D66 buigt zich over afschaffing koningshuis: ‘De houdbaarheidsdatum is gepasseerd’

D66-leden buigen zich zaterdag over de vraag of de partij voor het afschaffen van het koningshuis is. Dat gebeurt op verzoek van oud-partijleider Alexander Pechtold. Hij vindt dat de politiek zich moet wagen aan de discussie of Nederland nog wel een monarchie moet hebben. Zelf vindt hij het koningschap ‘niet meer houdbaar’ en het zou volgens hem goed zijn als Willem-Alexander de laatste koning is.

D66-leden zijn op deze zonnige dag in mei in alle vroegte opgestaan om nog voor de start van het congres om 9.15 uur de leden te verblijden met een flyer voor de afschaffing van het koningshuis. Ze komen zaterdag bijeen in de RAI in Amsterdam voor hun partijcongres. Het is de eerste keer dat zij elkaar treffen sinds de voor alle regeringspartijen teleurstellend verlopen Provinciale Statenverkiezingen.

In D66 is ondertussen de discussie aangejaagd over het afschaffen van het koninklijk huis. Oud-partijleider Alexander Pechtold riep recent op om vooral voor een voorstel hiertoe te stemmen. Ook de jongerentak Jonge Democraten spreekt zich ervoor uit. ,,De monarchie is zijn houdbaarheidsdatum al lang gepasseerd en daarom pleiten wij als Jonge Democraten ervoor om deze zo snel mogelijk af te schaffen”, schrijft de jongerenclub van D66 in een manifest voor meer directe democratie.

‘Ordentelijk eindigen’

,,Waarom laten we de monarchie niet ordentelijk eindigen na Willem-Alexander?”, wierp Pechtold eind maart op bij de presentatie van het boek De Achilleshiel van de Koning van AD-verslaggever Jan Hoedeman. Volgens Pechtold wordt de discussie over het voortbestaan van de monarchie ‘uit ongemak’ niet gevoerd, met het risico dat er ‘langzaam steeds meer rafelranden’ aan het koningshuis komen. Daarin schuilt volgens hem het gevaar dat er ‘op chaotische wijze een einde komt aan het koningschap’.

Dat is ‘niet goed voor de politiek’, zo betoogde Pechtold destijds. ,,En ook niet fair tegenover de familie die het hier betreft. Een familie die ook niet heeft gekozen voor deze rol.” Zelfs Amalia zou er volgens Pechtold al ‘met verfrissende nuchterheid’ rekening mee houden dat de Nederlandse monarchie eindig is. Ze zei eerder: ,,Ze mogen het best doen, hoor, dan ga ik ook door met mijn leven.”

Pechtold stelt dat de dalende populariteitscijfers van de koninklijke familie laten zien dat de legitimiteit van het koningshuis afkalft. ,,Vrijwel niemand in ons land gelooft nog dat iemand een baan moet krijgen omdat hij geboren is in een bepaald huishouden. Laat staan dat iemand recht heeft op een baan omdat één van zijn voorouders in 1572 gestreden heeft tegen Spanje”, aldus Pechtold.

Wanneer de monarchie niet direct wordt opgeheven, maar eindigt met de termijn van Willem-Alexander, heeft de Tweede Kamer ‘alle tijd’ om de discussie goed te voeren. ,,De huidige koning zit nog wel enkele decennia op de troon. Dat is het probleem niet”, zegt Pechtold. ,,Het probleem is de politieke wil. Het politieke lef.”

Het boek De Achilleshiel van de Koning gaat over ruim 25 jaar koningshuisverslaggeving van politiek verslaggever Jan Hoedeman. Hij beschrijft hierin hoe Willem-Alexander steeds vaker de grenzen van zijn privédomein opzoekt, en hiermee het koningshuis schaadt. Pechtold nam het eerste exemplaar in ontvangst.

Vandaag stemmen de leden van D66 over deze motie. Houd de berichtgeving op deze site in de gaten voor de uitkomst van deze motie.