In november 1800 verloor zittend president John Adams de verkiezingen. Hij werd verslagen, krap, door Thomas Jefferson. Die was weliswaar zijn vicepresident maar in die tijd was het electoraal proces voor vicepresidenten nog niet gescheiden, zodat Adams eigenlijk werd opgezadeld met een vicepresident die druk bezig was om een eigen partij op te richten met andere politieke doelstellingen dan de Federalisten van Adams. De inauguratie van Jefferson vond pas plaats op 4 maart 1801 en na eindeloos gerommel omdat Aaron Burr, Jeffersons running mate, evenveel electoral votes had gekregen als Jefferson zelf (die regeling werd met het 12e amendement vervangen, maar dat is hier niet zo relevant).
De campagne van 1800 was hard geweest en vrij grof zelfs, zeker gezien het feit dat Adams en Jefferson ooit beste vrienden waren (en dat later weer zouden worden). Op het laatste moment voerde Adams nog de bepalingen uit van de nieuwe Judiciary Act waarmee federale rechters meer te zeggen kregen eigendomsrechten van land en faillissementen – ten koste van de staten. Een sterke federale overheid, meer het doel van Alexander Hamilton dan van John Adams, werd bestreden door Jefferson die dacht dat een democratie (nou ja, een republiek) alleen goed kon functioneren in kleine eenheden, gebaseerd op landbouw.
Wat deze wet deed wat het toevoegen van zes nieuwe federal circuits met 16 nieuwe rechters, plus enige tientallen vredesrechters (meer lokaal iets) in het District of Columbia (Washington). In de wet werded ook een zetel in het Supreme Court opgeheven en een aantal rechters ontslagen. In de weken voor de inauguratie vulde Adams de nieuwe federale hoven op met Federalisten als rechters, voor het leven benoemd. Adams’ benoemingen werden al snel ‘midnight judges’ genoemd.
Jefferson was woedend en probeerde na zijn inauguratie de benoemingen terug te draaien. Dat bleek problematisch omdat de lui voor het leven benoemd waren en alleen voor ‘slecht gedrag’ konden worden ontslagen. Een aantal rechters had inmiddels de benoeming niet geaccepteerd en voor de rest was het wachten op wat het Supreme Court ervan zei. Maar daar zat de belangrijkste midnight benoeming van Adams, John Marshall, die historisch zou worden in zijn leiderschap van het Hof. Jefferson en Marshall, hoewel beiden afkomstig uit de elite van Virginia, konden elkaars bloed wel drinken.
Het zou allemaal blijvende gevolgen hebben omdat het Supreme Court in Marbury v. Madison in 1803, onder leiding van Marshall, weliswaar de zaak van rechter Marbury tegen zijn ontslag opzij zette, maar wel in zijn opinie bepaalde dat het Hof de taak had de grondwettelijkheid van besluiten en wetgeving te toetsen. Dat het Hof dat doet, lijkt nu normaal maar het staat nergens in de grondwet. Het is in essentie een recht dat het Hof zichzelf toekende (voor ‘original interpretation’ zeloten: niet iets dat de Founding Fathers voor ogen hadden).
De rechters konden hun benoeming niet aanvaarden maar de macht van het Supreme Court werd enorm uitgebreid.
Enfin, dit alles om te laten zien dat Trumps activiteiten in zijn laatste maanden van zijn presidentschap (of die van zijn onderknuppels die wel weten wat ze doen en zo veel mogelijk schade willen aanrichten) niet helemaal uniek zijn. Volgens de Washington Post (https://www.washingtonpost.com/politics/trump-lame-duck-policies/2020/12/06/8165088c-3661-11eb-a997-1f4c53d2a747_story.html) probeert de regering allerlei loyalisten te benoemen op plekken waar ze soms moeilijk te verwijderen zijn. Ook worden op het laatste moment nog regels veranderd of uitgevoerd, onder andere het verkopen van enorme gebieden in Alaska aan oliebedrijven (het zou me overigens verbazen als dat niet juridisch kan worden aangevochten). Structureel belangrijk is dat de regering-Trump de rechtsbescherming van ambtenaren probeert te ondermijnen waardoor die politiek ontslagen kunnen worden als ze niet genoeg de hielen likken van Trumpistani.
Ook heeft hij de leiding van het Pentagon vervangen door acolieten die wel bereid zijn te doen wat hij wil, namelijk soldaten terughalen uit Afghanistan en Somalië – overigens niet per se omstreden doelstellingen, het is wel lekker voor Biden als hij daar vanaf is, al kan het ook dezelfde problemen opleveren als waar Obama in 2009 mee te maken kreeg. Maar dat is een onderwerp voor een andere keer.
Het schijnt ook dat Trump zijn voormalige maatje, huisjurist namens het volk, minister van Justitie Barr wil ontslaan. Reden? Hij doet niet wat Trump wil dat hij doet, verklaren dat de verkiezingen frauduleus waren. In dit geval (en dat van het Pentagon) is het korte termijn werk, wat niet helemaal een geruststelling is als Trump en Pompeo nog een oorlogje willen beginnen, omdat Biden zijn eigen mensen kan benoemen – al kan Moscow Mitch daar als zetbaas in de senaat nog vertraging veroorzaken.
Het is allemaal erg genoeg maar tegelijkertijd lijkt Trump zich nauwelijks met besturen bezig te houden, gepreoccupeerd als hij is met zijn puberale verontwaardiging dat hij niet krijgt wat hij wil: een verkiezingsoverwinning. Dit is een midnight presidentschap maar zoals alles met Trump, de schade op de lange termijn kan behoorlijk groot zijn.
Trump maakt zichzelf belachelijk, en dat is goed voor Amerika.
Ik begin van mening te veranderen over de gevolgen van Trumps weigering de uitslag van de verkiezingen te erkennen.
Zeker, het blijft getuigen van een stuitend disrespect voor het democratisch proces, en het richt blijvende schade aan. Te veel Amerikanen verliezen vertrouwen in het proces, niet omdat fraude is aangetoond maar omdat een bad loser die zoveel mogelijk de laatste twee maanden in zijn ambt probeert uit te melken, hen dat wijsmaakt. En ze geloven het, ook al is er geen greintje bewijs.
Die schade is al aangericht en Trump verdient veroordeeld te worden in het domein van de democratische politiek.
Geleidelijk aan echter krijgt het hele Trump circus een bizarre en voor hem contraproductieve aard. De ‘topjuristen’ van Trump zijn dermate idioot dat zelfs Trumpies daar geen steun voor hebben. Minister van Justitie Barr, trouwe paladijn van de psycho, heeft geen fraude kunnen ontdekken en zeg niet dat hij niet zijn best heeft gedaan om de democratie te frustreren.
Er was het absurde ‘interview’ met een loyalist bij Fox News waarin Trump zijn verdachtmakingen, beschuldigingen en andere nonsens ongestoord kon uitventen. Er was een 45 minuten durende tirade, voorbereid, geëdit en blijkbaar helemaal in scene gezet door de Witte Huis staf, waarin Trump zich een totaal losgeslagen idioot toonde.
De labbekakken in de Republikeinse Partij beginnen zich te roeren, ze realiseren zich dat ze als ze nog langer volhouden dat deze malloot niet de verkiezingen heeft verloren, ze zelf elke geloofwaardigheid (such as it is) verliezen. Maar we moeten ze niet laten ontsnappen: de Republikeinen zijn, meer dan Trump die gewoon niet anders kan, verantwoordelijk voor de schade aan de geloofwaardigheid van de democratie. Het zijn machtsbeluste boeven.
Ze beginnen echter bang te worden dat de Republikeinen in Georgia op 5 januari thuis zullen blijven, ze krijgen immers dagelijks te horen dat het hele stemproces in die staat frauduleus is. Zou mooi zijn. Ik heb er overigens nog geen cijfers over gezien maar Trumps tirades tegen per post stemmen konden hem wel eens miljoenen stemmen gekost hebben van Republikeinen die op 3 november toch maar liever niet naar het stembureau gingen.
Laat hem maar lekker doorgaan. Schouderophalen zal zijn deel zijn. Geleidelijk aan wordt deze pathetische malloot een zo zielig type, zich vastbijtend in een verhaal dat niemand verder gelooft, dat het juist de overtuiging van meer Amerikanen zal sterken dat Biden echt gewonnen heeft. Voeg daarbij nog wat corrupte gratieverleningen, uitlokking van een oorlog met Iran en joost mag weten wat ons nog meer te wachten staat. Zelfs Trumpies moeten licht verontrust raken.
Er wordt gezegd dat Trump op de dag van de inauguratie zal aankondigen dat hij in 2024 kandidaat zal zijn. Ik heb zo’n vermoeden dat niemand er die dag nog aandacht aan zal besteden.