Mensen kijken altijd vreemd op als ik in internationale bijeenkomsten zeg dat het gezondheidssysteem én het onderwijs grotendeels in privé-handen zijn, maar wel strikt door de overheid gereguleerd, not for profit, en al bij al goed werken. Problemen zijn er zeer zeker, we kennen ze, maar in vergelijking met andere rijke en zeker arme landen is Nederland een voorbeeld.
Landen waar de winsthonger het heeft gehaald van het algemeen belang zien nu hoe geld bepalend is geworden voor de zorgen die mensen kunnen krijgen. In tijden van pandemie is dit beslist niet bevorderlijk.
Nog erger is het gesteld met de internationale zorg over onze gezondheid. De Wereldgezondheidsorganisatie is deel van de V.N.-familie, maar heeft nog nauwelijks middelen om te werken.
De V.S. blijven de grootste geldschieter, maar op nummer twee staat … de stichting van Bill Gates. Men noemt dit ‘filantropie’ maar het is niets anders dan een manier om macht en invloed te verwerven (zie hier en hier). Grote ondernemers zijn er nu eenmaal van overtuigd dat zij en enkel zij weten hoe de wereld moet bestuurd worden. Rechtstreekse macht willen ze niet, ze doen het achter de schermen en plakken er een etiket van ‘goede doelen’ op. Nochtans zijn filantropen allesbehalve weldoeners, ze koppelen voorwaarden aan hun steun en bepalen grotendeels de agenda.
We wisten het
In september 2019 publiceerde de ‘Global Preparedness Board’ onder het voorzitterschap van Gro Harlem Brundtland en Elhadj As Sy een rapport waarin sprake was van een ‘reële dreiging van een erg dodelijke pandemie van een pathogeen dat ademhalingsproblemen veroorzaakt en 50 tot 80 miljoen slachtoffers kan vergen’. Dat bureau was een initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie en van de Wereldbank om een herhaling van de ebola-epidemie, SARS, MERS en Zika te vermijden. De Bill en Melinda Gates Stichting is één van de vijftien leden van het bureau.
Opvallend is wel dat ondanks de aanwezigheid van de Wereldbank en van de Gates Stichting er hardop gepleit werd voor een openbaar gezondheidssysteem. Dit zijn namelijk twee instellingen die systematisch PPPs, public private partnership initiatieven promoten.
In Brazilië, zo schrijft Social Watch, werd dit systeem vooral gepromoot door de firma Odebrecht, terwijl de Gates Stichting elke horizontale gezondheidsbenadering uit de weg gaat en ‘in silo’s’ werkt.
Bovendien, zo schrijft het rapport, zijn deze instellingen hoegenaamd niet gefocust op voorbereiding en preventie. Het spreekt voor zich dat de Wereldbank minder bezorgd is over de volksgezondheid, dan over de economische gevolgen van elke crisis.
De richtlijnen van het Preparedness Bureau komen niet uit het koffiedik kijken, maar zijn de lessen die wetenschappers trokken uit de epidemies van het verleden. Ze hielden ook rekening met de klimaatverandering, de bevolkingsdichtheid, de verstedelijking en het snel toenemend reizen.
Het enige land dat rekening heeft gehouden met de richtlijnen is Zuid-Korea, en zie, dat is nu net het land dat COVID-19 vrij efficiënt te lijf is kunnen gaan.
De paradox
Er zit een schrijnende paradox in deze hele situatie. Dat de internationale organisaties er zo beroerd aan toe zijn en uiteindelijk een beroep moeten doen op grote multinationals en filantropische stichtingen, heeft alles te maken met de ontoereikende financiën van nationale staten. En deze nationale staten hebben geld tekort omdat andere internationale instellingen – Wereldbank, Internationaal Muntfonds, Europese Unie, om ze niet te noemen – hen opleggen hun begroting in evenwicht te houden.
Niemand mag er aan twijfelen dat achter dit alles een sterke ideologische agenda zit en het inderdaad de bedoeling is dat de wereld wordt bestuurd door ondernemers met een goede-doelen-pet op. Filantropen en politici zitten middenin de business, daar mag niet aan getwijfeld worden. En kapitalisme zonder winstoogmerk bestaat niet.
Als men weet hoe de Gates Stichting niet enkel de gezondheidsagenda maar ook de ontwikkelingsagenda bepaalt, met een pleidooi voor genetisch gemodificeerde organismen en een groene revolutie in Afrika, dan weet men ook hoezeer alle schuchtere pogingen voor een alternatieve agenda, bepleit door enkele zeldzame civil society organisatie die verder kijken dan de dorpsgrenzen, nog weinig kans maken.
Laat dit daarom, eens te meer, een pleidooi zijn om naast alle lokale en nationale acties en campagnes, ook internationaal te werken aan sterke organisaties die een effectieve tegenmacht kunnen vormen en werken aan ‘een andere wereld’. Filantropen verwijzen steeds naar hun ‘morele plicht’ om te helpen, laat sociale bewegingen ook hun ‘morele plicht’ van verzet laten gelden.
COVID-19 mag dan van een vleermuis komen, die werd wel de lucht ingelaten door acties van Bill Gates en consoorten.