Esther (26) draagt een nikab. “Mensen schelden je vaak uit: ‘terrorist’, ‘spook’, ‘gek’”

Het boerkaverbod werd een half jaar geleden van kracht, maar overtreders gaan ongestraft. Toch demonstreren nikabdraagsters vandaag voor afschaffing. “Wij hebben hier elke dag last van.”

Het boerkaverbod: zelden kreeg een wet die zo weinig veranderde zoveel aandacht. Bij de invoering ervan werd nog gevreesd voor geweld op straat in de vorm van burgerarresten. Tegenstanders van de wet boden zich online massaal aan als ‘boerkabuddies’ om vrouwen die in nikab over straat wilden te beschermen. Inmiddels lijkt de wet verzand in een gezapige Nederlandse gedoogconstructie. In theorie staat op het dragen van gezichtsbedekkende kleding in openbaar vervoer, overheidsgebouwen of ziekenhuizen een boete van 150 euro. In de praktijk wordt er vrijwel niks aan handhaving gedaan. De boete is tot op heden nog niet een keer uitgeschreven.

Toch demonstreert zaterdag 15 februari 2020 een groep jonge moslima’s in Den Haag tegen het ‘nikabverbod’ (de vrouwen verwerpen de term ‘boerkaverbod’ als framing van Wilders. Het gewaad wordt in Nederland niet gedragen en “roept associaties op met de Taliban”).

Brandpunt+ sprak met Esther (26), woordvoerder en mede-organisator van het protest. Esther studeerde theologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en woont nu met haar man en twee kinderen (1 en 2) in Den Haag. Ze groeide daar op in een atheïstisch nest, maar bekeerde zich op haar zeventiende tot de islam en draag al enkele jaren zelf een nikab.

Je wilt niet dat we je achternaam vermelden. Hoezo eigenlijk?

“Zoveel nikabdraagsters zijn er niet in Nederland. Als je je uitspreekt in de pers ben je dus al snel bekend. Ik wil liever wat privacy behouden.”

Hoe is jouw leven veranderd door de invoering van het verbod?

“Ik vermijd bepaalde plekken of ga er in ieder geval niet alleen naartoe, het ziekenhuis bijvoorbeeld. Je krijgt gewoon zoveel naar je hoofd geslingerd. Vorige week was ik naar de Ikea met een vriendin. Ik kreeg in een uur wel tien opmerkingen. Dat is extremer geworden. Vroeger was er misschien één iemand die er iets van zei.”

Wat zeggen mensen dan?

“Vaak willen mensen je gewoon even erop wijzen dat er een verbod is. Dat is natuurlijk onjuist: op straat of in een winkel mag het gewoon, maar veel mensen weten dat kennelijk niet. Soms is het ook gewoon schelden: ‘Terrorist’, ‘spook’, ‘gek’, van alles.”

Hoe ga je daarmee om?

“Ligt eraan. Als ik met mijn kinderen ben ga ik er niet snel op in. Als ik alleen ben leg ik soms wel eens aan mensen uit dat het niet klopt wat ze zeggen, dat het op straat gewoon mag. Als ik word uitgescholden negeer ik het sowieso.”

Waarom demonstreren jullie eigenlijk tegen de wet als die toch niet gehandhaafd wordt?

“Het onderwerp verdient gewoon nog steeds de volle aandacht. Vorig jaar hielden we ook een protest en toen was het nog een hot topic. Iedereen kwam vanzelf. Nu lijken mensen dit een beetje vergeten terwijl wij, de nikabdraagsters, nog steeds elke dag hinder ondervinden. Die stilte eromheen die nu ontstaat, die mag er niet zijn.”

Maar in de praktijk valt het toch allemaal enorm mee? Ziekenhuizen rapporteren nul incidenten. In het openbaar vervoer was het laatste voorval ook al maanden geleden.

“Ja, ik ken die cijfers. Daarachter gaat echter een enorm grijs gebied schuil. Daarin spelen onze levens zich af. Veel conflicten worden snel opgelost en dan wordt er geen melding van gemaakt. De vrouw dient geen klacht in dus het wordt niet noemenswaardig geacht. Als er geen incidenten worden gemeld betekent dat zeker niet dat er niks speelt.”

Maar in het OV wordt er zelfs bijna niemand gezien in een nikab. In december werd er maar negen keer iemand gespot.

“Het kan ook zijn dat nikabdragende vrouwen het openbaar vervoer zijn gaan vermijden. Ik ken veel vrouwen die dat doen een doe het zelf ook. Gelukkig heb ik een auto.”

Bij jullie demonstratie mag je geen spandoeken meenemen of leuzen roepen. Praten met de pers is ook verboden. Hoezo eigenlijk?

“Wij zijn gewoon een groepje nikabdragende vrouwen uit Den Haag en wij kennen de boodschap die we naar buiten willen brengen. Steun is daarbij welkom maar het blijft onze boodschap. Daarom willen we ook geen vertegenwoordigers van politieke partijen bij de demonstratie.”

Toch raar dat medestanders de mond wordt gesnoerd. 

“Als je een eigen mening hebt kan je je eigen demonstratie organiseren. Dat gebeurt ook: bij het vorige protest waren er bijvoorbeeld mensen van die anti-islamclub, Pegida, die hun eigen geluid lieten horen. Wij hebben een duidelijke boodschap en mensen kunnen kiezen of ze zich daarbij aansluiten of niet.”

En die boodschap is?

“Deze wet moet zo snel mogelijk van tafel. We pikken dit niet.”