Indignatie redactie 
Het (gedeeltelijk) afkeuren van Russisch gas betekent dat er voor de meeste EU-lidstaten nieuwe leveranciers nodig zijn. Veel staten waar de EU nu haar gas weg wil halen hebben aanzienlijke tekortkomingen als het gaat om mensenrechten – wat evenwel voor de Europese Commissie geen enkel beletsel is om met hen zaken te doen. Tot die tijd vindt Brussel het ook geen probleem gasleverancier Gazprom – waar ze nog steeds van afhankelijk is – te demoniseren.
Zo heeft de Duitse bondskanselier Olaf Scholz in Berlijn ges[roken met de Egyptische president Abdel Fattah al Sisi, niet bepaald een fris figuur. De voormalige opperbevelhebber van het leger regeert het land sinds 2014 en treedt harder op tegen leden van de oppositie dan zijn voorganger Hosni Mubarak, die in het Egyptische voorjaar van 2011 werd afgezet. De gevangenissen zouden meer dan 65.000 politieke gevangenen bevatten, van wie de helft in hechtenis. De regering van Al Sisi zegt nergens van te weten en beweert dat er helemaal geen politieke gevangenen zijn.
Algerije’s hoop op politieke verandering duurde niet lang. Hoewel de oude heerser Abdelaziz Bouteflika in 2019 door de opstanden van “Hirak” werd omvergeworpen, regeert zijn opvolger Abdelmadjid Tebbounes op een even autoritaire manier. Amnesty International merkte vorig jaar op dat de autoriteiten in toenemende mate “vertrouwen op beschuldigingen van ’terrorisme’ of ‘samenzwering tegen de staat’ om mensenrechtenverdedigers en Hirak-activisten te vervolgen”. Om tegenstellingen te doorbreken en protesten het zwijgen op te leggen, hebben de autoriteiten recht op het inzetten van alle middelen. Honderden Algerijnen zouden nu in hechtenis zitten, schrijft Amnesty in een nieuw rapport waarin Algerijnse organisaties als bron worden genoemd.
Angola is door de Italianen in beeld gekomen bij de pogingen om van het Russische gas af te komen. In april reisden vertegenwoordigers van de Italiaanse regering en de staatsenergieleverancier Eni naar het West-Afrikaanse land en keerden terug met een intentieverklaring voor meer gasleveringen: Angola stuurt vanaf 2023 één miljard kubieke meter naar Italië. De macht – ook van veel economische processen – is geconcentreerd in de handen van president Joao Lourenco, en corrupte elites verhinderen een brede opleving van de maatschappij.
Nadat de Italiaanse delegatie in april met succes in Angola had onderhandeld, trokken ze door naar Congo en daar werd een nog grotere deal gesloten. Vanaf 2023 moet 4,5 miljard kubieke meter LNG naar Italië worden verscheept. Bij de onderhandelingen wist de Italiaanse kant maar al te goed met wie ze te maken hadden.
President Denis Sassou-Nguesso regeert sinds 1997 ononderbroken over het land, daarvoor was hij van 1979 tot 1992 staatshoofd. In de Corruption Perceptions Index 2021 van Transparency International staat Congo, samen met Guinee-Bissau, op de 162e plaats van 180 landen – waarschijnlijk ook een verklaring voor het feit dat de bevolking weinig van de rijkdom aan natuurlijke hulpbronnen van het land ziet, in tegenstelling tot de omgeving van de president, zoals internationaal onderzoek naar de Panama Papers in 2016 heeft aangetoond.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, en de president van Azerbeidzjan, Ilham Aliyev, straalden allebei toen ze onlangs een voorlopige overeenkomst ondertekenden over een verdubbeling van de aardgasleveringen van de voormalige Sovjetrepubliek aan de EU binnen vijf jaar. Vanaf 2027 moet er jaarlijks minimaal 20 miljard kubieke meter stromen – tot nu toe was dat 8,1 miljard kubieke meter per jaar. Aliyev regeert over het land sinds 2003 – als opvolger van zijn vader Heydar, die het land sinds 1993 regeerde, en hij regeert het niet minder autoritair.
De oppositie en onafhankelijke politieke organisaties werden systematisch gemarginaliseerd en voor de rechter gedaagd. Azerbeidzjan streeft naar totale controle over de regio Nagorno-Karabach, waarvan delen worden gecontroleerd door buurland Armenië. In het najaar van 2020 is er wekenlang hevig gevochten met duizenden doden, waarbij Azerbeidzjan een deel van het gebied heeft veroverd. Maar gelukkig vindt Von der Leyen het land een “betrouwbaarder” partner dan Rusland.
Qatar is een van ’s werelds grootste exporteurs van vloeibaar aardgas. Al in maart – ongeveer een maand na het begin van de Russische invasie van Oekraïne – reisde de Duitse federale minister van Economische Zaken Robert Habeck naar Qatar om op te treden als “deuropener” voor Duitse energiebedrijven, zoals hij zichzelf noemde.
Qatar is al vele jaren het middelpunt van massale kritiek – van zowel mensenrechtenactivisten als vakbonden. De Qatarese wetgeving is gebaseerd op de sharia, vrouwen zijn wettelijk niet gelijk aan mannen, seksuele minderheden worden gecriminaliseerd, het land legt de doodstraf op en is dol op het executeren van burgers. En dan hebben we nog niet eens het gedoe rond het WK Voetbal genoemd.
Tot slot maken westerse staatshoofden en regeringsleiders de nieuwe heerser van de Verenigde Arabische Emiraten, Mohammed bin Zajed al Nahjan, internationaal bekend als MBZ, het hof, zoals met weinig anderen het geval is. De Amerikaanse president Joe Biden nodigde de emir van Abu Dhabi uit voor een bezoek aan Washington tijdens zijn reis naar het Midden-Oosten, en de Franse president Emmanuel Macron ontving hem recentelijk met militaire eer en een staatsbanket. De soldaten van het land zijn betrokken bij de conflicten in Jemen en Libië. Mensenrechtenorganisaties wijzen er voortdurend op dat de Emiraten op veel plaatsen mensenrechten schenden.
Het toegenomen gebruik van Afrikaanse landen als aardgasleverancier voor Europa stuit op het Afrikaanse continent steeds meer op kritiek. In Afrika hebben nog steeds 600 miljoen mensen geen toegang tot elektriciteit; Aardgas wordt daar beschouwd als een geschikte energiebron om dit te veranderen met zo min mogelijk impact op het klimaat. Nu maken de Europese landen echter plotseling een ommezwaai en dringen ze aan op aardgasleveringen uit Afrikaanse landen. Vergeet niet: WIJ zijn altijd de goeden!
En dat wordt in de EU allemaal met de mantel der liefde bedekt, simpelweg omdat een stel niet-democratisch gekozen machthebbers in Brussel en een Alzheimerpresident besloten hebben via het grondgebied van Oekraïne oorlog te voeren met Rusland. Sinds het begin van de Oekraïens-Russische oorlog -waarbij wij de Russische inval ten sterkste veroordelen – schrijven en praten alle mainstream media dag en nacht hetzelfde: het is een vastgesteld scenario waar kritiek op Oekraïne in de kiem wordt gesmoord.
Maar de berichten zijn in het Westen overal hetzelfde, omdat ze meestal rechtstreeks van dezelfde persbureaus/mediagiganten afkomstig zijn. Erger nog: er is een gebrek aan classificatie, analyse en achtergronden. Sinds Oekraïne tot kandidaat is verklaard voor het EU-lidmaatschap, lijkt het alsof het Oekraïense perspectief ook het Europese is.
De meeste mainstream media doen alsof sancties een onvermijdelijk gevolg zijn van de oorlog – en alsof Poetin de schuld is van alles. De gevolgen van de EU-besluiten worden verborgen gehouden. Ondertussen krijgen we een déjà-vu van gebeurtenissen: de risicopremies op obligaties uit Italië, Spanje en Griekenland zijn weer gestegen sinds de ECB de renteomslag inzette. Het lijkt erop of het euro-reddingsfonds ESM weer van stal gehaald is.
Omdat Duitsland niet meer genoeg gas uit Rusland krijgt (daarover zometeen meer), moeten alle EU-landen van de Europese Commissie 15% op energie besparen (maar Spanje ligt dwars. “In tegenstelling tot andere landen hebben wij Spanjaarden vanuit energieoogpunt niet boven onze stand geleefd”). Bij de eerdere crisis (begrotingstekorten) werden EU-lidstaten geacht hishoudboekje op orde te brengen (denk aan de kritiek van Dijsselbloem op “Club Med”). Intussen is de regering in Italië gevallen (net als het niet-EU land Groot-Brittannië trouwens).
Als Gazprom helemaal stopt met de gaslevering of als er knelpunten zijn, wil Brussel het gasalarm luiden en de genoemde besparingen verplichten – desnoods tegen de wil van de getroffen landen in. Artikel 122 van het EU-Verdrag wordt dan als basis voor deze dwangmaatregel uit de kast gehaald. “Rusland gebruikt energie als wapen”, rechtvaardigde Von der Leyen haar ongewoon harde aanpak. Het is daarom niet langer voldoende dat elke EU-staat alleen handelt. Integendeel, iedereen zou solidair moeten zijn, zoals tijdens de coronapandemie. Net als bij corona wil de CDU-politicus ook dit keer weer de richting aangeven.
Destijds zorgde zij via een schimmige, geheime deal waarbij zij weigerde haar whatsapp-berichten met de topman van Pfizer te openbaren, voor de aanschaf van vaccins, wat meer slecht dan goed uitpakte. Kritiek kwam toen vooral van Duitse kant. Von der Leyen heeft hier blijkbaar van geleerd: ze stemt haar noodplan voor gas af op Duitsland (het EU-land dat het meest van gas afhankelijk is), zelfs verre EU-landen als Portugal zouden moeten helpen.
De cruciale vraag is of we dit soort belangrijke beslissingen moeten overlaten aan mevrouw Von der Leyen, die niet kandidaat was bij de Europese verkiezingen en de coronacrisis – net als de Duitse krijgsmacht in haar vorige baan – grondig heeft verpest. De Europese Commissie gaat intussen voortvarend te werk de economie van het oude continent in het ravijn te duwen.
De EU stevent af op een ernstige energie- en economische crisis. De problemen begonnen echter niet alleen met de oorlog in Oekraïne – maar werden wel aanzienlijk verergerd door de sancties tegen Rusland. De EU negeert dit echter volledig. Ze doet alsof ze geen onafhankelijke acteur is, maar een onschuldig slachtoffer. Daar wordt de crisis uitsluitend aan Rusland toegeschreven en worden de oorlog, de EU-sancties en de gevolgen daarvan niet eens genoemd. Wie zo eenzijdig betoogt, zou niet verbaasd moeten zijn als de twijfels over de economische kennis en kunde van de Commissie toenemen…
Neem de gaslevering door het Russische bedrijf Gazprom dat een “overmacht”-gebeurtenis heeft uitgeroepen met betrekking tot de NordStream 1 pijpleiding. Naar verluidt hebben de Europese Commissie en een aantal EU-regeringsleiders deze verklaring “afgewezen”, wat idioot is: er wordt niet gevraagd niet om overmacht, het wordt verklaard. De definitie van een dergelijke gebeurtenis is een externe handeling die niet door de betrokken partij zelf is veroorzaakt en waarvoor geen commercieel redelijke verzachtende omstandigheid bestaat.
Wat is hier aan de hand: Gazprom heeft naar Canada turbines voor routineonderhoud en renovatie (onderdelen die essentieel zijn om het gas in de pijpleiding naar de Europese Unie te comprimeren) gestuurd, maar Canada heeft geweigerd ze terug te sturen, daarbij verwijzend naar hun sancties die zijn uitgevaardigd tegen Russische bedrijven.
Tot voor kort leverden Rusland gas aan Europa zonder Turkije: de Russen leverden ongeveer 30 miljard kubieke meter per jaar aan Turkije, en 170 miljard aan Europa, 55 miljard via Nord Stream 1 en zo’n 33 miljard werd geleverd via de Yamal verbinding naar Europa, via de twee toevoerkanalen die door Oekraïne lopen. Ongeveer 12 miljard werden via TurkStream via Turkije aan Europa geleverd.
Oekraïne kondigde plotseling aan dat het één van de twee routes op zijn grondgebied ging sluiten. Naar verluidt omdat het pompstation niet onder zijn controle stond, maar op het grondgebied van de Volksrepubliek Lugansk. Maar het stond enkele maanden eerder al onder controle van de Volksrepubliek Lugansk, en dat is onlangs zonder enige reden gesloten.
Vervolgens legde Polen sancties op aan Yamal-Europa, dat zoals gezegd 33 miljard kubieke meter gas leverde. Eerder werd er nog 33-34 miljoen kubieke meter per dag aan Polen geleverd, maar dat werd dus helemaal afgesloten. Echter de Russen kregen in de gaten dat de Polen de pijpleiding Yamal-Europa in omgekeerde richting aanzetten, waarna ze begonnen voor ongeveer 32 miljoen euro per dag uit Duitsland te halen. Duitsland leverde dus Russisch gas aan Polen.
Waarom? Omdat het voor de Polen goedkoper bleek te zijn. Vroeger kregen ze het van Rusland tegen een behoorlijk hoge prijs, dichtbij de marktprijs, terwijl Duitsland het van van Rusland 3-4 keer goedkoper dan de marktprijs kreeg omdat het langetermijncontracten betrof.
De Duitsers deden dus een soort Sywertje. Het was winstgevend voor Duitse bedrijven om het van Rusland ontvangen gas met een extra opslag aan de Polen te verkopen. Daarbij was het kostenbesparend voor de Polen om het van de Duitsers te kopen omdat het goedkoper was dan om het rechtstreeks van Rusland te betrekken.
Win-win situatie voor de EU? Niet echt: inmiddels is het gasvolume op de Europese markt afgenomen en is de totale marktprijs is gestegen. Ook hier heeft de EU zichzelf in de voet geschoten.
Gazprom is geen land binnengevallen en stelde geen sancties op — een externe partij deed dat wel. Zelfs als Gazprom een andere plek zou willen en kunnen vinden om het werk aan de turbines te doen, dan nog maakt het niet uit, want die turbines hebben ze niet – die zijn in Canada. Het is onmogelijk iets op magische wijze ergens te laten verschijnen dat door een andere partij gegijzeld wordt.
Afhankelijk zijn van een andere natie voor strategisch noodzakelijke materialen, met name materialen die niet lang genoeg kunnen worden opgeborgen om indien nodig je eigen voorraden op te zetten, is dom. Dit doen met het expliciete doel van deugd-signalering over je “liefde voor de planeet”, terwijl je eigenlijk alleen maar de vervuiling van de ene plaats naar de andere hebt verplaatst, is dubbel dom.
Zoals zo vaak in de wereldgeschiedenis begint ook hier de gerichte zelfvernietiging met overmoed: het zelfbeeld van de EU als een sterke, progressieve en innovatieve wereldregio heeft Brussel in een fictief parallel universum doen afglijden. Er was geen oorlog in Oekraïne voor nodig om dat te beseffen: Brussel had niets te maken met de groeiende sociale onrust in de EU, het afglijden van veel lidstaten naar autoritarisme, de krappe schatkisten, het toezichtkapitalisme van multinationals, noch de uitdagingen van de uitgevonden klimaatcatastrofe.
Veel symboliek en geruststelling zouden de burgers moeten suggereren dat de situatie onder controle is. In werkelijkheid werden zelfs de verstandige benaderingen opgeofferd aan bepaalde belangen: de Duitsers beschermen hun auto-industrie, de Ieren hun belastingbesparende modellen voor internetbedrijven, enz. Allesomvattend houdt de ECB het systeem in stand met goedkoop geld.
Alle denkbare mainstream media doen alsof de EU het onschuldige slachtoffer is. Nergens is dit zo duidelijk als in het geval van de gaskwestie, waar het uitsluitend wordt toegeschreven aan Poetins willekeur of er in de nabije toekomst weer gas zal stromen of niet.
Geen woord over de SWIFT-verboden, over de weigering van individuele actoren om hun rekeningen (in roebels) te betalen (hallo Rob Jetten!), over de aankondigingen van politici dat ze “nooit” meer handel zullen drijven met Rusland, over het vasthouden van de compressorturbine of over de mantra dat “Poetin” geen onschuldig Europees geld mag krijgen om de oorlog te financieren.
Nee, of gas wel of niet stroomt ligt zogenaamd geheel aan Poetins willekeur. Een grof schandaal dat hij ons zijn gas niet wil geven, ook al zijn we bitchy over de betaling en heeft het Westen al zo’n 300 miljard dollar “bevroren” (lees: gestolen). Het heeft er alle schijn van dat het Westen deze verdomde oorlog in Oekraïne aanzienlijk wil uitbreiden en ons erop wil voorbereiden via de mainstream media. Om dit te doen, moet Rusland steeds verder worden gedemoniseerd. Tot er iemand op de rode knop drukt……
