De toekomst van protest is hightech – kijk maar naar de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging

Mensen over de hele wereld tonen hun onvrede op steeds creatievere en verstorende manieren.

Het afgelopen jaar hebben schoolkinderen over de hele wereld zich aangesloten bij de stakingen van Fridays for Future , getuige van massale walkouts van scholen over de hele wereld. In Chili zijn gecoördineerde protesten voor het ontwijken van tarieven op het openbaar vervoer – ook geleid door scholieren – inmiddels uitgegroeid tot massale onrust tegen de stijgende kosten van levensonderhoud. In de afgelopen twee weken zijn er protesten uitgebroken in Libanon tegen de stijgende belastingen, waarbij wegblokkades en een menselijke keten in het hele land betrokken waren om de eenheid van de mensen te illustreren.

Iets opmerkelijks aan deze protesten, van Chili tot Libanon tot Catalonië , is dat demonstranten veel meer mobiliseren dan losse nummers. Hun primaire eisen – van economische kwesties tot klimaatverandering – worden geplaatst tegen de achtergrond van een bredere bevraging van de status quo. En het zijn niet alleen eisen die zich uitbreiden: de manieren waarop burgerlijke ongehoorzaamheid en directe actie worden uitgevoerd, worden ook steeds nieuwer.

Een nadere beschouwing van de voortdurende demonstraties in Catalonië illustreert het belang hiervan.

In september werd een nieuw initiatief in Catalonië opgezet: Tsunami Democràtic. Niemand lijkt volledig te weten waar het vandaan komt of wie de organiserende kracht erachter was. Degenen die aanvankelijk hun tweets deelden, kwamen uit verschillende politieke families, waaronder alle drie de pro-onafhankelijkheidspartijen, evenals enkele van degenen die gevangen waren gezet vanwege hun betrokkenheid bij de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging.

Na de eerste aankondiging werd er weinig gehoord van Tsunami Democràtic naast incidentele tweets die de effectiviteit van vreedzaam burgerlijk verzet benadrukten. Dit veranderde op 11 oktober – de dag waarop de uitspraak van het Hooggerechtshof tegen de Catalaanse leiders werd verwacht – toen Tsunami Democràtic een lied uitbracht: ” La Força de la Gent ” (De kracht van het volk). Dit weerspiegelde de geest van het nummer ” Agafant l’Horitzó ” (Let’s take the Horizon), dat werd uitgebracht voorafgaand aan het referendum over onafhankelijkheid van 1 oktober 2017. De groep begon toen met het organiseren van protesten.

Tot nu toe heeft Tsunami Democràtic slechts drie van de talloze protesten opgeroepen die we sinds maandag 14 oktober hebben meegemaakt, toen vonnissen werden aangekondigd tegen de zeven ministers en de voorzitter van het Huis en twee leiders van het maatschappelijk middenveld.

Het eerste – en grootste – protest was de bezetting van de luchthaven van Barcelona op dezelfde dag dat de straffen werden aangekondigd. Ongeveer 155 vluchten werden geannuleerd en de verstoring van de luchthaven was aanzienlijk, omdat het blokkeren van wegen en van een van de terminals ruim zes uur duurde. Op 21 oktober riep Tsunami Democràtic opnieuw een protest, met slechts een paar uur van tevoren, ingegeven door een verrassingsbezoek aan Barcelona door de Spaanse premier, Pedro Sanchez. Het protest had een eenvoudige eis – #SpainSitandTalk – na de weigering van het weekend door Sanchez om de oproepen van de Catalaanse president te beantwoorden.

Hightech-protesten

Het grote succes van de groep in het oproepen en uitvoeren van enorme protesten in een handomdraai is voor een groot deel mogelijk gemaakt door technologie. Het heeft de berichten-app Telegram met bijzonder succes gebruikt en meer dan 385.000 abonnees verzameld. Telegram-kanalen (die zijn ontworpen om informatie van een enkele bron naar abonnees te verzenden) zijn cruciale informatiebronnen en organisaties over de hele wereld geworden.

Tsunami Democràtic heeft ook een nieuwe app ontwikkeld die is ontworpen om protesten in realtime te coördineren, afhankelijk van de locaties van mensen. Dit bleek zo populair dat zijn systemen de eerste uren instortten, omdat zoveel mensen het probeerden te downloaden.

De app , die nog niet in gebruik is genomen, is toegankelijk met QR-codes die kunnen worden gedeeld tussen maximaal tien gebruikers. Dit betekent dat als een van de codes (of knooppunten) verdacht is, de hele keten kan worden verwijderd. Het is ontworpen om gebruikers (waterdruppels genoemd) te organiseren in acties om een ​​’tsunami’ te maken. Dit kan de bezetting van vervoersknooppunten (zoals treinstations of luchthavens) omvatten, maar ook de coördinatie van demonstraties tegen specifieke evenementen. Het idee is een vrij nieuwigheid en heeft al interesse gewekt bij technische gemeenschappen .

Tsunami Democràtic heeft al golven gemaakt. Het Spaanse thuiskantoor heeft het een terroristische organisatie genoemd. Vorige week sloot de Guardia Civil (de paramilitaire politie van Spanje) de Tsunami Democràtic-website en de minister van Binnenlandse Zaken kondigde aan dat ze onderzoeken wie er achter zit. Tot nu toe, behalve de muzikanten die in het nummer verschijnen, en de video van voetbalmanager Pep Guardiola die het manifest van Tsunami leest, zijn er geen andere openbare gezichten.

Veranderende zeeën

We leven in een tijd waarin de protesten groeien op een wereldwijde basis , vaak in reactie op ondemocratische acties van overheden.

In dit licht zijn de acties van Tsunami Democràtic opmerkelijk: ze vertonen een neiging voor een groeiend aantal mensen om zich te wenden tot creatieve vormen van ontwrichtend protest. Deze methoden zijn typisch open, vloeibaar, zonder stijve structuren. Ze vertegenwoordigen nieuwe pogingen om een ​​stem te verwoorden als blijkt dat machthebbers steeds minder geïnteresseerd zijn in luisteren.

Over de toename van massale burgerlijke ongehoorzaamheidsbewegingen zoals Tsunami Democràtic wordt vaak gesproken in verband met het idee van de politieke wetenschappers Erica Chenoweth en Maria Stephan dat een campagne die 3,5% of meer van de bevolking aantrekt, verandering zal brengen. Dit komt niet in de laatste plaats dankzij de populariteit van Extinction Rebellion voor deze claim.

Of dit waar is of niet, in Catalonië is het aandeel van de bevolking dat protesteert al veel hoger dan 3,5%. Conservatieve lokale politie schattingen geven aan dat er meer dan 500.000 mensen deelnamen aan de marsen voor vrijheid tijdens de laatste algemene staking: ongeveer 14% van de Catalaanse bevolking.

Dankzij technologie worden dergelijke bewegingen meer georganiseerd en creatiever dan ooit. Hoewel er geen garantie is dat deze nieuwe vormen van protest succesvol zullen zijn, benadrukt het recente nieuws dat fracking in het VK zal worden verboden, de manier waarop hardnekkige, voortdurende, gecoördineerde en nieuwe inspanningen om machthebbers uit te dagen verrassend positieve resultaten kunnen opleveren.