Dataverzameling : Noorwegen wil weten wat burgers in de supermarkt kopen

Dataverzameling razernij Het verzamelen van gegevens van klanten via bonussystemen in de supermarkt. Het Noorse Centraal Bureau voor de Statistiek wil nu het exacte winkelgedrag registreren van alle burgers die met plastic kaarten betalen.

Dataverzameling razernij. Noren moeten voorbereid zijn op een diepe inbreuk op hun privacy: het Noorse Centraal Bureau voor de Statistiek (SSB) wil in de toekomst op grote schaal gedetailleerde gegevens verzamelen over supermarktaankopen. De grote voedingsretailers in Noorwegen zouden elke dag enkele miljoenen bonnetjes aan de autoriteiten doorsturen zonder de toestemming van de klanten te krijgen. Zowel dataprotectors als supermarktketens staan ​​kritisch tegenover deze beslissing.

Zoals gemeld door het Noorse nieuwsportaal NRK , heeft de SSB verschillende supermarktketens gevraagd om de gegevens op de bonnen naar de autoriteit te sturen. De financiële dienstverlener Nets, die ongeveer 80% van alle Noorse transacties in winkels afhandelt, zou ook gegevens verstrekken over aankopen in supermarkten.

Dataverzameling razernij is sociale controle

Officieel hebben zij volgens de autoriteit geen belang bij de persoonsgegevens van personen. Het gaat veeleer om het gebruik van supermarktgegevens om clusters te identificeren. Als aankopen worden toegewezen aan een huishouden, kunnen sociaal-economische en regionale verschillen in consumentengedrag statistisch worden bepaald en kunnen conclusies worden getrokken over inkomen, opleidingsniveau en woonplaats. In het verleden werden soortgelijke gegevens en statistieken, die op dezelfde manier werden verzameld, onder meer verwerkt in de fiscale en sociale wetgeving.

De SSB is een overheidsinstelling en stelt officiële statistieken op over de onderwerpen economie, bevolking en samenleving. Het SSB mag gegevens verzamelen zonder toestemming van burgers en ongeacht de geheimhoudingsplicht. “De SSB kan een dergelijke eis opleggen aan zowel particuliere als openbare instanties”, legt Susanne Lie, juridisch adviseur van de Noorse gegevensbeschermingsautoriteit, uit aan netzpolitik.org.

Dit alles zou gepseudonimiseerd moeten zijn. De SSB wijst er echter zelf op dat door het koppelen van de bonnetjes aan het betalingsverkeer ruim 70% van alle aankopen op individueel niveau traceerbaar is.

Gegevensprotectionisten zijn gealarmeerd

Inmiddels heeft ook de Noorse gegevensbeschermingsautoriteit Datatilsynet een beroep gedaan op het plan. Hun baas, Janne Stang Dahl, wil de zaak nu onderzoeken en vraagt ​​de SSB om een ​​nadere toelichting op het doel van de gegevensverzameling. Wel kan nu al worden gezegd dat het statistiekbureau de betalingsgegevens zou kunnen combineren met gegevens van de belastingdienst en uit het bevolkingsregister, zo legt een persbericht van de gegevensbeschermingsfunctionarissen uit.

Bovendien maakt de gegevensbeschermingsautoriteit duidelijk dat het plan van de SSB voorziet in de openbaarmaking van de gegevens van alle personen die hun aankopen met een bankkaart betalen. Dit geldt ook voor personen onder de 18 jaar met een eigen bankpas. Volgens de gegevensbeschermingsautoriteit vormt dit een onredelijke inbreuk op de persoonsgegevens van grote delen van de Noorse bevolking. De vraag is hoeveel de staat moet weten over het dagelijks leven en de gewoonten van individuele burgers, zegt Dahl.

Lisa Reutter van de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie doet onderzoek naar hoe de publieke sector digitaal gaat en steeds meer data gebruikt. “Als we het vermogen van het openbaar bestuur uitbreiden om het gedrag van burgers te classificeren, voorspellen en controleren met behulp van grote hoeveelheden digitale gegevens, zal de balans tussen burger en staat verschuiven”, zei ze tegen NRK.

Winkeliers reageren met afwijzing over Dataverzameling

Ook de detailhandel is kritisch over de plannen van de SSB. Volgens NRK zal NorgesGruppen het bevel aanvechten en de Autoriteit Persoonsgegevens om advies vragen. Volgens het rapport overweegt Coop nog of ze zich zal verzetten. De financiële dienstverlener Nets gaf op zijn beurt aan de zorgen te delen dat “het verzamelen en evalueren van gegevens voor individuele burgers problematisch en inbreukmakend is”.

Al in 2012 vroeg de SSB 3.000 Noorse huishoudens om een ​​boekje te schrijven met hun consumpties. Omdat de evaluatie van de informatie tijdrovend en foutgevoelig was, werd meteen overwogen of dergelijke gegevens niet uitgelezen konden worden uit de elektronische paden die consumenten toch achterlieten.

Gegevens verzamelen in winkels is op zich geen nieuw probleem als het gaat om terugbetaalkaarten of loyaliteitsacties. In deze systemen worden persoonsgegevens over individueel koopgedrag en gedragspatronen van bepaalde groepen uitgewisseld voor kortingen. Het belangrijkste verschil met het project van de SSB is echter dat klanten weten waar ze aan beginnen en uitdrukkelijk akkoord moeten gaan met het verzamelen van hun gegevens.