De machtigste politicus van België heeft een drugsprobleem

Bart De Wever wordt vanaf de rechterkant van de drugsoorlog in Antwerpen aangevallen.

ANTWERPEN, België – Dennegentig-jarige Dolf Goossens zit gevangen in het kruisvuur van de drugsoorlog in de belangrijkste havenstad van België. Hij moest ooit zelfs een Molotov-cocktail van het dak van zijn auto schuiven met zijn wandelstok.

Afgelopen september werd zijn auto beschadigd door een explosief dat bedoeld was om een ​​van zijn drugdealerburen in het arme Antwerpse district Borgerhout te intimideren, waar hij en zijn vrouw meer dan 50 jaar hebben gewoond. En dat was niets vergeleken met een incident in 2016 toen een handgranaat bedoeld voor het naastgelegen huis zijn Opel Corsa in brand stak.

Hij neemt het allemaal met zoute Noordzee korrel .

“We zijn niet snel bang. Afgezien van het schieten en de granaten, is onze straat de afgelopen jaren relatief rustig geweest”, zei hij aan zijn woonkamertafel. “Er zijn geen kinderen meer die luide muziek spelen of drinken. Maar als een van deze granaten de volgende keer in de kelder belandt, kan het hele huis afbranden.”

In de afgelopen drie jaar zijn er meer dan 60 daden van drugsgerelateerd geweld in Antwerpen geweest, de belangrijkste toegangspoort van het continent voor cocaïne en de turfoorlog is bovenaan de politieke agenda gesprongen.

“De Wever heeft de oorlog tegen drugs tot het centrale onderdeel van zijn beleid gemaakt. Ik ben er vrij zeker van dat hij dat nu spijt” – Filip De Winter, frontman van het Vlaams Belang

Van cruciaal belang is dat het drugsprobleem de meest invloedrijke politicus van België, Bart De Wever, de burgemeester van Antwerpen, blootstelt aan extreemrechtse politiek.

De Wever is het hoofd van de Nieuwe Vlaamse Alliantie (N-VA), de grootste partij in niet alleen de Nederlandstalige regio van Vlaanderen, maar ook het land in het algemeen. Een separatist die wil dat Vlaanderen meer wetgevende bevoegdheden krijgt en in de verre toekomst zelfs afbreekt van de rest van het land. De Wever heeft zichzelf al lang aangemerkt als een sterke rechtsbuiten die zich inzet voor misdaad, binnenlandse terreurnetwerken en migratie .

Ironisch genoeg is de partij die profiteert van de strijd van De Wever in de oorlog tegen drugs in zijn thuisbasis de extreem-rechtse nationalistische Vlaams Belang-partij. “De Wever heeft de oorlog tegen drugs tot het centrale onderdeel van zijn beleid gemaakt. Ik ben er vrij zeker van dat hij dat nu spijt,” zei Filip De Winter, de frontman in Antwerpen voor Vlaams Belang.

Drugsbendes kiezen steeds vaker voor Antwerpen boven de haven van Rotterdam, omdat de controles daar strenger zijn geworden. Bijna een derde van alle cocaïne die werd onderschept in Europese havens, bevond zich in de haven van Antwerpen, volgens Europol’s nieuwste EU-drugsmarktenrapport . De Belgische douane heeft woensdag aangekondigd dat 2019 een nieuw recordjaar was. Ze onderschepten 61 ton cocaïne, dat is meer dan 10 keer zoveel als vijf jaar eerder. Deze toename heeft volgens verdovendexperts minder te maken met verhoogde controles dan met een groeiend Europees verbruik.

Haven van binnenkomst

Het beveiligen van de haven van Antwerpen is moeilijk omdat het een van de grootste ter wereld is, met een oppervlakte van 18.000 voetbalvelden. Slechts 1 procent van de containers die havenautoriteiten relevant vinden in de oorlog tegen drugs, zoals die uit Midden-Amerika, wordt gescreend. Antwerpen is ook de grootste fruit-handler in Europa, met directe vrachtlijnen uit landen zoals Colombia en Guatemala. Aangezien verse producten snel door de haven moeten worden verwerkt, is het moeilijk voor wetshandhavers om te veel containers te controleren. Politie en douane schatten dat de onderschepte cocaïne ongeveer 10 procent van het totaal uitmaakt.

Vorig jaar ‘was een uitzonderlijk jaar voor het onderscheppen van cocaïne’, zei de Belgische minister van Financiën Alexander De Croo. “Door radicaal te kiezen voor technologische innovatie en kunstmatige intelligentie in te zetten, kan de douane de strijd tegen drugshandel in de komende jaren opvoeren.”

Enigszins verbazingwekkend is er niemand gestorven in het geweld, maar de voortekenen zijn niet goed. Mensen zijn het doelwit van verschillende recente aanvallen en de politie heeft een ‘dodenlijst’ gevonden van personen die zich aan de autoriteiten hadden vastgegooid.

“Laten we eerlijk zijn: het is gewoon een kwestie van tijd voor de eerste dodelijke afloop”, zei De Winter. “Dan krijgt dit hele verhaal een heel andere dimensie voor De Wever. Veiligheid en beveiliging zijn een zeer gevoelige kwestie voor onze gemeenschappelijke rechtse kiezers.”

Zesennegentig-jarige Goossens is teleurgesteld in De Wever en steunt Vlaams Belang. “We gebruiken om te reizen met onze deur ontgrendeld,” zei Goossens. “Nu schieten ze letterlijk op elkaar in onze straat. Ik weet dat deze dingen moeilijk op te lossen zijn, maar het Vlaams Belang probeert in elk geval iets te veranderen. ”

Dat beeld van de turfoorlog baart De Wever en de N-VA zorgen. Bij de Belgische verkiezingen vorig jaar was zijn partij nog steeds de grootste partij in Vlaanderen, met 24,7 procent van de Vlaamse stemmen, maar het Vlaams Belang sprong van 10 naar 18 procent en werd de tweede grootste.

“Zijn nieuwe plan faalt en culmineerde zelfs in een guerre des flics, een oorlog binnen de politie” – Wouter Van Besien, Groenen leider in Antwerpen

De Wever kondigde in 2018 een herverkiezing aan en kondigde een nieuw, alomvattend plan aan om het drugsprobleem aan te pakken. Hij richtte een taskforce op die de lokale en federale politie zou samenbrengen. Dit “Kali-team” is vernoemd naar de hindoegodin, maar verwees ook naar de Colombiaanse stad Cali, ooit beroemd om zijn gelijknamige kartel. Een evaluatie van dat plan met een lijst met aanbevelingen moet later deze maand worden uitgevoerd.

“Het is de eerste keer in België dat een dergelijke aanpak met meerdere bureaus is getest”, zegt Johan Vermant, woordvoerder van De Wever. “We willen zien wat kan worden goedgekeurd.”

Vermant verwerpt het idee dat deze nieuwe aanpak faalt. “Sinds 2013 heeft de stad Antwerpen haar inspanningen op lokaal politieniveau opgevoerd om een ​​veiligere stad te creëren. Dat kan alleen door streng te zijn tegen criminaliteit. We hebben bijvoorbeeld meer dan 1.000 dealers per jaar gearresteerd. Omgaan met georganiseerde criminaliteit , anderzijds, is niet onze verantwoordelijkheid [het is een kwestie van de federale overheid], maar het is natuurlijk een zorg. We willen de veiligheid en het welzijn van onze burgers garanderen. Het worst-case scenario is dat bendes uitgaan van intimidatie tot agressie die dodelijk eindigt. ”

Nationale neerslag

De politieke gevolgen van deze oorlog tegen drugs gaan veel verder dan Antwerpen.

Op nationaal niveau valt Vlaams Belang De Wever aan voor het niet respecteren van hun sterke steun bij de nationale verkiezingen. De Wever vormde een regionale regering met de christen-democraten en liberalen in plaats van met Vlaams Belang.

Tot op zekere hoogte is de aanval van Vlaams Belang op De Wever een kwestie van perceptie. Het aantal misdrijven in Antwerpen is gestaag gedaald . Sinds De Wever in 2012 aan de macht kwam, is het aantal misdaden met een derde afgenomen (met name het aantal gewapende overvallen is gedaald). Maar het spectaculaire karakter van sommige aanvallen overschaduwt zijn successen. En na meer dan zeven jaar aan de macht te zijn, zal de burgemeester duidelijk ter verantwoording worden geroepen. Dat wordt alleen maar verergerd door het feit dat zijn partij tot eind 2018 ook verantwoordelijk was voor de federale politie en douane.

Het beeld van Antwerpen gedomineerd door drugsbendes past in de retoriek van het anti-immigrant Vlaams Belang. Dit is vooral het geval omdat Marokkaanse georganiseerde criminele groepen (of Mocro Maffia in het Nederlands) volgens Europol meer betrokken zijn geraakt bij cocaïnehandel en -distributie in heel Europa.

Het is niet alleen het Vlaams Belang dat De Wever aanvalt. De Groene partij beschuldigt hem ook van “verstoppen” wanneer de bevolking van de stad om meer veiligheidsmaatregelen vraagt. “Hij zet nauwelijks een voet in deze wijken”, zegt Wouter Van Besien, leider van de Groenen in Antwerpen. “Zijn nieuwe plan faalt en culmineerde zelfs in een guerre des flics , een oorlog binnen de politie. Wanneer we hem in de gemeenteraad ondervragen, wijst hij alleen maar naar de justitie en de federale politie. Het is gewoon beschamend.”

Ondanks de aanslagen wil Vlaams Belang samenwerken met De Wever – zowel op lokaal niveau om de oorlog tegen drugs te stoppen, als op nationaal niveau. Vlaams-extreemrechts heeft zijn zinnen gezet op macht in 2024 – of eerder, als de lopende regeringsonderhandelingen van het land eindigen in nieuwe verkiezingen.

Het is geen toeval dat de extreem-rechtse League-leider Matteo Salvini in december verwelkomd werd door het Vlaams Belang in Antwerpen. Salvini, die werd behandeld als een politieke rockster, feliciteerde de partijleider Tom Van Grieken met zijn succes. “Als het niet vandaag is, dan is het morgen, maar het Vlaams Belang komt aan de macht in Vlaanderen en de Liga in Italië. Tom, maak je klaar, ‘zei Salvini.

Een dergelijke samenwerking lijkt echter niet waarschijnlijk. Er was een discussie binnen de N-VA over de vraag of deze wel of niet met Vlaams Belang op Vlaams niveau zou moeten regeren. De Wever koos ervoor dit niet te doen. In het verleden heeft hij geprezen hoe de successen van zijn partij het Vlaams Belang hebben weten te bedwingen. Maar dat is niet langer het geval. Vlaams Belang won de verkiezingen in 2019 en in  een recente peiling was  de partij gestegen van 18,2 procent naar 27,3 procent, waardoor het de best ondersteunde politieke partij in Vlaanderen was.

Er zijn twee manieren om een ​​rechtse front in Vlaanderen te bouwen, zei De Winter. Een manier is om handen te schudden, aardig te zijn en het ijs bovenaan te laten smelten. “Of er is de weg van de basis: de N-VA zodanig verzwakken dat ze moeten beseffen dat hun enige uitweg is om met ons samen te werken.”

De partijleider aanvallen op zijn rommelige drugsoorlog in Antwerpen past in de tweede strategie.

Voor Goossens en zijn vrouw is genoeg genoeg. Ze denken eraan te bewegen. Hun kleinzonen, alle drie politieagenten, bezoeken niet omdat ze bang zijn herkend te worden door buren die ze eerder hadden gearresteerd.

“Maar hoe beweegt iemand op onze gezegende leeftijd?” Vroeg Goossens zich af.