt onmogelijk. Beide groepen leven in hun eigen wereld.
De vrienden van vaccinatie zien zich bevestigd door het grote aantal niet-gevaccineerde mensen op de ziekenhuisafdelingen. De niet-gevaccineerden daarentegen lezen elke bijwerking van het vaccin als bevestiging van hun beslissing om zich niet te onderwerpen aan overheidsdruk voor deze medische interventie. Politici hadden geen moed en misschien ook geen oprechte interesse om vaccinatie verplicht te stellen – beter gezegd een vaccinatieabonnement, want er komen andere varianten en virussen. Dus het enige dat overblijft is het winterse stilleggen van de staat en de splitsing met 2G.
