Wie denkt dat Nederland een pensioenprobleem heeft moet maar eens naar Frankrijk kijken.Terwijl het Malieveld leeg blijft, gaan honderdduizenden Fransen de straat op. Om volgens de landseigen traditie te protesteren tegen de pensioenhervorming van president Emmanuel Macron: met de grootschalige ontwrichting van het openbare leven.
Pompiers présents et applaudis à la #Manifestation parisienne #5decembre pic.twitter.com/CHAfLuMp02
— Fabien Rives (@Rives_follows) December 5, 2019
De pensioenhervorming is één van de hoofdpunten van Macrons programma om zijn land meer toekomstbestendig te maken. Net als in de polder dwingen vergrijzing en de steeds hogere leeftijdverwachting tot aanpassing. Anders wordt het onbetaalbaar en kunnen toekomstige generaties fluiten naar een fatsoenlijk pensioen. Alleen, hier zoeken we de oplossing via technocratische discussies over rekenrentes en beleggingsrendementen. En daar gaat dan gauw de beuk erin.
Over de dringende noodzaak van hervorming zijn Franse pensioenexperts het vrijwel zonder uitzondering eens. Een te lage pensioenleeftijd, 62, te veel fondsen, te veel verschillende regelingen, maken stroomlijning en uniformering noodzakelijk. Wie bij het spoor werkt kan soms 10 jaar eerder met volledig pensioen dan een werknemer in het bedrijfsleven. Over een rechtvaardige verdeling en solidariteit gaat het allang niet meer. Maar het zijn wel ‘verworven rechten’, – elke bedrijfstak heeft er wel een paar -, en daarvoor haal je het spandoek weer uit de berging.
https://twitter.com/CerveauxNon/status/1202615734687477761
De hervorming staat sinds jaar en dag dik onderstreept op de politieke agenda. Maar zodra een regering de eerste daadwerkelijke aanstalten maakt, breekt meteen de pleuris uit. Elke hervormingsgezinde politicus herinnert zich de chaos van 1995 en anders wordt het hem wel ingepeperd. Ook toen was de pensioenhervorming de hoofdmoot van een hervormingspakket. En ook toen werd een fiasco. Na één van de grootste stakingen in de recente geschiedenis ging de toenmalige conservatieve regering door de knieën. Sindsdien is hervorming van wat dan ook, van de 36-urige werkweek tot het pensioen, iets waar een politiek leider het vaak over heeft en zo weinig mogelijk aan doet.
Macron dacht na zijn overwinning twee jaar geleden het mandaat te hebben gekregen om nu eens echt door te pakken. De tegenstanders, en dan met name de fossielen op links, waren bij de verkiezingen weggevaagd. Rechts, dat sinds 1995 ook meteen de witte vlag hijst als het volk de straat op gaat, was eveneens uitgeteld. Alleen de rechtse populisten van Marie Le Pen hadden zich weten te handhaven. Altijd paraat voor gesodemieter, maar desondanks, nu zou en moest het gebeuren.
Au passage des pompiers, les gens rendent hommage.
Une foule incroyable qui s'étend encore à perte de vue.
Il est + de 18h et ce n'est fini.Le #5decembre est historique ✊ pic.twitter.com/JJvk5zZ4Tg
— Julie Garnier 🐝🐢✌️ (@JulieGarnierFI) December 5, 2019
De eindbestemming van Franse hervormers is vrijwel altijd de koude kermis. Macron kreeg daar het afgelopen jaar al een voorproefje van. De opstand van de gele hesjes begon als een protest tegen de verhoging van de benzine- en dieselaccijns en liep uit op een volksoproer tegen Macron. De president slaagde er net in het protest af te kopen ten koste van belastingverlagingen, toeslagen en andere subsidies. Maar hij moest wel vaststellen dat zijn speelruimte beperkt is. Dat kon hij grotendeels op zijn eigen conto schrijven. Bij dergelijk omstreden maatregelen is het organiseren van draagvlak absoluut onontbeerlijk en dat had hij nagelaten.
Dat wordt hem en zijn regering ook nu weer verweten. Je kunt moeilijk beweren dat de hervormingen de Fransen rauw op het dak vallen, ze stonden in zijn verkiezingsprogramma, maar je moet de mensen er wel op voorbereiden. Niet dat dit succes had verzekerd, daarvoor is de weerstand waarschijnlijk te groot, maar van niets of te weinig doen gaat altijd het verkeerde signaal uit.
A #Paris, bravo les pompiers qui ont brisé la nasse / traquenard du préfet #Lallement à Republique. Bravo aux manifestants qui ont continué pacifiquement vers #Nation.#grevedu5decembre #greve5decembre #ReformeRetraites
— Jean-Luc Mélenchon (@JLMelenchon) December 5, 2019
Voor links komt de staking als geroepen. De gele hesjes hadden hen ook verrast maar dit is nu hun kans. Het hesjesoproer verzandde uiteindelijk door zijn spontane karakter en het gebrek aan organisatie. Maar de woede en onvrede smeulden verder en links hoefde het nu onder leiding van de communistisch vakbond CGT alleen maar aan te blazen.
De regering heeft nu laten weten ‘de woede van de Fransen te begrijpen’ en zich bereid verklaard tot overleg. Meestal betekent dit dat de concessies volgen. Volgende week zal premier Edouard Philippe de concrete voorstellen en maatregelen bekendmaken. Tot die duidelijk zijn zullen de stakingen waarschijnlijk voortduren. En als het overleg geen compromis oplevert zit er voor de regering maar één ding op: hopen dat de bevolking genoeg krijgt van de ontwrichting en de onvermijdelijke rellen.
#GreveGenerale
Macron matraque les pompiers à Lille 😡 pic.twitter.com/q8TCegJNYY— CGT TUIFRANCE (@CgtTuifrance) December 5, 2019
Waarschuwing voor het recht om te protesteren
Het staatshoofd heeft opnieuw de staking bekritiseerd op 5 december tegen de pensioenhervorming, teruggebracht tot een eenvoudige mobilisatie “tegen het einde speciale regelingen.” Hij waarschuwde ook voor het recht om te protesteren. Emmanuel Macron is categorisch: de staking van 5 december tegen de pensioenhervorming, die belooft goed te worden gevolgd, kan alleen maar neerkomen op een “mobilisatie tegen het einde van de speciale regimes”.
Voor het staatshoofd, die op 22 november een persconferentie gaf in Nesle, in de Somme, zal deze dag van interprofessionele staking vooral het feit zijn van “werknemers van bedrijven, die onder speciale regimes vallen”, waaronder ” grote transportbedrijven “. En het staatshoofd stopte daar niet in zijn kritiek op de komende mobilisatie. “Het is een paar maanden geleden dat de een of de ander, geïnspireerd door een logica van politieke politiek of een visie op de samenleving die ik niet deel, bij elke gelegenheid wanorde wil creëren,” zei hij, te oordelen naar elders “vreemd” een mobilisatie tegen een hervorming “waarvan de exacte voorwaarden onbekend zijn”.
De president stond ook een duidelijke waarschuwing toe en legde uit dat het recht om te demonstreren moet worden gerespecteerd “in een kader, dat van geweldloosheid”. “Allen die deze lijn overschrijden, zijn de vijanden van het recht om te demonstreren,” zei hij, zeggend dat iedereen die probeerde “met angsten te spelen” niet alleen “fout is” maar ook nam “verantwoordelijkheden met betrekking tot democratie”.
Provocatie?
Is dit een nieuwe provocatie? In elk geval is Emmanuel Macron niet bij zijn eerste poging tijdens zijn bezoek aan Amiens, waar hij werd geïnterpelleerd door voormalige werknemers van de Whirlpool-fabriek . Voor studenten van de nieuwe site van de Universiteit van de stad had hij de look ’te negatief’ betreurd die het land op zich droeg.
“We hebben de indruk als we collectief naar elkaar luisteren, als we de radio aanzetten of de tv aanzetten, dat alles verschrikkelijk is […]
Op dit moment is ons land naar mijn mening te negatief over zichzelf” , zei hij op 21 november . Ondanks de vele kritiek van de president van de Republiek, moet de stakingsbeweging van 5 november in het bijzonder worden gevolgd. Van de SNCF tot EDF, van de RATP tot Air France, door de ziekenhuissector en de gele vesten en bedreigingen van de politie te passeren , de oproepen om te staken tegen de pensioenhervorming hebben zich de afgelopen weken opgestapeld. Ik weet niet zeker of deze laatste afrit van Emmanuel Macron de ontevredenheid waarschijnlijk zal kalmeren.