Elon Musk is, in tegenstelling tot andere tech-bazen, “niet in staat om goed en kwaad te onderscheiden”, zei een hoge functionaris van de Europese Unie woensdag.
De multimiljardair en techmagnaat en baas van X Musk , Tesla en SpaceX versterkt de haat, vertelde de vertrekkende vicevoorzitter van de Europese Commissie, Věra Jourová, in een interview. Ze noemde hem een “promotor van het kwaad.”
Musk is op ramkoers met Europese functionarissen en vecht op meerdere fronten tegen toezichthouders en overheden. De techmagnaat kocht Twitter in april 2022 en veranderde het kort daarna in X. Hij kreeg kritiek op zijn management van het platform, waarbij Europese politici en het maatschappelijk middenveld zeiden dat hij haatdragende taal op de site heeft laten woekeren.
“We begonnen het kwaad te relativeren, en hij helpt het proactief. Hij is de promotor van het kwaad,” zei Jourová.
De Tsjechische politicus, die van 2014 tot 2019 de minister van Justitie van de EU was en sinds 2019 verantwoordelijk is voor ‘waarden en transparantie’, heeft de afgelopen tien jaar regelmatig contact gehad met veel van ’s werelds grootste technologiebedrijven over onderwerpen als privacy, desinformatie en moderatie van inhoud.
Grote techbedrijven hebben “monsterlijke macht in hun handen”, zei Jourová. “Ik ben echt bang voor digitale platforms in slechte handen.”
X is “nu het belangrijkste knooppunt voor de verspreiding van antisemitisme”, aldus Jourová, eraan toevoegend dat ze ministers van EU-hoofdsteden dinsdag waarschuwde waakzaam te zijn voor de mogelijkheid dat online antisemitisme overslaat naar de echte wereld.
“Nu zitten we in de situatie waarin de wetshandhavingsbevoegdheden van de lidstaten de mensen moeten beschermen die bedreigd worden, onder fysieke dreiging,” zei ze. “Dit is wat ik bedoel … Dit nieuwe hoofdstuk, nieuwe intensiteit van antisemitisme, waar we niet voldoende actie zien van de kant van de platforms.”
Jourová heeft Musk nooit persoonlijk ontmoet, maar zei: “Zelfs zonder deze persoonlijke ontmoeting zou ik zeggen dat van alle bazen die ik heb ontmoet, hij de enige is die niet in staat is om goed en kwaad te onderscheiden.”
De voormalige chef van de interne markt van de EU, Thierry Breton, ontmoette Musk in 2022 in Californië en botste sindsdien openlijk met hem over Musks aanpak van moderatie van online-inhoud.
X heeft niet gereageerd op een verzoek om commentaar.
Regulering versus innovatie
Jourová wees ook het steeds populairdere verhaal af dat de overregulering van Brussel technologische innovatie in de weg staat.
De EU heeft de afgelopen vijf jaar een groot aantal digitale wetten aangenomen. Hierdoor stellen enkele van de grootste technologiebedrijven ter wereld dat ze geen AI-hulpmiddelen en andere innovatieve producten binnen de EU kunnen lanceren, omdat ze niet weten hoe de nieuwe wetten samenwerken of hoe ze worden gehandhaafd.
Maar innovatie omwille van de innovatie zelf is niet per se wenselijk, zei Jourová: “We moeten er zeker van zijn dat de innovaties worden ontwikkeld om goed te doen voor mensen.”
Ze zei dat ze zich afvroeg waarom innovatie doorgaans ‘wordt beschreven als iets absoluut goeds, [en] regelgeving als iets dat slecht is … Het is niet zwart-wit.’
De enorme winsten van grote techbedrijven mogen niet ten koste gaan van Europeanen, zei Jourová — zelfs als dat vertragingen bij de lancering van producten betekent. “Niemand zegt dat Google en anderen geen nieuwe technologieën in Europa kunnen introduceren. Misschien een, twee maanden, een half jaar later dan ergens anders, maar we willen het zeker weten,” zei ze.
Jourová leidde het werk aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), een baanbrekende privacyregeling die in 2018 van kracht werd en nog steeds een van de beroemdste – en beruchtste – wetten van de EU is.
Hoewel de EU onlangs de Artificial Intelligence Act , de Digital Services Act en de Digital Markets Act heeft aangenomen , blijft de GDPR vaak het belangrijkste doelwit van de woede van techbedrijven, met name vanwege de manier waarop het wordt geïnterpreteerd. De vraag of de wet in de komende vijf jaar moet worden gewijzigd, is een belangrijk punt voor de binnenkomende techchef van de Commissie, Henna Virkkunen, zei Jourová.
“Ik denk dat we wat betreft de AVG opnieuw moeten kijken naar hoe we deze beter kunnen handhaven volgens het principe van één continent, één wet”, zei ze.
Jourová, die Brussel verlaat na 10 jaar bij het Berlaymontgebouw, grapte dat ze terugkeerde naar Praag als een “dissident”, aangezien ze haar eigen ANO-partij had verlaten, die onder de voormalige Tsjechische premier Andrej Babiš steeds illiberaler was geworden.
De terugkeer van de euroscepticus Babiš, die momenteel de peilingen voor de Tsjechische verkiezingen van volgend jaar aanvoert , zou de illiberale krachten in de EU versterken, gezien Babiš’ banden met de Hongaarse premier Viktor Orbán.
Jourová ontkende geruchten dat ze haar eigen politieke beweging zou starten om het op te nemen tegen haar voormalige baas. In plaats daarvan keert ze terug naar haar alma mater, de Karelsuniversiteit in Praag, in een management- en onderwijsrol.