De Grote Markt was het toneel zijn van de grote Vrijheidsdemonstratie. De oproep daartoe wordt al dagen, zo niet weken, gedeeld op Facebook en verschillende Telegramgroepen. Zo is de demo onderwerp van gesprek in de Telegramgroep FvD Geluid Groningen, Call for Freedom Groningen en Wakker Groningen. Ook wordt ‘ie gedeeld door bekende coronademonstranten uit Stad en de laatste dagen omarmt door relschoppers, die de demo willen kapen om rotzooi te trappen.
In de Telegramgroep Rellen Groningen, met zo’n 175 leden, ogenschijnlijk vooral jonge drillrappers uit Stad en wat boeren uit de provincie, wordt de demonstratie aangegrepen om rellen te plannen. De deelnemers wanen zich in de groep onbespied en volledig vrij om de rellen te plannen. Een dag geleden is de groep aangemaakt en het is direct duidelijk wat de insteek is. Rellen. Net zoals in Rotterdam. Zo opent ene Apeh Bangsma het gesprek: “Ey boys, als er morgen niks in Groningen gebeurt, mag Groningen niks meer zeggen.” De enige angst is dat een groep FC-hooligans de gasten gaat dwarszitten, net zoals met de avondklokrellen. Maar daar heeft Apeh de oplossing voor: “Zorg dat ze het niet weten.”
“Net als in Roffa, agent laten vliegen”
WagWan, een van de grote roergangers in de groep, denkt dat de rellen in Groningen zelfs erger worden dan in Rotterdam. “Heb ik van veel mensen gehoord.” Daarna vraagt iemand zich af of ze het wel in de binnenstad moeten doen. “Haren is beter, daar wonen alle rijken.” Goed punt, vinden velen. Al Capone voegt daaraantoe: “Ze kunnen binnenstad ook makkelijker leegvegen.” Maar volgens WagWan hoeven ze daar niet voor te vrezen: “Als we de hoeken blokkeren kan dat niet.” Apeh vult aan: “De binnenstad is veel harder.”
En zo gaat het maar door met oproepen tot geweld, rellen en meer van dat. Gezeik tikt bijvoorbeeld: “Geef de politie ook KLM in Groningen. Net als in Roffa. Gewoon een agent laten vliegen.” En Achmet Haha meldt: “Als ik zeker weet dat er mensen achter mij staan met ballen, bro ik gooi tien liter benzine met cobra. Geen stress.” Tussendoor worden gretig filmpjes uit Rotterdam en van de onlusten in Den Haag gedeeld. En er worden adviezen meegegeven. WagWan meldt bijvoorbeeld: “Voor de duidelijkheid draag zwarte kleding, mondkapje, neem vuurwerk mee en laat jezelf horen!!”
“Wij verzamelen ook”
Eem later meldt ook een van de hooligans zich. Een bekende uit Hoogkerk, die vaker bij onlusten is betrokken. Denk bijvoorbeeld aan het platleggen van de ringweg tijdens de boerenprotesten een paar jaar geleden: “Wij houden niets tegen. Zolang er maar geen winkels worden geplunderd of worden vernield. Wij verzamelen morgen zelf ook. Ook wij zijn klaar met dat gedoe van de overheid.” WagWan vult aan: “Niemand pikt het meer van de sco2 (politie – red.)”.
Af en toe wordt verwezen naar de pogingen tot rellen in Stad rondom de invoering van de avondklok. Toen wilde ook een groep, afgaande Telegram grotendeels dezelfde mensen, geweld plegen en de confrontatie met de politie opzoeken. Maar dat werd toen telkens in de kiem gesmoord. Zo eindigde de plundering van de Coop in een sof omdat de politie snel met veel manschappen ter plaatse waren. Ook de avonden daaropvolgend werd veel gesproken over rellen in Stad, maar werd er uiteindelijk geen steen gegooid omdat de drillrappers doorhadden dat agenten en journalisten meekeken in de Telegramgroepen.
“Neem schroevendraaier mee”
Of ze dat nu ook doorhebben is de vraag. Ze wanen zich onbespied in ieder geval. Anders bespreken ze niet openlijk welke wapens en ander materiaal ze mee moeten nemen. MK stelt voor om cobra’s mee te nemen (zwaar vuurwerk). Apotheek Noord Service, normaal gesproken een aanbieder van drugs, denkt eerder aan een kruisboog. Waarop EEK A MOUSE GANJA zegt: “Altijd kapmes, kan je ze in tweeën splitsen.” En hij heeft nog een goede tip: “Neem schroevendraaier mee, kan je de stenen uit de grond krijgen.” Vervolgens laat hij een foto zien dat hij al om 10:00 uur op de zondagochtend aan een ballonnetje zit te lurken. “Ik ben al zwaar lipi mi mang.”
Ondanks de veronderstelling dat niemand meeleest, merken een aantal deelnemers op dat de ME gisteravond aangekomen is in Groningen. Maar dat deert ze niet. Het noopt ze alleen tot het delen van wat wijze rellessen. “Zorg dat je niet alleen bent, dan pakken ze je”, zegt Wagwan. Oioi Boef klapt daaroverheen: “Gewoon als een paar gepakt worden met een dikke groep erop. Dan kan popo ook niet zoveel.” En Wagwan zegt: “Geen driller spelen vandaag, vecht voor je mapangpang. Vrijheid hebben we meer aan dan dat.”
Rellen lijken in de kiem te zijn gesmoord
Of die vrijheid daadwerkelijk bevochten wordt is de vraag. Er blijkt toch veel politie te zijn. Zo wordt op Snapchat gemeld dat op het Hereplein een lading ME klaar staat. En verschillende gastjes zijn al aangesproken door undercover agenten. “Ze achtervolgen me gewoon fakka.” Ook anderen zien dat het lastig wordt. Zo stuurt iemand een spraakbericht: “Bro, iedereen staat op andere plek. Er moet gewoon een grote groep komen.”
Kortom, de rellen lijken niet van de grond te komen. En dat is maar goed ook. Voor omwonenden, ondernemers en ook voor de demonstranten die met oprechte zorgen in het centrum zijn. Want de grote meerderheid is niet van plan te rellen, maar gewoon om de stem te laten horen. Daar is niks mis mee. Integendeel. Maar ja, als zo’n demo dan wordt overschaduwd door rellen en zo, dan sneeuwt die boodschap volledig onder.