Voorspellen zonder glazen bol
Ik struin elke ochtend, na een wandeling met mijn golden retriever, bij een paar bakken koffie het internet af op zoek naar financieel, economisch en maatschappelijke nieuws. Het leuke vind ik dat de columns van de verschillende analisten en beursgoeroes niet altijd overeenkomen. Voor beleggers zou dat knap lastig kunnen zijn als je twijfelt tussen verkopen of kopen. Zelf heb ik dat in handen gegeven van mijn pensioenfonds. Die doet dat voor mij. Heb ik geen omkijken naar, kost geen drol. Heb altijd keurig netjes mijn pensioenpremie afgedragen en mag nu genieten van de revenuen. Toch volg ik de financiële Telegraaf om te weten hoe de koersen lopen en wat de beursanalisten verwachten. Er was natuurlijk volop spanning de laatste paar maanden. Zouden de markten instorten na de plotselinge komst van Corona, of zou het maar tijdelijk zijn. De meest dramatische voorspellingen kwamen voorbij. Van recessie naar een depressie, en misschien nog erger, zelfs een derde WO werd door sommige doemdenkers voorspeld.
Wit tegen zwart
De handelsoorlog tussen China en de VS zou bijvoorbeeld volledig ontsporen en ook andere brandhaarden in het Midden-Oosten en zo. Echter is het knap rustig aan het front op moment van schrijven van deze column. Welk front dat weet ik dan ook niet. Maar ja, je weet het maar nooit. De binnenlandse onlusten in de VS zijn er wel en eigenlijk onverwacht. Gebeurt wel vaker dat daar de sluimerende rassenhaat weer opsteekt. De ene keer zijn de reacties feller dan de andere keer. Deze keer wel heel extreem, terwijl de aanleiding in feite “gewoon” een zelfde soort incident als honderden keren eerder het geval was. Een dodelijk optreden van een witte agent tegen een zwarte Amerikaan. Wel heel zwart/wit, maar zo wordt dat tegenwoordig aangeduid. Wit tegen zwart, een soort van modern racisme waarvan we hier in NL dachten dat discriminatie ouderwets is.
Wie maakt het verschil
Als ik hier om me heen kijk dan zie ik dat wij bleekgezichten nog wel in de meerderheid zijn maar dat het straatbeeld in de grote steden mooi gekleurd is. Als ik een bezoekje breng vanuit de provincie naar de grote stad dan merk ik niets van racisme in de winkelcentra of op het terras. Zal misschien aan mij liggen maar ik zie een bonte mensenmassa in een geduldige multiculturele samenleving. De excessen van jonge mannen uit de moslimcultuur die homo’s of andere opvallende verschijningen uitschelden zullen dan ergens voorkomen, maar als passant in de grote stad merk ik daar niets van. Ik lees het in de kleine berichtjes in de krant. Naar mijn gevoel hebben we in het verleden altijd wel last gehad van andersdenkenden die bepaalde minderheidsgroeperingen in de samenleving het leven zuur maakten. Of het was racisme of het had te maken met het geloof.
Gespeelde discriminatie
Ik denk dat er in deze 21ste eeuw door globalisering en open grenzen veel meer culturele vermenging is dan vroeger toen de gastarbeiders de klusjes moesten opknappen. En toen in Amerika de slavernij werd afgeschaft. Soms laait er ergens een rassenrelletje op maar mondiaal gezien is de multiculturele samenleving aan de winnende hand. Of we het mooi vinden of niet. Het is ook zeker niet saai om eens een Ali B aan te horen of een Najib Amhali. Als we mensen van de wereld zijn, en dat willen we, dan moeten we de maatschappij accepteren zoals deze zich gedraagt naar het tijdbeeld van deze eeuw. Daar doe ik in mee. Ondanks dat ik ben groot gebracht met zwarte Piet die mij cadeautjes gaf uit de zak van de Sint. Maakt mij geen biet uit dat ie zwart is. Ik heb moeite om personen te begrijpen die vinden dat een witte persoon die zich zwart schildert doet aan discriminatie. Het is gespeelde discriminatie als die persoon zich stoort aan een acteur die toneel speelt voor kinderen en nooit de bedoeling heeft een buitenstaander te herinneren aan een verleden van slavernij. Het vereist een stukje inlevingsvermogen van andersdenkenden.
Discriminatie is achterhaald
Wat ik hiermee wil zeggen is dat we moeten accepteren dat er in de verschillende landen andere culturen bestaan die nu eenmaal bij een zichzelf respecterende natie horen. Ieder land vlagt met een eigen vlag. En in de westerse democratie zijn we tolerant t.o.v. andermans geloof, huidskleur, of seksuele geaardheid. Incidenten zullen er altijd wel zijn maar de algemene tendens is dat we in deze 21ste eeuw in een betere tijd leven dan de vorige eeuw toen het woord tolerantie nog weinig betekenis had. Waarom nu door de mainstream media zoveel aandacht wordt gegeven aan de onlusten in de VS, is mij niet duidelijk. Of is het links tegen Trump. Het is misdadig dat nog altijd zwarte mensen worden mishandeld en gedood door witte politiemensen, maar de tendens was al een tijdje dat ook de VS een multiculturele samenleving is en de verschillende rassen die in de VS zijn “geïmporteerd” zijn economisch van belang. Het overgrote deel van de Amerikaanse bevolking zal geen moeite hebben met een gekleurde samenleving. Het ging al jaren de goeie kant op, al is het langzaam. Duurt vaak een paar generaties voordat andere gewoonten, andersdenkenden en anders gekleurden volledig geaccepteerd zijn. Daarom zie ik de (rassen)rellen in de VS als iets wat af en toe de kop opsteekt maar op langere termijn uitdooft.
Polderlandje is anders dan “Wilde Westen”
De echte reden voor de extreme geweldsexplosie in de VS vindt z’n grondslag in de politieke situatie in de VS in combinatie met de lockdown door het coronavirus en de vermoorde George Floyd. Het is een ongezonde mix voor serieuze onrust in een verdeelde samenleving door polarisatie tussen democraten en republikeinen. Ook de neergang in de economie met een record werkloosheid is een trigger voor onlusten. De grote massa in de achterstandswijken komt in opstand door onvrede over de eigen economische situatie. De plunderingen zijn extremer dan ooit. Het volk is opgezweept door de twee elkaar bestrijdende politieke partijen waarbij alle middelen worden ingezet. In ons kleine polderlandje vormen meerdere partijen een regeringscoalitie en die maken er een gezellige boel van in de Tweede Kamer, waar de oppositie soms wat kranige taal uitkraamt. Met wat leugentjes komt onze minister-president er steeds mee weg en weet hij de regering zonder gekke tweets bijeen te houden. De toon is behoorlijk anders dan in een land dat nog niet zo lang geleden afscheid nam van het “Wilde Westen.”
Hoeveel narigheid wil je hebben
De ontsporing in een land als de VS door een wreed incident komt hard binnen bij andere landen. Helaas wordt de echte oorzaak van het extreem geweld niet door iedereen doorzien. Ook hier in Europa was men de lockdown zat en is de (aangemoedigde) Amerikaanse discriminatie een aanleiding om massaal de straat op te gaan. Dat de onlusten in de VS werden geïnfiltreerd door de linkse antifabeweging is pas later bekend geworden. Dat de democraten zich daar niet heel druk om maakten ligt ook voor de hand. Het is een verkiezingsjaar en alles wat in het nadeel werkt tegen de zittende herkiesbare president wordt stilletjes voor lief genomen. De VS is een land met tegenstellingen op meerdere fronten. Racisme was langzaam op z’n retour maar de polarisering in de politiek echter niet. Juist daar zit de trigger voor echte onrust. En precies in een verkiezingsjaar met zoveel narigheid is er sprake van een slecht politiek klimaat, ook geopolitiek gezien.
Hoe slim is Trump
De anarchie in de VS is een signaal voor meer onrust op geopolitiek gebied. In het verleden zorgden veel staatshoofden met interne onrust in het land voor een bliksemafleider door onverwachts onrust te stoken buiten de landsgrenzen. Het is een slimme tactiek om weer eenheid in eigen land te creëren. Als er een buitenlandse vijand opduikt dan moet je er samen tegenaan. Ik zeg vaak als een kat in nood zit maakt ie vreemde sprongen. Daarom ben ik zeer benieuwd hoe de president van de VS tactisch zal handelen in de handelsoorlog met China. Hij weet dat ook de democraten moeite hebben met de Chinezen als het aankomt op het stelen van Amerikaans intellectuele eigendom. Ik vrees dat Trump daarom aanstuurt op een escalatie van het handelsconflict. Maar hoe slim moet je dan zijn om dat zo te spelen dat de financiële markten niets in de gaten hebben en niet vlak voor de verkiezingen in een duikvlucht geraken.
In de val
Trump is doodsbenauwd voor een beurscrash en weet dat dat hem de kop gaat kosten. Hij heeft met zijn vele tweets de markten omhoog weten te praten maar zal hij in staat zijn om met een paar twitterberichten Wallstreet voor een beurscrash te behoeden? Ik denk zelf van niet. Met de onlusten in het land kan het ook de verkeerde kant opgaan. Met China ook. En met de beurzen helemaal als niet toevallig binnen- en buitenlandse conflicten tegelijk samen vallen. Een beursval maakt de val van wat ooit een wereldmacht was compleet. Een stroper die teveel vallen zet loopt de kans er zelf in te “vallen.” Een gevalletje van pech, een ongeluk komt zelden alleen.