Indignatie redactie 
De spanningen tussen de Duitse overheid en Russische gasleveranciers lijken in een nieuwe fase te zijn beland. De Duitse minister Habeck van Economische Zaken heeft aangekondigd dat hij Gazprom Germania onder Duits toezicht stelt. Rusland levert dan gas zonder enige betaling te ontvangen. Een geniaal plan…. of hebben de Duitsers liggen te slapen?
De NOS meldde maandagavond laat het volgende:
“De spanningen tussen de Duitse overheid en Russische gasleveranciers lijken in een nieuwe fase beland. Minister Habeck van Economische Zaken heeft aangekondigd dat hij Gazprom Germania onder Duits toezicht stelt. Voor een periode van zeker een half jaar neemt het Bundesnetzagentur, de Duitse toezichthouder op de energievoorziening, de controle over het bedrijf over.
Gazprom Germania, een dochteronderneming van het Russische staatsconcern Gazprom, is actief in Europa en Azië en speelt vooral in Duitsland een grote rol bij de levering, distributie en opslag van gas.
Vorige week kondigde het moederbedrijf plotseling aan dat het met Germania zal stoppen, wat in Duitsland leidde tot onduidelijkheid over wie nou eigenlijk de eigenaar van het bedrijf was, en of gasleveranties nog wel gewaarborgd waren.”
Tot voor kort werkte het als volgt:
Het moederbedrijf van GAZPROM verkoopt gas aan het Russische GAZPROM EXPORT OOO (de Russische versie van een BV) in St. Petersburg. Deze verkoopt het gas aan GAZPROM Germania in Berlijn. Deze verkoopt het gas op zijn beurt aan een groot aantal kleinere dochterondernemingen met hun verschillende klanten. Tot nu toe heeft deze sterke verdeling gediend om risico’s en belastingen te minimaliseren (en waarschijnlijk de winsten voor Poetin en zijn vriendjes te maximaliseren).
De klanten betalen het gas aan de dochterondernemingen van GAZPROM Germania in EUR/USD. Dit zijn de veel geciteerde ‘leveringscontracten’. GAZPROM Germania verzamelt deze betalingen en maakt ze via Luxemburg (GAZPROM Bank) over naar het Russische GAZPROM EXPORT.
Zoals bekend heeft Rusland geĂ«ist dat landen die op de lijst van ‘onvriendelijke naties’ staan, hun gasbetalingen voortaan via een Russische roebelrekening moeten laten lopen. De Russische president Poetin had daartoe een decreet ondertekend. Op de Russische lijst staan alle EU-landen, maar ook bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en AustraliĂ«. Europa is veruit de grootste afnemer van Russisch gas.
Nu gold de constructie dat alleen GAZPROM Germania (voor Duitsland) werd beĂŻnvloed door de omrekening van betalingen aan GAZPROM EXPORT, van EUR/USD naar roebel. Eindconsumenten in Duitsland kopen immers niet bij GAZPROM AG in St.-Petersburg of bij GAZPROM EXPORT in Sint-Petersburg, maar bij de dochterondernemingen van GAZPROM Germania. De nieuwe juridische situatie in Rusland zal voor deze eindgebruikers met hun EUR/USD-contracten niets veranderen.
In plaats van de EUR/USD over te maken naar Luxemburg, waar deze fondsen vanwege sancties op elk moment kunnen worden ‘bevroren’, maakt GAZPROM Germania nu de totale betalingen van haar dochterondernemingen over naar Moskou, waar ze gedwongen worden omgezet en de roebel effectief wordt geherwaardeerd. Dit betekent tot op zekere hoogte dat deze gelden worden onttrokken aan de sanctiemogelijkheden van de EU. En daar kan de Duitse regering (bijna) niets aan doen.
Maar dat wil het Westen niet. Het idee van de westerse landen is dat GAZPROM Germania betalingen ontvangt van de dochterondernemingen, maar deze fondsen niet kan doorgeven. Rusland moet dus wel gas verkopen aan de EU, maar wat het geld betreft wat zij daarvoor krijgt: daar kunnen de Russen niet aan komen.
Op dit moment kan GAZPROM Germania dan worden geconfisqueerd samen met zijn aanzienlijke rekeningsaldi als onderdeel van een hoger niveau van sancties. Rusland zou dan gas hebben geleverd zonder enige betaling te ontvangen. De morele rechtvaardiging voor een dergelijke onteigening zou dan “herstelbetalingen aan OekraĂŻne” zijn. Vooral de VS hebben hier ervaring mee. Particuliere Duitse bedrijven werden na 1918 selectief onteigend om de oorlogsschade door het Duitse Rijk te “betalen”.
Wat is de tegenstrategie van Rusland?
Het mpederbedrijf van GAZPROM geeft GAZPROM EXPORT opdracht om GAZPROM Germania te liquideren. Hierdoor vervalt de commercieel noodzakelijke tussenstap voor de gashandel, wordt de handelsketen onderbroken en komt de levering tot stilstand. Niet omdat iemand de kraan dichtdraaide, maar omdat de importeur “failliet” is. Aangezien dit echter een quasi-vijandige daad van Rusland zou zijn (specifiek geplande insolventie van een strategisch nutsbedrijf), doen ze het slimmer: GAZPROM Germania wordt verkocht. Aan schimmige offshore-bedrijven waarvan niemand de eigenaren kent en waarvan de geldstromen nog onbekend zijn. En deze offshore-bedrijven trekken eerst het kapitaal uit Luxemburg terug en laten als lege huls een GAZPROM Germania achter, die vervolgens insolvabel wordt.
De Duitse regering wil dit scenario voorkĂłmen. Het BMWi (Bundesministerium fĂŒr Wirtschaft und Klimaschutz) plaatst GAZPROM Germania onder curatele om te voorkomen dat de activa van GAZPROM Germania naar de nieuwe eigenaren vloeien – en om te voorkomen dat GAZPROM Germania het van de dochterondernemingen verzamelde kapitaal naar Moskou zou overdragen voor verplichte inwisseling.
Alleen GAZPROM EXPORT zou nu kunnen stoppen met verkopen aan GAZPROM Germania als GAZPROM Duitsland niet in roebels betaalt.
De vraag is nu hoe snel de “nieuwe eigenaren” waren in het afgelopen weekend, omdat GAZPROM Germania op 1 april 2022 kennelijk is verkocht. Dus nu, vier dagen later, is het onduidelijk of GAZPROM Germania nu al insolvent is. Als dat zo is dan heeft de Duitse regering een probleem. Aan de ene kant zouden ze het bedrijf desnoods met forse financiĂ«le bijdragen moeten redden en aan de andere kant zouden ze dan zelf met de zwarte piet zitten. Want als u nu het management van GAZPROM Germania instrueert om niet in roebels te factureren, zoals gevraagd door GAZPROM EXPORT, dan verbreekt de Duitse regering de contracten, niet Rusland. GAZPROM Germania en GAZPROM EXPORT kunnen immers elke valuta specificeren voor interne afwikkeling, en deze zijn bij wet in roebels voor GAZPROM EXPORT.
De Duitse regering trekt de strop om haar nek nu aan met haar eigen sancties. Net als de Duitsers in 1914 gingen deze clowns ervan uit dat de overwinning op de vijand in zeer korte tijd behaald kon worden – en daarom hadden zij geen voorzorgsmaatregelen genomen. Ze hebben zich niet voorbereid op een lang conflict en hebben niet gecontroleerd of de Duitse economie ĂŒberhaupt bestand is tegen een lang conflict.
Helaas voor Duitsland (en de EU) heeft Rusland na de sancties die in 2014 werden opgelegd zijn economie voorbereid en omgebouwd voor het conflict.
Tja, dat krijg je als je in de Europese Unie de Oost-Europese expertise aan de universiteiten en de verschillende aangesloten instituten in 30 jaar geleidelijk afbouwt. Dan blijven er nog maar een paar mainstream-conforme politicologen over, die van hun kant alleen maar eindeloze ingezonden stukken schrijven over het ondemocratische Rusland, maar niet analyseren wat het probleem in en met Rusland is (of kon worden).
Er zijn veel mensen die hopen dat de idioten in Duitsland en de EU de sancties zĂł hoog gaan opvoeren dat ze in de zomer eindigen in een bevriezing van de bevoorrading van energiebronnen uit Rusland. Maar als dat zou gebeuren dan zou echter al na 14 dagen de pleuris uitbreken. De economie van Duitsland en de EU zou in het ravijn storten, er zouden misschien wel regeringswisselingen in de EU komen als gevolg van volksoproer en met veel geluk zou in de herfst de basisvoorziening van energiebronnen kunnen worden hersteld. Dit scenario zou ook leiden tot extreme economische schade in de EU en grote delen van de wereld. Maar toch beter dan zo’n stop later in de herfst of zelfs in de komende winter.
Mensen die dat hopen hebben simpelweg geen idee van industriĂ«le koppelingsprocessen. Absoluut geen. Voor hen zijn olie, gas en kolen volledig vervangbare brandstoffen. Ze hebben het idee dat deze energiebronnen vervangen kunnen worden door “groene stroom”. Omdat ze geen idee hebben van scheikunde. En omdat ze totaal ongevoelig zijn voor deskundig advies. De Groene Khmer wil niet begrijpen dat chemische reactoren zijn ontworpen voor een heel specifieke chemische samenstelling van het uitgangsmateriaal en dat je daarom olie uit de Oeral niet 1:1 kunt vervangen door olie uit Duitsland of Noorwegen zonder eerst de faciliteiten om te bouwen tegen aanzienlijke kosten. Deze mensen werden misschien wel in de jaren negentig politiek gesocialiseerd, d.w.z. ze geloven dat je gewoon goederen van een andere leverancier kunt kopen als je de vorige leverancier niet meer leuk vindt. Ze begrijpen de technische padafhankelijkheden niet. Grondstoffen zijn voor hen hetzelfde als broodjes. Je kunt bij een andere bakker kopen als de vorige bakker je niet bevalt.
Hoe dan ook: laten we eens kijken wie er nu de dupe wordt van de leveringscontracten tussen GAZPROM EXPORT en GAZPROM Duitsland en hun betaling in roebels. Wij zetten ons geld in op de Duitsers. Over twee weken weten we het zeker.
