In de voorbije maanden lag de familie Bouterse in Suriname zwaar onder vuur. Enkele feiten op een rijtje: op 22 juni maakte Walter Delano Bouterse een einde aan zijn jonge leven. De zoon van Dino Delano Bouterse (49 jaar) was pas 26 jaar. Zijn vader zit sinds 2013 in de VS een gevangenisstraf uit van 16 jaar voor drugssmokkel en hulp aan terroristen. In diezelfde periode werd bekendgemaakt dat er uit het huis van zijn grootvader Desi Delano Bouterse (75 jaar) een partij zware wapens gestolen werd.

Vele vragen

Wat deden die wapens daar? Er blijven vele vragen onopgelost. In haar reactie in Starnieuws van 29 juni 2021 stelt hoofdredacteur Nita Ramcharan er enkele: ‘Intussen is het publiek geheim dat de dood van Walter Bouterse ook te maken heeft met de verdwijning van de wapens en munitie. Ook is duidelijk dat de aangifte van deze ernstige zaak veel later heeft plaatsgevonden. Daarbovenop is er al informatie dat wapens zijn doorverkocht aan de onderwereld. Thuis bij Walter is er een geldbedrag aangetroffen. Onderzoek moet uitwijzen aan wie de wapens zijn verkocht en of deze nog in het land zijn. Hopelijk wordt niet alles in de schoenen geschoven van de persoon die niet meer kan praten.’ En zij voegt er nog aan toe: ‘Gezien het leger aan veiligheidsmannen waarmee de president, de vicepresident en nog enkelen zich omringen, is het duidelijk dat veel wapens buiten zijn. In een land als Suriname, waarin in de recente geschiedenis een aantal keren wapens zijn opgepakt, mag de situatie niet worden onderschat.’

Decemberstrafproces

Deze duistere zaak leidde tot veel speculaties in Suriname, maar vooralsnog niet tot enige duidelijkheid, noch omtrent de zelfmoord van Walter Bouterse, noch omtrent de aanwezigheid van zware wapens in de woning van grootvader Desi Bouterse. Ex-coupleger, legerleider en tussen 2010 en 2020 tweemaal democratisch verkozen president van het land is intussen veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf in het 8 decemberstrafproces dat gevoerd werd rond de dood op 15 vooraanstaande Surinaamse opposanten die tijdens de militaire periode om het leven werden gebracht. Dit proces sleept al jaren aan – het begon rond de millenniumwissel – en eindigde op 29 november 2019 met de veroordeling van Desi Bouterse in deze zaak. Bouterse en zijn raadsman Irwin Kanhai zijn tegen die uitspraak dadelijk in beroep gegaan en uitgerekend op 29 juli hebben zij zich voor de Krijgsraad juridisch kunnen verdedigen. Ook deze zaak kreeg zeer veel aandacht in het land, niet in het minst bij de talrijk opgekomen Bouterse-aanhangers die hun leider door dik en dun blijven verdedigen. In zijn verweer zei Bouterse onder meer dat hij zeker weet, dat ‘wat het eindoordeel van dit rechtsproces ook zal mogen zijn, de geschiedenis mij zal vrijspreken van alle schuld aan het trieste, traumatische gebeuren van 8 december 1982.’

Wat nu, Suriname?

Op 30 augustus zal de Krijgsraad in deze zaak vonnis vellen. Althans zo ziet het er naar uit, tenzij advocaat Kanhai nog wat nieuwe juridische excerpten uit zijn hoge hoed kan toveren. Wat dan als op 30 augustus het vonnis bevestigd wordt? Bouterse zelf zei dat hij die uitspraak van de Krijgsraad niet zo belangrijk vindt. Belangrijker is het voor hem hoe verder gegaan wordt met het land na 30 augustus. Hoe moet zo’n uitspraak begrepen worden? Zit daar een dreigement achter? Armand Snijders, hoofdredacteur van Parbode, schrijft in een commentaar in de Ware Tijd van 30 juli 2021: ‘ Maar of Bouterse ooit zal brommen? Het zal niet verbazen als zijn advocaat stelt dat gezien de zwakke gezondheid van Baas het niet verantwoord is dat hij naar de gevangenis gaat. En de NDP, de partij van Bouterse, roept mogelijk op tot verzet als hij wordt opgepakt. Maar hopelijk laten de autoriteiten zich niet van de wijs brengen en krijgen de slachtoffers van december 1982 na bijna veertig jaar eindelijk de rechtvaardigheid waarvoor nabestaanden zo lang hebben gevochten.’

Niet alleen de familie Bouterse heeft met zwaar weer af te rekenen, heel Suriname dreigt daarin meegesleurd te worden.