Dat is klassiek ‘Clausewitz‘, de negentiende eeuwse generaal en strategisch denker. Wanneer faalt de diplomatie? Als er niet meer gesproken wordt, of als afspraken, akkoorden, verdragen en internationale wetten niks waard blijken te zijn. Landen die uit zijn op oorlog liegen er vrolijk op los om hun machtsmisbruik te legitimeren in de ogen van de eigen bevolking, die de oorlog moet financieren, de soldaten moet leveren, en wellicht te maken krijgt met vijandelijke tegenacties.
Die leugens komen vroeg of laat uit, maar als de oorlog dan al gewonnen is, maakt dat geen verschil meer, zo redeneren de ‘schrijftafel-generaals‘. Serieuze militairen denken daar anders over. Zeker na Afghanistan, Irak, Libië en Syrië. Terug naar de lessen van ‘Vietnam‘, en de door de Amerikanen geholpen ‘Rode Khmer‘ in Cambodja om de ‘Vietcong‘ te bestrijden, die Cambodja gebruikten om de strijders in het zuiden te bevoorraden, waar de Amerikanen niet van gediend waren, wat resulteerde in de ‘Killing Fields’. De uitkomst van enige oorlog wordt niet bepaald op het slachtveld, maar door wat er daarna komt. Of, met andere woorden, het winnen van een oorlog is één ding, maar het winnen van de vrede bepaalt of het de moeite waard was. Dat beeld verandert, als je veruit de grootste wapenproducent ter wereld bent, en niet hoeft te vrezen voor repercussies door aanvallen op eigen grondgebied. Dan heb je belang bij falende diplomatie om de economie draaiende te houden.
Het is hier van belang om je te realiseren dat, binnen het strategische denken van ‘Clausewitz‘, oorlog begint als de diplomatie faalt, ook al wordt er dan nog niet geschoten. Op het moment dat de ene partij de andere partij treft met ‘sancties‘, is de oorlog al begonnen. Escalatie, of niet, is afhankelijk van de vraag of de door oorlogshandelingen getroffen partij zwicht, of niet. Het is belangrijk om je te realiseren dat een partij die incasseert, maar niet zwicht, kan uitgroeien tot een partij die niet zal aarzelen om met gelijke munt terug te betalen als de leiders van dat land de kans schoon zien. Passiviteit, incasseringsvermogen, is daarbij zelfs een kwaliteit die op de wat langere termijn als regel de doorslag geeft.
Toen onze Frans Timmermans, Russofoob in hart en nieren, en zeer zeker geen diplomaat, maar wel minister van buitenlandse zaken, blauw aanliep bij het bepleiten van oorlog tegen Rusland, door ‘sancties‘ af te kondigen die Poetin beslist op de knieën zouden dwingen, een standpunt dat hij vol enthousiasme uitdroeg in de ‘talkshows‘ van Pauw en Witteman, destijds, schreef ik dat hij zich verschrikkelijk vergiste. En dat we daar een spectaculaire prijs voor zouden gaan betalen.
Of Timmermans zich daar bewust van was, of dat hij gewoon ‘Stupid‘ was binnen de matrix van Cipolla, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Waar hij bijna eigenhandig de aankoop van de JSF door het parlement drukte, waar in ‘het land‘ geen begin van enthousiasme voor was, lijkt dat te verwijzen naar ‘oorlogslust‘, en dienstbaarheid aan het ‘Militair Industrieel Complex‘, dus eerder ‘Bandiet‘ dan ‘Stupid‘, in dat geval. Maar als ik de man hoor praten over andere kwesties, dan vrees ik toch dat ‘Stupid‘ meer voor de hand ligt. En ik wijs er nog maar eens op dat ook iemand met zeven afgeronde studies en een Nobelprijs in de matrix van Cipolla nog steeds ‘Stupid‘ kan zijn. Overigens was Timmermans uiteraard niet de enige die een warm pleitbezorger was van het beëindigen van de diplomatie, zelfs voor die begonnen was. Maar ik hoop met deze bijdrage duidelijk te maken dat niet iedereen die de dialoog verlaat, en naar de wapens grijpt, hetzelfde denkt.
‘Clausewitz‘ leefde in de negentiende eeuw, waarbij zijn analyses gingen over de conflicten tussen landen. Maar je kunt zijn gedachtengoed meenemen naar elke relatie. Niet anders dan wat die andere grote strategische denkers, van Sun Tzu tot Machiavelli hadden te melden over de aard van conflicten, en hoe daarmee om te gaan. Ze laten je zien hoe je een conflict kunt winnen nadat iemand stopt met praten, of de afspraken die eerder werden gemaakt schendt zonder valide reden. Maar ook hoe je list en bedrog in kunt zetten. Blijven praten is zinloos als het bereikte compromis door de ander slechts gezien wordt als een opstapje naar escalatie. Dan is het beëindigen van de dialoog, en een scheiding de betere keuze, voor er ‘klappen‘ vallen. Maar alleen als het ook betekent dat je elkaar daarna ontloopt. Als één van de partijen jou vervolgens gaat ‘stalken‘, opjaagt, bedreigt, en vrienden mobiliseert om jouw leven tot een hel te maken, dan komt er een moment waarop je in je recht staat als je je verdedigt.
Na twee gruwelijke wereldoorlogen binnen vijftig jaar die op Europees grondgebied begonnen, was er behoefte aan een mechaniek dat dergelijke verschrikkelijke ontsporingen kon voorkomen. Dat was de rol die werd toegedacht aan de ‘Verenigde Naties‘. Een ‘scheidsrechter‘ die op basis van internationaal recht de kemphanen uit elkaar kon houden, en waar mogelijk terug kon brengen naar de onderhandelingstafel om diplomatie een nieuwe kans te geven. Iedereen die aan de basis van dat internationale orgaan stond besefte dat de verschillen tussen landen onderling zo groot waren, dat de ‘scheidsrechter‘ weg moest blijven van de ambitie om een ‘wereldregering‘ te vormen die zich met de interne aangelegenheden van landen ging bemoeien.
Dat veranderde door de ‘Val van de Sovjet-Unie‘, breed uitgemeten in de westerse media als een overwinning van het westen, het ‘Einde van de Geschiedenis‘, wat de NAVO het recht gaf om wereldwijd politieagent te spelen. Wat samenviel met de ‘globalisering‘ op roofkapitalistische basis. ‘Charles Manson‘ (de ‘Warparty‘) kreeg de vrije hand. Of liever: Er was geen concurrentie meer. En diplomatie was dood en begraven, verworden tot een spel waarvoor ‘experts‘ met elkaar concurreerden om steeds nieuwe manipulatieve technieken te ontwikkelen, die versmolten met het gebruik van geweld, en aan de man gebracht als ‘R2P‘, de ‘Responsibility to Protect‘ (de belangen van ‘Davos‘). Landsgrenzen werden uitgegumd, want nu was ‘GloboCop‘ de baas, en die werkt voor ‘GloboCap‘, het globalistische roofkapitalisme dat zegevierend uit de ‘Koude Oorlog‘ tevoorschijn was gekomen.
Een terugkeer naar zelfbewuste landen die dit dictatoriale, krankzinnige concept verwierpen, was onvermijdelijk. Rusland werd vakkundig gesloopt door ‘GloboCop‘ en ‘GloboCap‘, maar ook elders bleek dat de (zelfs theoretisch al onjuiste) economische modellen van de ‘trickle-down‘ welvaart, die ervan uitging dat als je banken en rijke mensen veel geld toestopte, dat ‘vanzelf‘ voor mondiale welvaart zou zorgen, van geen kanten klopten, en eerder het tegenovergestelde bewerkstelligde. Het maakte ‘GloboCop‘ en ‘GloboCap‘ rijker en machtiger, en reduceerde de rest tot slaaf. De terugkeer naar landen, met regeringen die het belang van het eigen volk lieten prevaleren boven die van ‘GloboCop‘ en ‘GloboCap‘, was niet onvermijdelijk, in theorie. Een terugkeer naar diplomatie, en ‘Afspraak is Afspraak‘, met gelijke wetten voor iedereen, dus een ‘Law Based‘ gemeenschap, en geen ‘Rules Based‘ gemeenschap, met grote gebieden die ongereguleerd zouden zijn, en blijven, en waar ‘marktwerking‘ zou bepalen wat goed was, en wat niet levensvatbaar was, had ons kunnen redden.
Of, met referentie aan Cipolla, als we ‘Intelligente‘ oplossingen hadden gekozen voor het fundament (‘Win, Win‘), en ‘Stupid‘ en ‘Helpless‘ hadden uitgeleverd aan de ‘markt‘, met eenduidige wetten om ‘Bandieten‘ te identificeren, en aan te kunnen pakken. Wat we nu zien, is dat ‘Stupid‘ en ‘Helpless‘ het op een akkoordje hebben gegooid met de ‘Bandieten‘, wat van de wereld één groot ‘Mexicaans Cartel‘ maakt, met ‘Charles Manson‘ als de halfgod die de ‘Regels‘ maakt. Ik wijs er andermaal op dat ik dit niet zie als een ‘Groot Complot‘, maar als een (besmettelijke) ziekte. Als een tragische ‘ontwerpfout‘.