Wie als journalist iets onflatteus schrijft over onze nieuwe koningin, krijgt al snel bonje met haar media-bodyguards, ooit schreef ik in 2011 in een open brief aan Máxima. De brief stond in het brievenboek De Máxima Generatie dat de prinses ter ere van haar verjaardag kreeg. Dit is de volledige tekst.
Dat mijn blad een republiek prefereert, is zeker sinds de Margarita-affaire algemeen bekend. Je schoonmoeder is dan ook geen fan. Naar verluidt laat ze HP/De Tijd door haar lakeien van de RVD zelfs in de map ‘roddelbladen’ aanleveren, hetgeen ik niet onvermakelijk vind.
Het leek me aardig om ter ere van jouw veertigste verjaardag nu eens een pró-monarchistisch opstel te schrijven. Maar helaas, toen ik dat probeerde schoot mijn brein prompt in de vrijstand: veel geraas, maar ik kwam geen centimeter vooruit. Ik kan simpelweg geen goede argumenten bedenken vóór de monarchie, behalve dat deze me eens per jaar in de gelegenheid stelt om de bibliotheek van mijn dochter voor anderhalve euro in zijn geheel te vervangen op de Vrijmarkt.
Dat neemt niet weg dat ik op 2 februari 2002 goedkeurend knikte toen ik vanuit een morsige Indiase hotelkamer je huwelijksceremonie volgde via CNN. Ik ben cynisch van aard, maar die tranen leken me behoorlijk echt. Misschien plengde je ze vooral omdat je vader Jorge het feest moest missen, daar wil ik vanaf zijn, maar een feit is dat ik me niet ergerde of geneerde, iets dat ik wel altijd doe als ik, bijvoorbeeld, je schoonzus Laurentien Brinkhorst op zalvende toon haar alfabetiseringsprojecten hoor uitventen.
Er is eigenlijk maar één moment geweest waarop ik me wél aan je ergerde. In 2005 vertoefde je in Brazilië, als lid van een VN-werkgroep inzake microkredieten. Op een ANP-foto zagen we je, mét een Laurentien-glimlach op het gelaat, de bouwval van een lokale visser betreden. De man keek verbijsterd de lens van de camera in. Niet geheel onbegrijpelijk, want de hoeveelheid blinkende snuisterijen die je zijn drempel over droeg, was indrukwekkend.
Spoorslags reisde ik voor HP af naar de ook bij jullie Oranje-prinsessen razend populaire PC Hooftstraat. Bij brillenboutique Fred Stoeltie duidde men je zonnebril als een Chanel van zo’n 250 euro. “Maar het kan ook een Prada zijn.”
Je tas herkenden de dames van achtereenvolgens Gucci en Ferragamo niet als zijnde van hun merken, maar het was ‘wel zoiets’. Naar hun inschatting moest het ding een slordige achthonderd euro hebben gekost.
Diep onder de indruk was ik toen een beroemd juweliershuis aan de PC Hooft – om begrijpelijke redenen wilde de firma in deze context liever niet met naam en toenaam in ons blad – je horloge binnen twee seconden herkende als een ‘Rolex Oyster, special edition, junior size, van witgoud’. “Nieuwste model.” Prijs: 16.230 euro.
In een dergelijke setting zoveel peperdure blingbling dragen met journalisten erbij; op de schaal van ‘handig’ scoor je dan een magere drie-min. Maar ach, zo lang er programma’s Blauw Bloed en SBS Shownieuws bestaan, kan je weinig gebeuren. Zij zijn het Hilversumse equivalent van de Hells Angels; roep iets kritisch over de Oranjes en je kunt een afrossing door een stel zware jongens verwachten.
In 2009 maakte ik melding van nieuwe geheime documenten die een interessant licht werpen op de vraag of de eerste ontmoeting tussen jou en Willem-Alexander inderdaad wel zo spontaan was als door jullie zelf en de RVD is beweerd. Volgens het officiële verhaal ontmoette je onze kroonprins in april 1999, op een feest in Sevilla. De achternaam Zorreguieta zou hem toen niets hebben gezegd.
Echter, prins Bernhard logeerde in 1943 tijdens een clandestien tripje naar Argentinië bij ene meneer Zorreguieta – vermoedelijk jouw overgrootvader Amadeo, die burgemeester was van de stad Mendoza, of een van diens broers of neven. Ook na de oorlog vloog de prins geregeld naar het Argentijnse wintersportoord Bariloche. Jouw familie bezit in die buurt een buitenhuis. In datzelfde Bariloche stelde Willem-Alexander zich in augustus 1999 voor aan jouw ouders. Aldus de officiële lezing.
Of die klopt? Bij de Oranjes weet je het maar nooit, schreef ik. “Eén ding staat vast: een (min of meer) gearrangeerd huwelijk was niet aan het volk te verkopen geweest.”
SBS Shownieuws kwam me een dag later interviewen. Dat heb ik geweten. Omdat Shownieuws de voorbehouden en nuances in mijn verhaal erg onhandig vond, was het gesprek op brute wijze verknipt en werd in de voiceover beweerd dat voor mij ‘als een paal boven water stond’ dat jouw huwelijk al lang van tevoren was bedisseld. Vervolgens mocht ene Cor de Horde, een volks type dat als ‘royaltydeskundige’ werd aangeprezen, gehakt van me maken: hoe dúrfde ik te suggereren dat er tussen jullie geen Ware Liefde in het spel is?
Bij Blauw Bloed (EO) was ik eens op bezoek voor een reportage. Dat voormalig oorlogsverslaggever Jeroen Snel het maken van dit soort kruiperige televisie bevredigend vindt, allá, maar ook de deftige intellectueel Peter Brusse geeft soms acte de presence, als commentator. Tijdens het afschminken voer Brusse uit tegen de republikeinen. Bezwaren tegen erfopvolging? Allemaal ‘rationeel’ gedoe, bromde hij. Toen ik hem vroeg hoe je van een intelligent mens kunt verwachten dat hij írrationeel denkt, ontstak de ex-Engeland-correspondent van de NOS en de Volkskrant in grote woede. “Dat vind ik een héél domme opmerking!”
Beste Máxima, mijn advies is: blijf gewoon lekker doen waar je zin in hebt. Met bodyguards als De Horde en Brusse – zij representeren en bedienen de meerderheid van het volk, niet ik – heb je van niemand iets te duchten.