De EU wordt geconfronteerd met een crisis als nooit tevoren. Zelfs de eigen fanatieke aanhangers hebben het over een eindspel nadat recente concessies over een corona-reddingsplan hebben aangetoond hoe weinig grip Brussel nog heeft. Het zit allemaal verborgen in de kleine lettertjes.
Mislukte gesprekken met het VK over een Brexit-deal zijn slechts een van de weinige voorbeelden van waarom pro-EU-experts nu allemaal alarm slaan over de stabiliteit van de EU. Samen met de reddingsoperatie van Corona is er een nieuwe impuls van ‘euroscepticisme’ van veel lidstaten, wat het einde van de EU zoals wij die kennen, signaleert.
Gesprekken tussen EU-onderhandelaars en Britse Brexiteers hadden net zo goed kunnen mislukken. In feite hebben ze dat niet, maar in zoveel opzichten zou het beter zijn als ze dat wel deden. De EU waagt haar grootste gok ooit door een ‘last-minute’ kansspel te spelen met Boris Johnson – een leider die heeft bewezen dat hij vastbesloten is om niet in zo’n schertsvertoning te worden meegesleept en zich resoluut zal houden aan de deadline van december 2020 om te trekken. het VK eruit, met of zonder deal.
Een groot knelpunt is natuurlijk de visserij. Frankrijk oefent enorme druk uit op Michel Barnier om iets voor de Fransen te onderhandelen. Voordat Groot-Brittannië tot de EU toetrad, had het min of meer het monopolie op de zeeën rond zijn kusten – dat het verloor toen het lid werd van de Europese Unie, nu andere landen zes keer meer vis visten dan het VK. De handelsovereenkomst zelf heeft ook een aantal moeilijke gebieden die geen van beide partijen wil toegeven.
Gezien de staat van dienst van de EU en wat we weten over haar eigen stijl, wijst alles op een last-minute drama eind november van dit jaar, wanneer Barnier en zijn functionarissen beseffen dat Groot-Brittannië echt de WTO-regels gaat overnemen en krijgt helemaal uit de EU zonder deal.
Veel hardcore Brexiteers geven zelfs de voorkeur aan deze optie boven een huidige deal – een punt dat Barnier niet lijkt te hebben begrepen – omdat ze geloven dat een tweede onderhandelingsronde Groot-Brittannië in een veel sterkere positie zal brengen om een deal te sluiten.
De kater van Italië
Maar in veel opzichten wordt een no deal Brexit nu overschaduwd door een nog grotere bedreiging voor het bestaan van de EU, en zo is het er niet in geslaagd om een redding van 2 biljoen euro te realiseren pakket voor de lidstaten die het meest door het Covid-19-virus zijn getroffen. In juli stemde de EU in met een veel kleiner pakket dat een allegaartje van leningen en subsidies was. Terwijl Italië een subsidie van 80 miljard euro heeft gekregen en Griekenland 23 miljard, zullen beide landen naar verwachting een deel van een schuld van 750 miljard euro betalen, wat sommige analisten zoals Yanis Varoufakis een ‘eurosceptische droom’ noemen. De recalcitrante voormalige Griekse minister van Financiën denkt dat Italië pas 30 miljard euro overhoudt nadat het heeft bijgedragen aan de grotere corona-invorderingsschuld van de EU, wat garandeert dat dit land in de toekomst nog eurosceptischer zal worden als Italianen de kleine lettertjes van de ‘ deal ‘.
Minder geld om rond te gaan
Maar de deal zelf heeft een wig gedreven tussen een aantal Noord-Europese landen zoals Zweden en Nederland – en de rest – en betekent volgens een aantal pro-EU-experts het begin van het einde voor de EU, die in de realiteit zal vanaf 2021 opereren met minder geld in de schatkist dan voorheen, waarbij Groot-Brittannië niet langer bijdraagt. Zelfs BBC-experts die onwrikbaar pro-EU zijn, tot op het punt van fanatiek te zijn, wijzen hierop. Lyce Doucet, de beste internationale correspondent van de BBC, spreekt in een talkshow,
Met minder geld om rond te gaan, zal een groot deel van de EU zichzelf nieuw leven inblazen – grotere projecten zoals het milieu, defensie en zelfs gezondheidsfondsen – allemaal fantasievolle ideeën op papier in Brussel moeten blijven.
En toch is er geen teken dat de EU haar eigen broekriem aanhaalt voor haar eigen uitgaven. Brussel doet eenvoudigweg geen bezuinigingen, in tegenstelling tot de lidstaten die het steunen. Het verkiest geld te lenen op internationale markten, zodat toekomstige generaties met de schuld worden opgezadeld en het een laagje normaliteit en zelfs stabiliteit kan afgeven. Er is nog een andere sluwe reden waarom het altijd graag over grote cijfers praat. Terwijl het over honderden miljarden euro’s praat, maakt het het voor elke journalist in Brussel min of meer onmogelijk om te suggereren dat de EU haar eigen bedrijfskosten verlaagt – wat in vergelijking met de enorme aantallen die er rondzwerven, er bescheiden uitziet.
De volledige operationele begroting van de EU voor de afgelopen zeven jaar – elk jaar – bedraagt een bescheiden 165 miljard euro. Geen enkele journalist in de Belgische hoofdstad wijst erop dat dit cijfer om de zes jaar stijgt.
En nee Brussel gevestigde journalisten willen toegeven dat voor de eerste keer, ondanks de schijn van het tegendeel, de eigenlijke EU-begroting voor de komende zes jaar (2021 – 2027) is het blijven dezelfde rond een biljoen euro.
Dit komt omdat, in werkelijkheid, niemand heeft bedacht hoe het papier over de scheuren van het VK heen moet worden gestuurd door niet langer 9 miljard euro naar Brussel te sturen, wat moet worden betaald door de grotere donateurs zoals Frankrijk en Duitsland.
Wat moeilijker te begrijpen is, is hoe de EU veel meer geld zal krijgen voor haar internationale hulpprogramma, dat ze met maar liefst 30% wil stimuleren .
Een goede lach
De EU heeft grote plannen om over de hele wereld boven haar gewicht uit te stijgen in hoeveel geld ze in “ontwikkelingslanden” pompt. Momenteel besteedt het van zijn jaarlijkse budget ongeveer 13 miljard euro aan het steunen van dictators die graag EU-hulpborden in het hele land pleisteren en schijnvertoning tonen voor de kunstmatig gecreëerde hegemonie van Brussel. Op sommige EU-websites wordt het totale nieuwe budget voor de EU zelf niet genoemd, maar wordt dit met 30% opgepompt. Gezien het feit dat de EU een financieringscrisis heeft, is het moeilijk in te zien hoe zij haar huidige regelingen zal aanpassen om hieraan het hoofd te bieden.
Wat de EU zou kunnen doen, is dit hele hulpproject helemaal schrappen en het geld gebruiken om bedrijven in Europa te starten als een manier om de verlammende werkloosheid te compenseren. Maar dat is onwaarschijnlijk.
Als je nog steeds gevoel voor humor hebt nadat vooraanstaande EU-supporters van het project over het begin van het einde hebben gesproken, dan is hier een brul voor jou. Diep begraven in het eurovjargon is een klein detail dat inderdaad de bewering van Varoufakis ondersteunt dat de nieuwe blauwdruk is geschreven door een euroscepticus die de zaak wil neerhalen. Buiten de EU-begroting valt het corona-reddingspakket van 750 miljard euro, dat, wacht erop, niet zal worden terugbetaald aan de geldschieters, tot de VOLGENDE EU-begrotingsperiode, die begint in 2028.
Dit is ongekend, net als de nieuwe schurkenstaat Hongarije, die een nieuwe norm stelt in de manier waarop het het zogenaamde leiderschap van Brussel beschouwt. Maar het feit dat de meeste EU-leiders of zelfs Brusselse functionarissen in 2028 misschien niet aan het werk zijn (of dat sommigen misschien niet eens leven ) zegt veel over het vertrouwen dat de EU in zichzelf heeft als een serieus langetermijnproject. Verwacht in de komende jaren biografieën waarin wordt beweerd dat corona in de EU is “vermoord” door gepensioneerden die in stoelen met een hoge rugleuning zaten te praten met BBC-journalisten met zacht gesproken voice-overs die verwijzen naar Ursula en Angela en hun driftbuien in het verzorgingshuis. Zal Angela Merkel in 2028 zelfs tv-interviews kunnen geven?
Lang leve het VK want die waren immers zo slim op tijdig de niet functionerende EU te verlaten.