Indignatie redactie 
BRUSSEL (AP) – De topambtenaar van de Europese Unie op het gebied van migratie drong er dinsdag bij de EU-lidstaten op aan om een tijdelijk plan te steunen om migranten snel van boten in de Middellandse Zee te krijgen en te verspreiden onder bereidwillige landen.
Duitsland, Frankrijk, Italië en Malta vragen goedkeuring van hun EU-partners voor een “fast-track” -proces om migranten te screenen, asielzoekers te verplaatsen en mensen terug te keren die geen asiel aanvragen of kwalificeren, allemaal binnen vier weken.
“Het is een moment voor alle lidstaten om meer solidariteit en meer verantwoordelijkheid te tonen,” vertelde migratiecommissaris Dmitris Avramopoulos aan verslaggevers in Luxemburg, waar EU-ministers van Binnenlandse Zaken bijeenkwamen om migratie-uitdagingen in de Middellandse Zee te bespreken.
“We kunnen zo niet doorgaan met wat er in de Middellandse Zee gebeurt. We kunnen niet alleen proberen ad hoc-oplossingen te vinden. We hebben permanente mechanismen nodig, ‘zei hij.
Het systeem zou werken op basis van “vooraf verklaarde toezeggingen” die landen doen om asielzoekers te accepteren en “stroomlijningsprocedures” inhouden die momenteel van kracht zijn. Details van het plan zijn schetsmatig, maar het zou minstens zes maanden werken, tenzij het aantal migranten dramatisch toeneemt.
Volgens het plan dat vorige maand in Malta is overeengekomen, zou de EU ook “financiële, technische en operationele bijstand” verlenen aan de betrokken landen.
Meer dan een jaar lang konden humanitaire schepen die migranten ophaalden die Libië hadden verlaten in niet-zeewaardige boten, passagiers in Italië of Malta afzetten of ontschepen. De voormalige antimigrantenminister van Italië heeft zelfs gedreigd met de bemanning van door redding geleide reddingsschepen.
Het standpunt van de twee landen resulteerde in impulsen die migranten wekenlang op zee hielden totdat andere EU-landen beloofden ten minste een deel van de mensen te nemen die op zoek waren naar veiligheid of een beter leven in Europa.
“Mensen redden van verdrinking en vechten tegen de gewetenloze smokkelaars behoren beide tot de Europese stichting van waarden, en dus ben ik er vrij zeker van dat veel landen hun sympathie zullen uitdrukken met een dergelijke oplossing,” zei de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer.
Seehofers bereidheid om Duitsland een kwart van de door humanitaire schepen geredde mensen te laten nemen, heeft zelfs vanuit zijn eigen conservatieve partij kritiek veroorzaakt. Maar Seehofer duwde terug tegen sceptici en merkte op dat Duitsland in 14 maanden 225 mensen op zee heeft gered en voegde eraan toe dat “je echt niet kunt zeggen dat dit de echt grote uitdaging van onze tijd is – we hebben andere problemen.”
“Natuurlijk moeten we onszelf beschermen tegen een ‘pull-effect’, een magnetisch effect,” zei hij. “En we hebben dat gedaan door te zeggen dat als deze oplossing zou worden misbruikt – als honderden vandaag in duizenden zouden veranderen – dan kan ik morgen zeggen dat het noodmechanisme is beëindigd.”
In 2015 kwamen ruim een miljoen migranten naar de EU, voornamelijk vluchtelingen uit oorlogslanden zoals Syrië of Irak. Dit leidde tot een van de grootste politieke crises in Europa toen naties ruzie maakten over de verantwoordelijkheid voor hen en of anderen gedwongen moesten worden om te helpen .
Nieuwkomers zijn nu gedaald naar hun laagste niveau in ongeveer zeven jaar, met name tussen Libië en Italië, maar EU-landen zijn het nog steeds niet eens over de beste weg vooruit en extreemrechtse en anti-migrantenpartijen hebben van de verwarring geprofiteerd.
De Finse minister van Binnenlandse Zaken Maria Ohisalo, wiens land het roterende voorzitterschap van de EU bekleedt tot 31 december, zei dat tijdelijke regelingen zoals het nieuwe plan voorlopig de enige oplossing lijken te zijn totdat een nieuw team van EU-leiders en een nieuwe Europese Commissie aantreden in november .
Ze merkte op dat de broodnodige hervorming van het asielstelsel van de EU ‘al jaren vastloopt’.
Mensenrechtengroep Amnesty International zei dat het belangrijk is om een einde te maken aan “weer een obsceen patstelling op zee.”
“Een sterke overeenkomst zal levens helpen redden en aantonen dat EU-landen zich inzetten om samen te werken om de basiswaarden en internationale verplichtingen te handhaven”, zegt Amnesty migratieonderzoeker, Matteo de Bellis.
