
Crisisoverleg – De vier coalitiepartijen die deel uitmaken van de rechtse regering in Nederland, zijn opnieuw samen in spoedberaad. De regering is -nog meer eens – in crisis nadat de Tweede Kamer tegen de defensieplannen van de Europese Commissie had gestemd.
Drie van de vier Nederlandse coalitiepartijen – PVV, NSC en BBB – hadden zich dinsdag geschaard achter een motie die oproept om niét akkoord te gaan met het plan om Europa de komende jaren voor 800 miljard euro van wapens en een betere defensie te voorzien.
Die motie kreeg daardoor een nipte meerderheid in het parlement. De liberale VVD was de enige regeringspartij die tegen stemde (en dus wél achter de Europese defensieplannen staat).
Met de stemming werd de partijloze premier Dick Schoof teruggefloten, die namens Nederland al had ingestemd met de Europese defensieplannen.
Premier Dick Schoof voert donderdag topoverleg met coalitiepartijen PVV, NSC, VVD en BBB. Aanleiding is de eerder deze week aangenomen motie waarin de Tweede Kamer het kabinet verzoekt niet mee te doen aan het grote defensieplan van de Europese Unie.
De Europese Commissie (EC) werkt momenteel het zogenoemde ReArm Europe-plan uit, waarmee landen de komende jaren veel meer geld kunnen investeren in defensie. Daarvoor worden de begrotingsregels versoepeld en moet een bedrag van 150 miljard euro worden geleend op de kapitaalmarkt.
Vooral dat laatste punt zorgt voor weerstand in het Nederlandse parlement. Nederland is namelijk tegen het gezamenlijk lenen van geld (ook wel eurobonds genoemd). Maar volgens het kabinet gaat het plan van de EC niet zó ver. Er komt geen apart fonds en Nederland hoeft niet garant te staan, legde minister Eelco Heinen (Financiën) eerder uit.
Toch stemde een nipte meerderheid in de Kamer dinsdag tegen het plan van de EC. Een motie van JA21-Kamerlid Joost Eerdmans, waarin werd opgeroepen Nederland niet te laten deelnemen aan ReArm-Europe, kreeg ook vanuit coalitiepartijen PVV, NSC en BBB steun.
Ook wij hebben jou steun nodig in 2025, gun ons een extra bakkie koffie groot of klein.
Dank je en proost?
Wij van Indignatie AI zijn je eeuwig dankbaar
VVD was de enige coalitiepartij die tegen de motie stemde. Ook de VVD is tegen het gezamenlijk lenen van geld, maar wil dat premier Schoof met een zo open mogelijk mandaat richting Brussel gaat.
VVD-leider Dilan Yesilgöz is donderdag overigens niet bij het overleg en heeft zich laten vervangen door Kamerlid Bente Becker. Yezilgöz is zelf in Oekraïne voor een ontmoeting met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
Overleg op initiatief van Schoof
Het spoedoverleg is volgens een ingewijde op initiatief van Schoof ingelast. Hij zou niet blij zijn geweest met de motie, die hem beperkt in zijn speelruimte in Brussel. Daarbij heeft de premier vorige week nog groen licht gegeven aan de EC om het plan verder uit te werken. Door de motie zou hij dus weer terug moeten komen op zijn aanvankelijke welwillende houding tegenover het plan.
Het overleg begon donderdagochtend en is na een urenlange onderbreking om 17.00 uur weer verdergegaan. Maar van een “crisisoverleg” zou volgens BBB-partijleider Caroline van der Plas geen sprake zijn.
De motie zelf gaat in de praktijk overigens niet veel uitmaken. Premier Schoof kan deze naast zich neerleggen. Daarbij moet de EC het uitgewerkte plan nog voorleggen aan de EU-ministers van Financiën. Zij hoeven het niet unaniem eens te zijn. Een tegenstem van Nederland zal waarschijnlijk weinig verschil maken.
Komen tot een compromistekst
De geschoffeerde Nederlandse premier heeft de regeringspartijen daarom samengeroepen voor overleg. Deze voormiddag zaten ze al 3 uur samen, en na een opschorting is het overleg sinds 17 uur hervat.
Volgens Nederlandse media is het de bedoeling dat de partijen tot een compromistekst komen waarin nieuwe afspraken worden vastgelegd. Daarbij moet rekening worden gehouden met de bezorgdheden over de financiering van de plannen, maar moet Schoof tegelijk ook voldoende bewegingsruimte krijgen op het Europese toneel.
De bijeenkomst van de regeringspartijen wordt in de Nederlandse media omschreven als “crisisoverleg”, maar Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging (BBB) spreekt dat tegen. Volgens haar is er “geen sprake van een crisis”.