Indignatie redactie 
Er zijn al een paar weken verstreken na de intrede van het coronavirus in Nederland. We waren al geïnformeerd door de diverse media over hetgeen wat ons polderlandje te wachten stond. Ook een klein kikkerlandje wordt niet overgeslagen door een agressief virus dat er op gebrand is om de hele mensheid te raken. De ontwikkeling van een vaccin is een race tegen de klok. Schattingen lopen uiteen, het zou zo maar anderhalf jaar kunnen duren voordat een vaccin na een langdurige testfase op de markt gezet wordt. De lange wachttijd klinkt nogal beangstigend. Er doen speculaties de ronde dat het misschien sneller zou kunnen. Inmiddels heb ik er genoeg over gelezen om te geloven dat een snelle komst van een vaccin ondenkbaar is. Politici en beleidsmakers van centrale banken roepen dat het niet heel lang meer zal duren, puur ter geruststelling. Echter zonder concrete aanwijzingen te geven over het tijdpad dat de laboratoriums denken nodig te hebben. De geruststellende woorden van Trump zijn al naar het land der fabelen verwezen.
Naar lockdown?
Gaandeweg de verspreiding van het virus over de werelddelen dringt langzaam het besef door dat we in een oorlogssituatie zijn geraakt. Een oorlog tegen een onzichtbare vijand. Elke dag ontvangt de bevolking nieuwe bevelen. Dat is waar de overheid heel druk mee is. Overwerkte ministers, overuren voor ambtenaren en tropenuren voor het verplegend personeel. Een waanzinnige oorlog zonder tanks en soldaten. Het is nu de beurt aan de zorgsector i.p.v. de soldaten van Defensie. Dramatische TV-beelden laten uitpuilende ziekenhuizen zien. Indringende beelden die zelfs de optimisten onder ons somber hebben gesteld. Mensen vragen zich af of de diverse landen de boel wel onder controle hebben. Er wordt verschillend gehandeld. Precies een oorlogssituatie dus. De tactiek om de vijand te verslaan kan van dag op dag veranderen. Elke dag verwachten we nieuwe maatregelen. Een “lockdown” lijkt dichterbij te komen.
Vernietiging beurskapitaal is oorlogsschade
Wat ook veelvuldig wordt geroepen is dat er honderden miljarden, of als je het Europees breed bekijkt, zelfs biljoenen worden beloofd door de opperhoofden van de EU-lidstaten. Biljoenen voor miljoenen getroffen ondernemers en bedrijven. Eerst ging het om tientallen miljarden, maar nu ben ik de tel al kwijt. Nu lijkt het dat de Coronacrisis veel langer gaat duren en dat die tientallen miljarden maar een druppeltje op de gloeiende plaat zouden zijn. Hoe verontrustend is het dan om te constateren dat tegelijk met die beloofde biljoenen het belegd kapitaal op de beurzen in slechts 1 maand tijd al meer dan 30 procent is ingestort. Nooit eerder is deze enorme kapitaalvernietiging gepaard gegaan met de belofte van overheden om evenveel kapitaal als er vernietigd wordt beschikbaar te stellen voor de zwaar getroffen economie.
De prijs van het geld
Even goed nadenken. Biljoenen aan (beurs)kapitaal wordt vernietigd en tegelijk worden biljoenen tevoorschijn getoverd. Alle getroffen landen met de VS voorop tasten diep in de buidel en zien dat ie leeg is. Maar ja, belofte maakt schuld, dus lenen maar. Het geld was toch goedkoop nietwaar? De rentestandaard is in dertig jaar naar nul gemanipuleerd door centrale banken. Dus kost het lenen op de kapitaalmarkt nu geen drol. Dan is het beter om het geld te lenen dan om de belastingen te verhogen, terwijl dat nooit het doel kan zijn in een tijd van enorme tekorten bij ondernemers en (tijdelijke?) werklozen. Met een beetje macro-economische kennis is het eenvoudig om te voorspellen dat bij zoveel vraag naar geld op de kapitaalmarkt de prijs van het geld duur zal worden. Dat is nu eenmaal de marktwerking van vraag en aanbod.
Van inflatie naar hyperinflatie
Toch is er de keiharde toezegging van noodlijdende landen om de getroffen economie uit het slop te halen met geleend geld. Men ziet geen andere uitweg. De monetaire acties van de centrale banken, zoals extreme renteverlagingen, hebben in de afgelopen jaren het geld grotendeels naar de beursgenoteerde bedrijven gejaagd. Nu is de beurt aan de overheden om de bevolking tegemoet te bedelen om te voorkomen dat er tot plunderen wordt over gegaan. Let wel, met geleend geld. Er is sprake van een oorlogssituatie dus alles moet uit de kast. De avondklok, wereldwijde lockdowns en ontelbare beperkende maatregelen hebben de mondiale economie stil gelegd. Veel werknemers en bedrijven raken zonder geld, dus moet er hals over kop wat geregeld worden. En dan gaat het om biljoenen! Niemand die roept om eens naar de schuldenberg te kijken die mondiaal op record hoogte staat en zelfs het dubbele is van de kredietberg in 2009 toen de kredietcrisis uitbrak. Het is zo goed als duidelijk dat er na Corona een andere crisis aanbreekt. Dan wacht er een andere vijand. Dat is de hyperinflatie, de vernietiger van ons geld.
Kiezen of delen
Als de behoefte aan veel geld ineens zo groot is en de overheid wordt geconfronteerd met een enorme stijging van de prijs(= rente) van het geld dan zal de staatsschuld, die in veel EU-landen groter is dan bij ons, niet meer houdbaar zijn. Vooral niet als het BBP van veel landen met meerdere procenten tegelijk instort. Rente en aflossingsverplichtingen kunnen niet meer opgebracht worden. Belastingen omhoog is niet aan de orde want bij de burger valt niets meer te halen. Conclusie, een vastloper van de eerste orde. Op de kapitaalmarkt loopt de rente snel op bij zoveel vraag naar geld. En de begrotingen van alle EU-lidstaten vertonen ineens grote tekorten. Tekorten werden in betere tijden gefinancierd op de kapitaalmarkt of gefinancierd door hogere belastingen. Politici zullen kiezen voor bezuinigingen omdat zoiets voor de hand ligt na tijden van voorspoed. Een onmogelijke opgave bij de astronomische tekorten.
Nationaal kabinet
In een coalitie met meerdere partijen moeten in geval van crisis drastische beslissingen worden genomen maar vaak kunnen partijbelangen roet in het eten gooien. Zullen regeerafspraken worden geschonden en zal de achterban van een politieke partij beginnen op te spelen. De diverse partijbelangen blokkeren moeilijke beleidsbeslissingen en maken dat een kabinet geen stringente maatregelen kan nemen. Omdat we in deze onaangekondigde Coronacrisis feitelijk in een oorlogssituatie verkeren zou een nationaal kabinet de enige oplossing zijn om het land te regeren. Dan zijn partijbelangen ondergeschikt aan het landsbelang. Van een land dat in financiële nood verkeert, en waar de regering keiharde decreten moet afkondigen die pijnlijk zijn voor de bevolking, moet een kabinet boven de bevolking staan. Geen langdurige debatten aangaan over de te nemen beslissingen maar leiderschap tonen. De nood zal hoog worden bij het gemis van de zekerheden van de verzorgingsstaat. De afbraak die al was ingezet zal in versneld tempo worden voortgezet. De ellende die daar achter weg komt is voorspelbaar. De bevolking zal zich keren tegen een regering die niet door het volk gekozen is. Chaos en onvrede kunnen ontaarden in een revolutie. Misschien onvoorstelbaar maar niet onvoorspelbaar.
