Indignatie redactie 
De politie riep deze week mensen op om te stoppen met complottheorieën en het verspreiden van desinformatie rond tragische gebeurtenissen. Dit verstoort het onderzoek en frustreert en kwetst nabestaanden. Deze onzalige dynamiek is helaas al jaren aan de gang, met schokkende voorbeelden.
‘De politie, het Openbaar Ministerie en nabestaanden hebben steeds meer last van complotdenkers en burgerspeurders. Zij bemoeien zich ongevraagd met zaken en verspreiden desinformatie. Daarmee verstoren ze het onderzoek en kwetsen ze betrokkenen en slachtoffers, aldus de politie recent op Facebook.
Aan Hart van Nederland laat de politie weten dat het voor nabestaanden heel frustrerend is. ‘Zij komen slecht toe aan het verwerken van hun verdriet, omdat ze zich ook moeten bezighouden met anderen die het verdriet lijken te kapen. Mensen realiseren zich vaak niet dat slachtoffers en/of nabestaanden deze reacties ook kunnen lezen’
Volgens het Openbaar Ministerie komt het vaker voor dat complotdenkers het onderzoek in de weg zitten. Als er sprake is van het overlijden van kinderen koppelen onverlaten dat bijvoorbeeld aan satanisch kindermisbruik. De politie stelt dat alle tips in een onderzoek in eerste instantie serieus moeten worden genomen en dat er toch nog veel politiecapaciteit gaat zitten in het checken van zaken die al snel onzin blijken te zijn.
Gino
Toen de 9-jarige Gino verdween doken meteen de meest bizarre verhalen online op. Een vrouw plaatste een lang verhaal op Facebook. Ze zag op de door de politie verspreide foto’s van de jongen zwarte, roze en rode kleuren. Voor haar was het duidelijk. Zwart en rood zijn satanische kleuren en roze en zwart staan volgens haar voor kinderoffers. Wat haar betreft ‘bestaat het kind waarschijnlijk niet eens’ en is de zogenaamde vermissing bedoeld om de bewegingsvrijheid van mensen te beperken. ‘Een soort avondklok voor kinderen’.
De in complotkringen bekende Dienie Wakker plaatste een vergelijkbare tekst op Facebook. Ze stelde daarnaast dat Gino op 1 juni werd vermist en dat is het begin van de 6-kleurige-regenboogmaand. Volgens Wakker verwijst dat weer naar inclusiviteit en dus naar de acceptatie van pedoseksualiteit en net zo makkelijk tot haar conclusie dat ze dus kindoffers normaal vinden.
Een paar dagen na de vermissing werd Gino dood aangetroffen.
Bodegraven
Het dorp Bodegraven was in 2021 in het nieuws omdat complotdenkers de plaatselijke begraafplaats bezochten en de burgemeester bedreigden. Volgens de complotdenkers lagen er namelijk slachtoffers van satanisch kindermisbruik, van complete pedo-netwerken. Een van de daders zou een huisarts zijn en ook RIVM-baas Jaap van Dissel werd zonder een spoortje van bewijs aangewezen als kindermoordenaar.
Nietsvermoedende rouwende ouders werden tijdens het bezoek aan het graf van hun kind geconfronteerd met verontwaardigde burgers die wel even wisten waar hun geliefde kind aan was overleden en die zelfs ongevraagd bloemen op graven plaatsten. De gemeente Bodegraven moest beveiliging inhuren om de rust op de begraafplaats te kunnen garanderen. Ook op andere plaatsen in het land werden plekken bezocht door complotdenkers. Bloemen en teksten werden achtergelaten bij de gedenkstenen van Marianne Vaatstra en Nicky Verstappen.
Het woord schrijnend dekt niet eens de lading om aan te geven wat hier gebeurde. De gemeente Bodegraven voelde zich gedwongen om naar de civiele- én naar de strafrechter te stappen om de aanjagers van de theorie te bestrijden. Dat lukte. Ze moesten teksten online verwijderen en kregen een celstraf opgelegd. Daarnaast werden ze veroordeeld tot een schadevergoeding van 215.000 euro.
Vaatstra
Je zou het niet zeggen, maar de in 1999 vermoorde en verkrachtte Marianne Vaatstra is bij complotdenkers nog steeds een issue. De grote aanjager van de complotten, Wim Dankbaar, heeft inmiddels een aantal maanden in de cel gezeten voor allerlei bizarre beweringen en is naar eigen zeggen een miljoen euro kwijt aan juridische kosten en dwangsommen. Een groot deel van die dwangsommen kwam terecht op de rekening van de moeder van Marianne, die via de rechter moest afdwingen dat de complotdenker stopt met het verspreiden van onzin en het lastigvallen van de familie.
En dat ging erg ver. Op een gegeven moment kreeg Dankbaar het zelfs voor elkaar om beslag te leggen op een deel van de AOW van de rouwende moeder.
Kutwijf
Toch gaat Dankbaar nog steeds door. Nog niet zo lang geleden plaatste hij op zijn weblog een verhaal over de moeder, die hij onomwonden een ‘kutwijf’ noemt. Dankbaar is na jaren nog steeds boos dat ze zijn onbewezen theorieën over asielzoekers die de moord op hun geweten zouden hebben – afgedekt door de overheid – niet wenst te ondersteunen.
Hoe fout ben jij wel niet? Je houdt niet alleen je mond, je helpt er willens, wetens en bewust aan mee om mij te vernietigen! Alleen maar omdat die kutkinderen van je je chanteren! Dat ga ik ook nog wel even bewijzen! Ik hoop maar dat je inderdaad gelovig bent! Dan kan je straks in het hiernamaals je gedrag naar Wim aan Marianne uitleggen!
Al eerder schreef Dankbaar nepbrieven, zogenaamd geschreven door de moeder, waarin hij excuses kreeg van haar.
Stelt u het zich even voor. Je dochter komt op een vreselijke manier aan haar einde en een onverlaat zegt even op het internet dat je je moet verantwoorden aan je eigen dochter in het hiernamaals. Next level kwaadaardig.
Ingrijpend
De (gewelddadige) dood van een geliefde is een enorm ingrijpende gebeurtenis voor nabestaanden. De schok, het ongeloof en de rouw laten diepe mentale sporen na. Het is dan ook bizar dat mensen die zo moeten lijden onder het leven ook nog eens te maken krijgen met volidioten die het nodig vinden om de meest bizarre gedachten en theorieën los te laten. Die zelfs zo ver gaan om graven te bezoeken en rouwende ouders lastig te vallen.
Het zou wat mij betreft een goed idee zijn om de meest fanatieke idioten eens een keer te gaan vervolgen wegens stalking. Desnoods via een proefproces. Bij stalking (belaging in het strafrecht) gaat het om het volgende:
Hij, die wederrechtelijk stelselmatig opzettelijk inbreuk maakt op eens anders persoonlijke levenssfeer met het oogmerk die ander te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden dan wel vrees aan te jagen wordt, als schuldig aan belaging, gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of een geldboete van de vierde categorie.
Dulden
Het lastigvallen van nabestaanden met allerlei onbewezen verhalen zou je met een beetje goede wil kunnen scharen onder de noemer ‘te dulden’. Slachtoffers worden immers in een samenleving waar online verhalen voor altijd rond blijven zingen tegen hun zin geconfronteerd met allerlei onzin, waardoor ze schade lijden. Het is niet helemaal vergelijkbaar met de klassieke vorm van stalking, maar het is een keer het proberen waard.
Het enige probleem is dat stalking een klachtdelict is. Nabestaanden zouden dus zelf aangifte moeten doen en zij hebben wel iets anders aan hun hoofd. Maar het zou goed zijn om laten zien dat er gevolgen kunnen zitten aan het lastigvallen van mensen die het al zo ongelooflijk zwaar hebben.
Als rouwende moeder van een vermoorde dochter zit je namelijk niet te wachten op onzinnige verhalen die de ronde doen. Op verwijtende mails die je krijgt van onverbeterlijke idioten die hun eigen krankzinnige ‘waarheid’ stelselmatig onder je neus wrijven. Op ellenlange blogs waarin je wordt weggezet als schuldig aan het wegkijken van de ‘werkelijke’ oorzaak van de dood van je kind.
Als rouwende ouders van een gestorven kind wil je niet geconfronteerd worden met complotdenkers die de dood van je kind notabene op een begraafplaats misbruiken om aandacht te vragen voor onbewezen geruchten. Laat staan dat je wordt opgedrongen dat je kind om het leven is gekomen door satanisch misbruik.
Je mag in Nederland veel zeggen en doen, maar er is een grens aan de vrije meningsuiting. En die grens is bereikt als je nabestaanden onnodig extra leed toebrengt.
Je vrijheid om wild met je armen in het rond te maaien, eindigt bij de neus van een ander.
