Pensioenmisère: dramatische gevolgen voor samenleving nog altijd onderkend

We blijven in herhaling vallen. Telkens wanneer ik de pensioenellende onder mijn vergrootglas leg zie ik geen verbeteringen. Er zijn alleen meer aanwijzingen dat de toekomst van de pensioenfondsen uiterst dramatisch is. Het is al een tijdje redelijk stil aan het pensioenfront. Er sijpelt weinig nieuws door uit het lopende pensioenoverleg dat al loopt vanaf juni 2019. Een overleg dat uiterst moeizaam verloopt. De partijen met verschillende standpunten moeten een akkoord uitwerken maar de huidige situatie geeft een enorme druk. De overheid, vakbonden en werkgevers hebben stuk voor stuk een eigen interpretatie en moeten elkaar er van overtuigen dat de invulling van het akkoord van landsbelang is. Het is een nationaal belang dat er een goed akkoord ligt. Maar hoe wil je een goed akkoord tot stand brengen in slechte tijden. En waarom zeg ik bewust ‘slechte tijden,’ terwijl het economisch goed gaat. Daarover kun je ook verschillend denken. Het zal het grote twistpunt zijn binnen het overleg.

Vernietiging opgebouwde reserves

Het heeft alles te maken met het idiote monetaire beleid van de banken, onder aanvoering van de ECB. Mijn verhaal is bij de volgers van mijn stukjes tot in de treure bekend. En steeds weer val ik er op terug. Omdat het moet. Herhaling is de beste reclame, zegt men. Het is de spil in mijn columns, het repressieve monetaire beleid van onze centrale banken die de (centrale) rente naar een te laag niveau hebben gemanipuleerd. Voor mensen met hypotheek en kredieten een walhalla, andersom voor spaargeld en pensioenreserves een drama. Het beteugelende beleid is destructief. Het is vernietigend voor een maatschappij die drijft op krediet. Teveel krediet leidt tot te lage rentetarieven en aan het einde van de cyclus tot vernietiging van opgebouwde reserves. Zo klaar als een klontje. Kijk naar de boze spaarders en de gepensioneerden die allemaal interen op hun reserves. Ook de premie betalende werknemers hebben reden om ongerust te zijn. Hun toekomstig inkomen staat onder druk.

Pijnlijke maatregelen

Langzaam dringt het besef door dat de maatschappij voor de allergrootste economische uitdaging staat sinds 100 jaar. Alleen kijken we elkaar aan en denkt iedereen dat er iemand zal bestaan met een toverstafje. Een sterke man, o nee, dat is een ouderwetse uitdrukking. Het kan natuurlijk een vrouw zijn, zoals madame Christine Lagarde, of zelfs een transgender. Het is oppassen tegenwoordig wat je er allemaal uitkraamt. Dat past helemaal bij het beeld van dit nieuwe decennium. Op alle slakken zout leggen maar vooral om de echte hete brij heen draaien. Om uit de huidige misère te komen moeten drastische en pijnlijke beleidsmaatregelen worden genomen. Gelukkig is dat niet aan mij, maar ik zal ongetwijfeld met vele anderen het slachtoffer worden. Het is toch overduidelijk dat het huidige pensioenstelsel niet houdbaar is onder de huidige omstandigheden. De grote vergrijzing, te weinig aanwas onder de jeugd, te lage dekkingsgraad, te lage rekenrente en te lage economische groei.

Gevaar van een beurscrash

Er zijn nog altijd optimisten die roepen dat er veel geld in de pensioenkassen zit. Dat is helemaal waar. De beleggingsresultaten over 2019 waren uitstekend. Het pensioenvermogen is alleen gestegen. Ook zou de grote vergrijzing op langere termijn sterk afnemen en hoeft er daarna minder geld in kas te zitten. Daarom zouden lagere dekkingsgraden nu tijdelijk kunnen worden geaccepteerd. Dat is dus wat de minister(Koolmees) al heeft geregeld. De dreigende korting voor dit jaar is een jaar uitgesteld. Ik zie dat als vooruit schuiven van de problemen. Die zijn hiermee niet opgelost. Men vergeet wat al te makkelijk dat de goede fondsresultaten van het afgelopen jaar louter berusten op speculaties op de financiële markten. En juist de beurzen zijn enorm opgeblazen met het goedkope geld van centrale banken. Insiders begrijpen wel dat zoiets wordt gevolgd door een beurscrash en dat daarmee het vermogen zomaar met tientallen procenten kan worden vernietigd. Centrale banken oefenen nu al druk uit op de politiek om de economie aan te jagen met fiscale maatregelen.

Hoezo goede tijden?

De monetaire maatregelen van centrale banken zijn uitgewerkt. Dat belooft weinig goeds. Het geld kan niet nog goedkoper met nog meer rentedalingen. Men ziet nu al de negatieve gevolgen. Prijzen vastgoed door het dak en opgeblazen beurzen. Het grote geld gaat naar de elite. De massa heeft het nakijken. Kansarme jeugd, maar ook gepensioneerden met een afbrokkelend inkomen. De helft van de gepensioneerden heeft slechts een klein pensioen naast hun AOW. Indexering van pensioenen blijft al 11 jaar uit. Dat is een dramatische achteruitgang als je daar de jaarlijkse inflatiecijfers naast zet. Zelfs de jongste generatie heeft reden tot klagen. Een onderkomen om daarin met een partner een nestje te bouwen is niet meer te betalen. Vergeet niet hoe belangrijk het is dat ons nageslacht niet krimpt. Jongeren blijven langer thuis wonen. En de stelletjes die al samen een klein huisje weten te huren werken veel langer door met hun tweetjes alvorens aan kindertjes te denken.

Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst

Je moet lang sparen met die lage rente, en zelfs meer inleggen dan ooit tevoren, om een aanbetaling te doen voor een normaal onderkomen dat zomaar 3 ton kost. Het is gewoon een drama. Beleidsmakers verzwijgen de gevolgen van deze desastreuze ontwikkelingen. Men verpakt het in de grote vergrijzing, maar het echte probleem ligt in de verjonging. Er wordt te weinig gejongd. Ik zou zeggen ga daar eens wat meer accent opleggen. Zorg dat de jeugd zo snel mogelijk betaalbare woningen kunnen kopen of huren. Gooi de mislukte Toeslagen er uit en geef die miljarden aan de jeugd in de vorm van een woonsubsidie. Wie kent nog de gouden tijden van de premiewoningen eind jaren 70 tot ver in de jaren 80. “Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst,” zo was de gouden stelregel. Die zijn we uit het oog verloren.

Woonsubsidie en hogere kinderbijslag

De oplossing voor ons pensioenprobleem ligt bij de jeugd. Er zijn te weinig jongeren die nog pensioenpremies betalen. Ze staan buitenspel door het beleid van onze centrale banken. Lange tijd hebben we genoten van lage rentetarieven maar nu komen de slechte tijden. Het interen op opgebouwde reserves die niet meer renderen. Een keihard feit. Veel te lang genegeerd. We gaan de nadelen nog lange tijd ondervinden, tenzij het kabinet met een snelle oplossing komt. En die ligt er nu. Het gesodemieter met die mislukte toeslagen dat bijna het faillissement betekent van de Belastingdienst is tekenend voor mislukte beleidsmaatregelen. Ga het geld investeren in de toekomst. Dat is nog altijd onze jeugd. We zijn ze vergeten. Als betaalbare woningen niet meer te bouwen zijn, ga deze dan niet kleiner maken met nog minder slaapkamers. Bouw ze juist groter en geef de jeugd een woonsubsidie en tegelijk een hogere kinderbijslag. Juist daar ligt de oplossing om ons pensioenstelsel betaalbaar te houden.