Alle ogen zijn gericht op de gebeurtenissen rondom de verkiezingen in de VS. Collega Joost van Buuren heeft daar zo ongeveer een dagtaak aan. Laat mij nu eens kijken naar de ontwikkelingen hier in onze Europese Unie. Nou ja, ik schrijf dus “onze” EU maar daarover zullen de meningen nogal uiteen lopen neem ik aan. Hoezo Unie? Een unie is een bondgenootschap die als zodanig eendrachtig naar buiten kan treden om te concurreren met andere wereldmachten. In een tijd dat globalisatie de grenzen heeft vervaagd, en de multinationals met tientallen biljoenen aan kapitaal op hun balansen de dienst uitmaken, moeten de Europese landen hun krachten bundelen om als één blok de wereld te “veroveren.” De wereld veroveren dus. Dat is naar mijn bescheiden mening de achterliggende gedachte als grootmachten elkaar proberen te verdringen op het wereldtoneel. Als je wil concurreren moet je sterker zijn dan je concurrent, je medestrijder. Vaak wordt de concurrent je tegenstander, je vijand dus. Door de globalisatie van de laatste decennia zijn de machtsverhoudingen behoorlijk verschoven en lijkt het einde van de suprematie van de VS nabij. Er zijn genoeg signalen die er op wijzen dat het aan de andere kant van de plas niet lekker loopt. Wordt dan de EU de nieuwe wereldmacht? Vergeet het maar.
De NAVO is los zand
Handelsconflicten die de verhoudingen tussen de wereldmachten VS en China op scherp zetten en de interne verkiezingsstrijd in Amerika die de verhoudingen tussen 2 elkaar bestrijdende partijen op scherp zetten. Ergens tussen deze 2 wereldmachten bewegen zich nog wat andere mogendheden, zoals Rusland, Japan, India, maar ook een land als Turkije, die hun voelsprieten uitsteken. Het zijn landen met één centrale regering die snel kunnen reageren op de veranderingen op het wereldtoneel. Dat is een eerste vereiste als je anderen voor wil blijven. Een sterk leger is dan een belangrijke voorwaarde om te laten zien dat je een sterke mogendheid bent. Kijk naar de VS en Rusland. Kijk niet naar Europa waar 27 landen zich hebben verzameld in een EU zonder centrale regering, waar 19 landen binnen de EU deelnemen in een gezamenlijke muntunie en waar 26 landen deel uitmaken van de NAVO. De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie waar ook de VS en Canada aan deelnemen. Maar ook Turkije dat voor het overgrote deel in Azië ligt. Hoe sterk of hoe zwak deze NAVO zou kunnen opereren in geval van oorlog is nog altijd de grote vraag. Er wordt intern ruzie gemaakt over de financiële bijdrage en de vraag is hoe groot de bereidheid is om deel te nemen aan een oorlog als die ontstaat door geologische- en/of handelsconflicten. Je zou de NAVO kunnen reorganiseren en ontkoppelen van de VS en Canada en Turkije. Of juist niet vanwege de lieve vrede. Ik wed dat in geval van oorlog de NAVO als los zand uit elkaar valt.
EU-herstelfonds snoept aan ons pensioen
Na een lang beraad tussen de EU-ministers is met grote moeite en veel lawaai een coronanoodfonds opgericht waar de zwaarst getroffen lidstaten een beroep op mogen doen. Met 750 miljard in kas zou je een heel eind komen zou je denken, althans wanneer het gaat om de pandemieschade en niet om de slechte staat van de economie voordat corona kwam. Naar mijn mening gaan we hiermee de mist in. Dikke mist wel te verstaan. Welke burger volgt nog de ontwikkelingen rondom de verdeling van de gelden die vanaf vandaag worden ingezameld op de kapitaalmarkt. Beleggers verdrongen zich toen de EU het loket opende voor de eerste EU-obligaties. Er is voor 17 miljard aan leningen opgehaald. Beleggers tekenden zelfs in voor een bedrag van € 230 miljard!!! Ongelooflijk, vanwaar die enorme belangstelling? (Kan ik wel uitleggen maar kost mij een hele column). Voor de meest gangbare staatsleningen met een looptijd van 10 jaar kwam de rente uit op – 0,24 basispunten. Beleggers betalen dus rente om hun geld uit te lenen. Lekker om te lezen dat onze NL-pensioenfondsen ABP en PGGM onder druk van de toezichthouders voor een bedrag van respectievelijk €170 miljoen en €212 miljoen beleggen in de EU-obligatie. Dat is dus waarvoor werd gevreesd, dat de EU onze pensioenfondsen in beeld heeft om bij te dragen aan de tekorten in een verdeelde EU. Dat de EU een verdeelde unie is zal blijken wanneer het straks op het verdelen aankomt. Dat wordt nog een dingetje. Daar zijn afspraken voor gemaakt.
Verdelen van de stroppenpot (zeg maar strooppot)
Een lidstaat die gebruik wil maken van geld uit het Herstelfonds moet een plan inleveren bij de Commissie. De Commissie beoordeelt de plannen en legt haar bevindingen voor aan de lidstaten. Voorwaarde voor een positief oordeel is dat plannen moeten bijdragen aan de klimaatdoelen en de digitale transitie. De lidstaten geven het laatste oordeel. Ze stemmen met gekwalificeerde meerderheid van stemmen. De Raad van Ministers kan met gekwalificeerde meerderheid een voorstel aannemen wanneer 55% van het aantal lidstaten, met een minimum van vijftien, vóór stemt. Ook moet in de lidstaten die voor zijn, ten minste 65% van de totale bevolking van de Europese Unie wonen. Met het huidige aantal lidstaten na de brexit (27) betekent 55% dat minimaal vijftien lidstaten voor moeten stemmen. Om over voorstellen te kunnen stemmen moet ten minste een meerderheid van de lidstaten aanwezig zijn. Wanneer een voorstel het net wel haalt maar er een grote minderheid tegen het voorstel is, dan moet de Raad het voorstel toch nog een keer bespreken als één van de tegenstemmers daarom vraagt(bron: https://www.europa-nu.nl/).
Volgend jaar tweede herstelfonds
Ik heb bovenstaande regeltjes 2 keer doorgelezen om vervolgens te begrijpen dat deze verdeelsleutel niet gaat werken. Dwarsliggers kunnen de boel lang ophouden. Nogmaals, dit gaat een dingetje worden. Er wordt gerekend op een bedrag van 750 miljard in de pot. Nu Europa en de rest van de wereld een tweede coronagolf ingaan zou de economische schade veel groter kunnen worden. Nu men van achter de Brusselse burelen ziet dat institutionele beleggers enorme belangstelling tonen voor de coronabonds zou het heel goed kunnen dat er volgend jaar een tweede noodfonds wordt opgericht of dat men het bedrag in de pot via EU-wetgeving verdubbelt. De eurofiele politici ruiken succes. Hoe makkelijk kun je nu collecteren bij het verzamelde kapitaal van de massa? Door de negatieve rentetarieven en door oplopende risico’s op de beurzen loopt het geld vanzelf in de vangnetten van de EU. Is dit de redding van de EU, of juist de ondergang? Als burgers uit de noordelijke lidstaten gaan inzien dat het geld uit de spaarpotten van de massa gaat meedoen in de transfer van noord naar zuid? Hoe gaan gepensioneerden reageren als pensioenkortingen worden doorgevoerd terwijl de reserves verdwijnen in de strooppotten van de EU. Let op, dit gaat nog een dingetje worden.