Voetballegende Diego Maradona die deze week op 60-jarige leeftijd stierf, zal door miljarden sportfans over de hele wereld herinnerd worden, niet alleen vanwege zijn bijna goddelijke bekwaamheid op het veld, maar ook vanwege zijn onverschrokken solidariteit met onderdrukte mensen.
Hij was in positieve zin een held uit de arbeidersklasse. Maradona, geboren in een barrio buiten Buenos Aires, groeide op tot een voetballegende wiens balbeheersing de wereld ontzag. Commentatoren merkten op dat de bal ‘aan zijn voeten leek te zijn genaaid’, dat was zijn balletische behendigheid.
Maradona speelde in vier WK-toernooien, maar het waren de 1986-wedstrijden in Mexico waar hij op 25-jarige leeftijd schitterde als een god. Als teamcaptain en opvallende middenvelder met het nummer 10-shirt was Maradona de katalysator voor Argentinië om dat toernooi te winnen. In een reeks wedstrijden met adembenemende prestaties ging hij naar de overwinning in de finale tegen West-Duitsland.
Maar het was de eerdere kwartfinale tegen Engeland die de jongen uit de barrio onsterfelijk maakte. Herinneringen aan de Falklandoorlog van 1981-82 waren nog rauw toen de Argentijnen werden verslagen door het Brittannië van Margaret Thatcher. Maradona eiste zoete wraak, waarbij ze Engeland als tweederangs op de vlucht joeg en hen te slim af was met pure Latino-genialiteit. Ja, hij speelde wel berucht vals bij zijn eerste doelpunt, waarbij hij de bal langs de Engelse keeper schoot in een schijnbeweging voor een kopbal. Het doelpunt stond echter, want de scheidsrechter zag de fout niet, ondanks protesten van het Engelse team. Vier minuten later vernietigde de Argentijnse dynamo zijn critici met een tweede doelpunt dat volgens velen het beste ooit in de voetbalgeschiedenis is. Hij pakte de bal diep uit zijn eigen helft en dribbelde langs minstens vijf Engelse verdedigers over een loop van 70 meter, langs de doelman slingeren en de bal in een leeg net slaan. Met karakteristieke wang zei Maradona later dat het eerste doelpunt te danken was aan de “hand van God”. Weinigen zouden bezwaar maken.
Op slechts 1,65 m hoogte, en ondanks zijn magische weefvaardigheden, liep Maradona slopende verwondingen op door herhaalde ruwe tackles. Dit was vóór de moderne praktijk van beschermende scheidsrechters. Die verwondingen leidden tot een afhankelijkheid van pijnstillers, die Maradona ook versterkte met excessen van alcohol en cocaïne. Hij was tenslotte een voetballende godheid en woonde bovenop een voetstuk. Na zijn WK-succes in 1986 behaalde hij verbluffende overwinningen voor de Italiaanse club Napoli. In deze periode raakte de legende naar verluidt betrokken bij verdovende middelen en andere innerlijke demonen.
Maar het mooie aan hem was dat hij nooit zijn wortels in schrijnende armoede vergat. Als een van de acht kinderen groeide hij op in sloppenwijken zonder stromend water of elektriciteit. In zijn latere leven identificeerde hij zich, ondanks zijn roem, altijd met de armen en onderdrukten van de wereld. Het was de reden waarom de arme aanhangers van Napoli uit Zuid-Italië hem aanbaden vanwege zijn broederlijke waardering en, natuurlijk, omdat hij hen naar de overwinning bracht tegen de rijke clubs in het noorden.
Maradona zei ooit : “Ik haat alles wat uit de Verenigde Staten komt. Ik haat het met al mijn kracht. “
Hij vereerde zijn Argentijnse landgenoot en de revolutionaire leider Che Guevara. Hij raakte ook bevriend met Fidel Castro en noemde de Cubaanse leider trots als zijn “tweede vader”. Hij woonde lange tijd in Cuba en kreeg cruciale medische behandeling om zijn kwalen te verlichten.
Maradona verdedigde ook andere socialistische doelen. Hij was een uitgesproken voorstander van de Venezolaanse leider Hugo Chavez. Hij hekelde de Amerikaanse oorlogen in het Midden-Oosten en zei dat hij in zijn hart “hij Palestijns was”.
Hij gebruikte bewust zijn wereldwijde voetbalfaam om de rechtszaak tegen de misdaden van het Yankee-imperium te benadrukken. Men veronderstelt dat zijn heroïsche strijd op het veld een weerspiegeling was van zijn eigen overtuiging over de bredere strijd voor menselijke bevrijding van onderdrukking. Zijn passie en inspiratie lag in het verlengde van de strijd voor gerechtigheid.
Maradona vocht de goede strijd met het hart van een leeuw. Maar dat dappere hart begaf het deze week. Hij leed al jaren aan gezondheidscomplicaties en de veldslagen eisten uiteindelijk hun tol. Argentinië heeft drie dagen van nationale rouw aangekondigd en deze week zal er over de hele wereld een minuut stilte zijn voor alle wedstrijden.
Voetbalfans van alle niveaus plaatsen de Argentijnse maestro op de eerste plaats onder gelijken in de sportsterren: Johan Cruyff, Pelé, Garrincha, George Best onder anderen. Moderne sterren Lionel Messi en Cristiano Ronaldo betuigden hun oprechte condoleances en respect voor hun held.
Als voetbal het befaamde universele “spel van de mensen” is, dan is Diego Maradona het icoon van de sport. Hij was een man van en voor de mensen. Voor die hypocrieten die vroom vermanen dat de politiek uit de sport moet worden gehouden (terwijl ze elke gelegenheid aangrijpt om politieke punten te scoren tegen tegenstanders wanneer het uitkomt), was Maradona onverschrokken om de politiek in het spel te houden door zijn moedige solidariteit met slachtoffers van onderdrukking. Hij deinsde er nooit voor terug om zijn voortreffelijke vaardigheden in te zetten voor gerechtigheid en vrede. Dat is de reden waarom hij boven alle andere sportsterren geliefd is bij zoveel miljarden mensen over de hele wereld.