Degenen die niet zijn gaan stemmen, hebben gewonnen

Zestig procent negeerde de Europese verkiezingen. Desondanks was het een historisch hoge opkomst. Die ruime meerderheid die geen begin van interesse heeft in de Europese politiek, zoals die gestalte krijgt in het Europees parlement, maar niet op het niveau van het hoogste orgaan, de Europese Commissie, en het overleg van ‘Staatshoofden‘, waar de kiezer geen invloed op heeft, kan niet worden geclaimd. Hun motivatie om er geen tijd in te steken betekent niet dat ze ‘tegen‘ Europa zijn, of dat ze het prima vinden zoals het gaat, of dat het ze koud laat. Dit is dan ook geen poging om een fictieve meerderheid te creëren die boven de partijen die meededen uitsteekt. 

Die zestig procent heeft gewonnen, omdat een ‘Exit-poll’ voldoende blijkt om de zetels toe te wijzen, en de politieke kopstukken om een reactie te vragen op de ‘uitslag‘. Het impliciete, of wellicht zelfs expliciete signaal dat daarmee wordt afgegeven is dat de verkiezingen zelf er eigenlijk niet toe doen.

Volgens de ‘Exit-poll’ heeft Frans Timmermans overtuigend gewonnen. Ik twijfel er niet aan dat dit zondag ook zal worden bevestigd, maar dat is dan niet meer dan een ‘stempeltje‘ halen op de ‘uitslag‘ die er al ligt. Anders dan in de politiek inmiddels gebruikelijk, zie ik zelf geen reden om de winnaar van welke verkiezingen dan ook te feliciteren. Het is, althans in mijn ogen, geen sportwedstrijd. In dit specifieke geval ben ik ook zeer zeker niet blij met de uitslag, zoals u vermoedelijk al wel zult beseffen.

Wat niet wegneemt dat ik mij niet geroepen voel om na te trappen, en ik hoop dat Timmermans mijn bange voorgevoelens zal logenstraffen, maar ik vrees het ergste. Er is uiteraard niet maar één duidelijk argument om de winst van Frans Timmermans te verklaren, maar de man is de vleesgeworden representant van wat ik hier ‘Identity Politics‘ noem. Na deze verkiezingen, door de ‘Hans Brusselmans‘-satire, meer dan ooit. Die campagnestrategie heeft de SP niets opgeleverd, en er is zelfs een kans dat ze helemaal niet in het Europees parlement vertegenwoordigd zullen zijn, de komende vijf jaar. Het complete commentatoren-circus viel over die aanval op ‘Onze Frans‘, die daardoor de ‘slachtofferrol‘ in de schoot geworpen kreeg. En het is ziek, maar Nederlanders vallen als een blok voor ‘zielige hondjes‘ en dergelijke, zelfs als die ‘zielepoten‘ machtige, steenrijke, cynisch manipulerende types zijn die een voorname rol spelen in de ‘Imago Industrie‘, die in onze tijd belangrijker is dan de échte industrie. En dat gaat ons lelijk opbreken.

Daarnaast zijn we gefascineerd door ‘Nationale Helden‘, en ook dat leverde Frans volop krediet op, zonder dat iemand doorvroeg over zijn standpunten, of waar hij trots op was als ‘plucheklever‘. Oekraïne? MH-17? De ‘Deal‘ met Turkije? Syrië? Libië? Zijn scherpe analyse over de onmogelijkheid dat Rusland en China ooit een verbond zouden sluiten? Zijn verwachting dat sancties tegen Rusland, die de EU en ons land zware economische schade toebrachten, binnen de kortste keren zouden leiden tot de val van de door hem gehate Poetin? Het kwam niet voorbij. Hij was ‘Onze Frans‘, en als het tegenzit gaat hij straks de Europese Commissie leiden, en dan ben ik best bereid om hem persoonlijk met die triomf te feliciteren, maar condoleer ik de medelanders die dat mogelijk hebben gemaakt, tenzij hij onverwacht uit een ander vaatje gaat tappen. De man is een ras-opportunist, dus onmogelijk is dat niet, maar Trump moet het al wel érg bont maken wil Frans Timmermans afscheid nemen van zijn ‘Atlantische‘ geloofsbrieven.

Alle commentatoren die te hoop liepen tegen die ‘Brusselmans-satire‘, omdat het daarin niet ging over de ‘inhoud‘, zien niet hoe het ‘persoonlijke‘ al jarenlang de inhoud overtroeft, waar het ‘slotdebat‘ ook geen confrontatie was tussen de belangrijkste kandidaten voor een stoeltje in het Europees parlement, maar tussen de ‘haantjes‘ Rutte en Baudet, waarbij de ‘wedstrijd‘ ook in dat licht werd beschreven in de commentaren. Tom Jan Meeus zag, tot zijn genoegen, dat het ‘omslagpunt‘ in de tweestrijd het moment was waarop Rutte de MH-17 erin schoot, die tijdens zijn ‘wacht‘ uit de lucht werd geplukt, omdat ‘Den Haag‘ had zitten slapen toen de berichten binnenkwamen dat het luchtruim ter plaatse onveilig was. Vanaf dat moment begon ‘scheidsrechter‘ Frits Bolkestein te klappen voor Rutte. Maar als er nou toch één ‘dossier‘ is waar ‘Europa‘ steken heeft laten vallen, dan is het wel Oekraïne, en het beveiligen van de burgerluchtvaart boven dat oorlogsgebied. Probleem is evenwel dat zorgvuldig ‘Imago Management‘ het sentiment in de ‘Imago Economie‘ een andere kant op heeft gestuurd, en dat die MH-17 daarom nu als ‘wisselgeld‘ een politieke discussie over ‘Europa‘ kan beslechten.

Mijn eigen analyse zegt dat die zestig procent thuisblijvers, én rond de dertig procent die meededen aan die ‘IPSOS-poll‘ die we ‘verkiezingen‘ noemen, hard getroffen zullen worden door de realiteit van wat er in de échte wereld, en de échte economie in het verschiet ligt. Op enig moment in de niet al te verre toekomst zullen we het wiel opnieuw uitvinden, en ons realiseren dat niet de ‘kandidaten‘ verkiezingen winnen, of verliezen, maar de kiezers. En ik geef ruiterlijk toe dat ik, als kiezer, al enige jaren de verliezende partij ben, en wellicht zelfs heb bijgedragen aan het voeden dan een ‘sentiment‘ dat bepaalde ‘kandidaten‘ goed konden gebruiken in dit klimaat. Maar ik weiger daar zielig over te doen. De consequenties zijn niet mijn verantwoordelijkheid. Dat is geen troostende gedachte, maar een aansporing om met verdubbelde energie te werken aan bewustwording, opdat de verantwoordelijkheid daar komt te liggen waar die hoort. Bij mensen die die verantwoordelijkheid aankunnen, en niet terugschrikken voor het afleggen van rekenschap.