Een aantal jaren geleden kwam ik de eerste twee wandelende boerka’s tegen. Ze kwamen afgestevend op de viskraam waar ik stond en bestelden kibbeling ‘om op te eten’. Ik was benieuwd hoe ze dat zou lukken. Ze sloegen echter het bovendeel helemaal terug waardoor hun gezicht vrij kwam. Pas toen begreep ik waarom ze hun gezicht bedekten. Ze waren afschuwelijk mismaakt door tribale tatoeages aangevuld met patronen van kleine bultjes. Van mij mogen ze vrijstelling krijgen van het boerkaverbod. Zonder boerka veroorzaken ze meer schrik.
Het is verbazend hoeveel ophef de ingang van het verbod om een boerka op een aantal plaatsen te dragen, veroorzaakt. Ongeveer heel islamitisch en links Nederland neemt stelling tegen het verbod omdat het de vrijheid van de vrouw om zich te kleden zoals ze wil belemmert. Dat links dat doet, begrijp ik. Als rechts zich tegen islamitische gebruiken keert, treedt links automatisch als beschermer op. Maar in hun absoluutheid over de vrijheid van de vrouw zouden ze ook een vrouw gekleed met een vijgenblaadje moeten accepteren. Dat islamitisch Nederland het verbod bestrijdt, is minder logisch. Overeenkomstig de islamitische leer zijn moslims gehouden de wetten te volgen van het land waarin ze woonachtig zijn. Dit argument ontbreekt nog in de discussies. De Saoedische ambassade wees daar terecht op en riep moslims op geen problemen rond dit onderwerp te veroorzaken.
In Europa is Nederland een laatkomer met het verbod. Het is geen totaal verbod. Je mag er mee de straat op. Zodra je echter een aantal gedefinieerde ruimtes binnen gaat, geldt de eis dat het gelaat zichtbaar is. Er komen heel wat verklaringen langs voor het verbod. Het zou bijvoorbeeld de communicatie en de identificatie belemmeren. Een praktische verklaring dus. Er wordt echter ook op gewezen dat er het oogmerk is om uitingen van de meer extreme islam te beperken. Ook dat heeft geldigheid. Wie moet er bij het zien van een vrouw in boerka niet denken aan de op dezelfde manier geklede IS-vrouwen.
De boerka is ook binnen de islam omstreden. De profeet Mohammed zou de bron zijn van de eis tot bedekken, maar wat nou precies bedekt moet worden blijft ook in de koran vaag. De wetsschool Boekhari, een van de vier wetsscholen, is de mildste en stelt als minimale eis dat de boezem bedekt wordt. Er mag geen decolleté zichtbaar zijn. Veel wat meer moderne moslima’s houden zich aan deze eis.
Religies zijn ontworpen om ordening in de samenleving aan te brengen door een reeks van voorschriften over het doen en laten van de aanhangers. In de islam gaat het bij bedekking duidelijk over de regeling van seksualiteit. Je mag je niet uitdagend kleden als vrouw en mannen mogen geen ongezonde nieuwsgierigheid hebben voor het lichaam van een vrouw. Volgens de leerstellingen kom je niet in het paradijs als je je niet aan die voorschriften houdt en is het eeuwig brandend vuur je bestemming bij overtreding.
De boerka is eigenlijk een uit de hand gelopen bedekking bij het voorschrift zich zedig te kleden en geen aanstoot te geven. De boerka wordt gedragen door vrouwen die zich onderwerpen of onderworpen worden aan de meest extreme opvatting van het zedigheidsgebod.
Jaloezie is vermoedelijk de bron geweest van het zedigheidsgebod, althans dat is mijn interpretatie van de koran. Mohammed was een liefhebber van knappe welgevormde vrouwen. Zo nam hij een welgeschapen joodse vrouw en pikte ook de knappe vrouw van zijn geadopteerde zoon in. Eerst verbood hij hun om al te uitdagend rond te lopen. Nadat hij de indruk kreeg dat bezoekers vooral kwamen om zijn knappe vrouwen te zien, gebood hij hun achter een gordijn te blijven als er bezoek was. Het is de vraag of het iets zegt over de cultuur van die tijd en dat mannen zich meer vrijheden met andermans vrouwen toestonden dan tegenwoordig gebruikelijk is. Mohammed heeft er in ieder geval een einde aan gemaakt door van vrouwen te eisen dat ze zich zedig kleden. Het is dan ook geen ondenkbaar argument dat moslimse mannen nog steeds van hun vrouwen eisen dat ze zich zedig kleden omdat ze zich ongemakkelijk voelen als andere mannen hun vrouw met welbehagen aanschouwen. Het is hun bezit waarvan de aantrekkelijkheid niet met anderen gedeeld wordt. De uitleg van de vage regels in de koran lijkt strenger te worden naarmate een man meer jaloers van aard is. Als hij zich al van jaloersheid bewust is, zal hij dat niet toe hoeven geven. Voor sublimatie kan hij verwijzen naar de voorschriften van de islam.
Naast de jaloersheid van de man kan niet uitgesloten worden dat zelotische vrouwen uit eigen beweging kiezen voor meer dan zedige kleding tot aan de boerka toe. Het is te zien als een soort van geloofswaanzin. En die moet van de islam en Amnesty beschermd worden.