Covid-19 – hoop voor immuniteit?

We hopen allemaal op immuniteit voor het virus – na het overleven van een infectie of door een vaccinatie. Sommige onderzoeken geven echter aan dat, vooral bij mensen zonder symptomen, er na een infectie geen antilichamen in het bloed kunnen worden gedetecteerd. De waarnemingen doen twijfels rijzen over de validiteit van antilichaamtesten, de immuniteitspas die momenteel wordt besproken en de ontwikkeling van een vaccin.

Bij virale ziekten kan het immuunsysteem reageren op pathogenen met de T-cellen, een ondersoort van witte bloedcellen, en deze activeren B-cellen, die vervolgens antilichamen vormen die de pathogenen onschadelijk maken. Deze antilichamen zijn belangrijk voor het immuungeheugen – zodat het immuunsysteem sterker en sneller reageert als het weer in contact komt met de ziekteverwekker.

Helaas is het niet zeker of de aanwezigheid van antistoffen in principe automatisch beschermt tegen hernieuwde infectie. En je weet ook niet hoe hoog het antilichaamniveau moet zijn voor bescherming. Klaus Cichutek, voorzitter van het Paul Ehrlich Institute (PEI), benadrukte dat hiervoor harde klinische gegevens moeten worden gevonden: “Of immuunbescherming wordt gecreëerd, moet worden afgemeten aan de realiteit.”

Hoe meer virus, hoe meer antilichamen

Bij andere virale ziekten in het nek- en keelgebied zijn slechts enkele pathogenen waarschijnlijk niet voldoende om een ​​grote antilichaamreactie of T-celimmuniteit te veroorzaken. In Severe Acute Respiratory Syndrome (SAR), bijvoorbeeld, de meeste mensen die hadden het had geen neutraliserende antistoffen in hun bloed na een paar jaar, maar het testen in het ernstig ziek kon nog antilichamen tonen twaalf jaar later. Hoe meer virussen, hoe meer antilichamen – en hoe langer ze in het lichaam blijven.

Deze graduele reactie van het immuunsysteem is logisch omdat we in het dagelijks leven constant worden geconfronteerd met ziekteverwekkers. Bij slechts kleine ziekten hoeft het immuunsysteem niet volledig op te starten. In Covid 19 ziekten met meer ernstige symptomen, echter, het immuunsysteem is sterk geactiveerd en het is zeer waarschijnlijk dat een nieuwe infectie later kan worden voorkomen.

Naast de antilichaamproducerende B-cellen kan de T-celreactie op de ziekteverwekker net zo belangrijk zijn, waaronder een centrale strategie voor de ontwikkeling van een vaccin. Studies uit de Verenigde Staten en Duitsland is gebleken dat tot 30 procent van de mensen die niet geïnfecteerd waren met Sars-CoV-2 had nog steeds een aantal T-helpercellen die reageerde op deze coronavirus.

De immuniteit kon maar een paar maanden duren

Dit komt waarschijnlijk omdat ze contact hebben gehad met de zogenaamde gewone koude corona-virussen – andere, vergelijkbare corona-virussen die verkoudheden veroorzaken. Deze gedeeltelijke immuniteit voor Covid-19 zou kunnen verklaren waarom het beloop en de symptomen zo verschillend zijn in ernst.

Immuniteit die volledig voorkomt besmetting door middel van effectieve vaccinatie mogelijk nog maar voor een paar maanden. Een beschermende immuniteit die symptomen voorkomt of verlicht, kan echter langer aanhouden.

Alle virussen muteren, met inbegrip van de Sars-CoV-2 virus. Mutaties kunnen sommige stammen min of meer besmettelijk maken. Het is momenteel onduidelijk of de virusversies die aan het begin van de uitbraken in hotspots zoals Lombardije of Madrid werden geïdentificeerd, dodelijker waren dan die in latere stadia of elders.

Een effectief vaccin kan de enige uitweg uit de pandemie zijn. Wereldwijd worden momenteel ongeveer 2.600 klinische onderzoeken naar Covid-19 uitgevoerd, meer dan 160 vaccinatieprojecten worden ontwikkeld, waarvan er 20 al in de kliniek zijn voor onderzoek. In de grootschalige, binnenkort te starten werkzaamheidsstudies van de toonaangevende biotechbedrijven, ontving de ene groep proefpersonen het vaccin en de andere een placebo (schijnvaccinatie).

Vaccin race

Na enkele maanden wordt vergeleken hoeveel mensen besmet zijn geraakt met Sars-CoV-2. Het Amerikaanse biotechbedrijf Moderna en het Britse farmaceutische bedrijf Astra-Zeneca hebben onlangs veelbelovende tests gerapporteerd. Maar ook Duitse fabrikanten doen mee. Het in Tübingen gevestigde Curevac sloot een onderzoeksalliantie met het Britse farmaceutische bedrijf Glaxo-Smithkline en Biontech, die deel uitmaken van de investeringsportefeuille van de Strüngmann-familie, met de regering in Londen om 30 miljoen eenheden van het vaccin te leveren, dat nog in ontwikkeling is.

Zowel bedrijven als Moderna werken op basis van messenger-nucleïnezuren, een technologie die in de praktijk nog niet is uitgeprobeerd en getest. Dierproeven met de vaccins geven momenteel aan dat er mogelijk een Covid-19-vaccin is dat ernstige ziekte voorkomt, maar niet de verspreiding van het virus. Het belang van overheden en grote farmaceutische bedrijven weerspiegelt het vertrouwen dat deze nieuwe procedures een belangrijke rol zouden kunnen spelen buiten de strijd tegen Corona.

De race om het vaccin is zo lucratief dat Chinese hackers volgens de FBI al lang proberen intellectueel eigendom te stelen van toonaangevende Amerikaanse biotechbedrijven om hun eigen productontwikkeling in China te creëren. Het is nog niet bekend of dit ook andersom zal worden gedaan.

Effectiviteit moet nog worden aangetoond

Een vaccin, of het komt uit de Verenigde Staten of China, worden niet goedgekeurd tot in de late herfst van dit jaar op zijn vroegst. Deze vroege goedkeuringen hebben echter een voorlopig karakter, aangezien toleranties op grote schaal moeten worden getest en de effectiviteit moet worden bevestigd, wat met deze zogenaamde noodgoedkeuringen slechts in beperkte mate mogelijk is.

Verschillende vaccinaties zijn waarschijnlijk op de markt te komen en later, zodra er voldoende ervaring is opgedaan, de meest volwassen vaccin de voorkeur worden gegeven. Absolute bescherming tegen het Corona-virus door vaccinatie lijkt een illusie, een beschermingsniveau zoals vaccinaties tegen griep wordt waarschijnlijk bereikt.