Indignatie redactie 
De Europese Commissie is keurig in het midden gaan zitten, geen 1000 of 1500 miljard, maar ook geen 500. Juist, met 750 miljard moet de coronacrisis zijn te pareren.
Dat geld moet worden geleend op de kapitaalmarkt met garanties van alle lidstaten, waardoor de rente zeer laag kan blijven. Liefst 500 miljard moet worden geschonken aan de zwaarste getroffen landen, 250 miljard is beschikbaar om onder speciale condities te worden geleend.
De Commissie wil het leenbedrag inbrengen in de nieuwe meerjarenbegroting, waarover al harde gevechten liepen. Die begroting moet dan wel worden opgerekt tot 1,11% van het bbp van de lidstaten. Nederland heeft altijd gezegd niet meer dan 1% van het bbp te willen bijdragen aan ‘Brussel’. Dat standpunt is bekend en premier Rutte krijgt meteen een voorzetje om in te kunnen koppen op toch een hogere bijdrage, Nederland mag de in het verleden bedongen korting als grote netto-betaler, de zogeheten ‘rebate’, behouden. Dat scheelt weer een miljard. Nederland betaalt jaarlijks netto acht miljard, waarmee we relatief één van de grootste nettobetalers zijn.
Die zeven-jarige meerjarenbegroting stond toch al onder druk omdat de Britten niet langer 13 miljard per jaar ophoesten, een bedrag dat over de achterblijvers moet worden uitgesmeerd als de uitgaven niet worden verlaagd en dat zit er nu dus even niet meer in.
De Commissie doet wel wat pogingen om aan geld te komen om uiteindelijk die leningen een beetje af te betalen, zo zou er belasting moeten worden geheven op bedrijven met een omzet boven de 750 miljoen. Dat zou tien miljard moeten kunnen opleveren, maar het betekent ook dat Brussel voor het eerst zelfstandig belasting gaat heffen en dat zal voor de meeste lidstaten een brug te ver zijn. Want waar ligt het einde?
‘Mutti Merkel’ is om en bereid om de EU bij elkaar te houden en economisch op de been om grote bedragen te gaan schenken, evenals Frankrijk. Nederland wil dat niet of onder zeer strenge voorwaarden, samen met Oostenrijk, Denemarken en Zweden. De beide laatste overigens geen eurolanden.
Dit verzet krijgt weinig bijval en dus zal het wel een achterhoedegevecht worden. Maar ja, lenen aan zwakke zuidelijke landen die anders hun schuldenlast alleen maar toe hadden zien nemen, schulden die ze toch nooit terug kunnen betalen, heeft ook weinig zin. Dat is de logica achter dan maar schenken. Maar daarmee is de gevreesde transferunie wel een feit, het relatief rijke noorden in de EU dat het zwakke zuiden overeind houdt. Dat heeft het coronavirus toch maar even voor elkaar gekregen.
Om Brussel is staat te stellen zelfstandig belastingen te gaan heffen zal wel meer verzet komen, want belastingen zien de lidstaten toch echt als een nationale bevoegdheid.
Kortom, de Europese regeringsleiders hebben medio juni op hun top aardig wat te bespreken, de lange nachtelijke vergaderingen kunnen al weer worden ingepland. Dat Nederland haar 1%-norm wel kan vergeten lijkt zeker en ook zullen er vele miljarden in bodemloze putten in het zuiden verdwijnen. Via gemeenschappelijke leningen staan alle lidstaten garant, c.q. de rijke want het is natuurlijk belachelijk dat een land als Italië nog garant zou kunnen staan voor de eigen megaschulden van nu al 2300 miljard. Een beetje hulp van de vrienden is dan ook welkom.
Er zal wel een uitkomst komen, de Europese economie moet worden gered en de euro ook, je zou zelfs kunnen zeggen dat het ditmaal alles of niets is. Een splijting in de eurozone of zelfs meer lidstaten die het Britse voorbeeld volgen is niet geheel ondenkbaar.
De regeringsleiders moeten keuzes maken en zeker ook water bij de wijn doen, maar dat Commissie-voorzitster Ursula van der Leyen met haar plannetje weg komt is wishful thinking.
