In Canada onderzoeken wetenschappers methoden om het geheugen van mensen te manipuleren. Het verklaarde doel is om stressvolle herinneringen, bijvoorbeeld aan traumatische ervaringen of een mislukte relatie, te onderdrukken en zo het draaglijker te maken voor de betrokken patiënten. Maar wat is er nog meer mogelijk met een succesvol onderzoeksresultaat?
Met behulp van propranolol, een medicijn uit de stofgroep bètablokkers, dat eigenlijk wordt gebruikt voor de behandeling van hypertensie en hartritmestoornissen, worden negatieve herinneringen geactiveerd om ze achtereenvolgens te verzwakken door therapeutische actie. De resultaten van een recente studie op dit gebied zijn veelbelovend. Volgens projectleider Dr. Alain Brunet, een professor in de psychiatrie aan de McGill University in Montreal, kon de proefpersonen niet geloven hoeveel ze met deze methode in zo’n korte tijd konden bereiken. Een onderzoeksdeelnemer die in de steek was gelaten door zijn partner en veel last had van deze scheiding zei het zo: »Ik heb het gevoel dat ik de pagina kon omdraaien. Ik ben niet langer geobsedeerd door deze persoon of mijn relatie met haar. “
Dr. Alain Brunet benadrukt dat het niet gaat om het elimineren van pijnlijke herinneringen helemaal. Het idee dat je op een dag die hersencellen kunt isoleren en deactiveren waarin een bepaalde ervaring van een persoon is opgeslagen, vindt hij nogal eng. Herinneringen maken immers deel uit van de persoonlijkheid van een individu die zijn identiteit vormt en authentiek maakt.
Maar niet een paar van zijn collega’s denken lang na. “Laten we zeggen dat je twee opties hebt om uit een geheugen te verzwakken of het uit het geheugen te verwijderen, welke zou je kiezen? Als je de herinnering aan de meest verschrikkelijke dag van je leven zou kunnen wissen, zou je het dan doen? ” En hoe zit het met de herinnering aan een persoon die je pijn heeft gedaan? ‘Concluderen neurowetenschappers Elizabeth Phelps en Stefan Hofmann een bericht.
Wat tot voor kort pure sciencefiction was, zou snel werkelijkheid kunnen worden als gevolg van snelle wetenschappelijke vooruitgang. Op een dag zal er volgens de visie een pil zijn die specifiek synapsen in de hersenen blokkeert om een specifiek negatief geheugen te verzachten of te wissen. Een pil die uren, maanden of zelfs jaren na de oorzakelijke gebeurtenis kan worden ingenomen. Een veelbelovend vooruitzicht, vooral voor patiënten met een posttraumatische stressstoornis, die veel vragen oproept en ook aanzienlijke risico’s met zich meebrengt. Stel dat de bezoeker van een feest zich ernaast gedraagt. Is het eigenlijk logisch dat hij eenvoudig de herinnering aan deze gênante situatie vervaagt door een tablet te nemen? Waarschijnlijk niet, omdat de mogelijkheid Eerder gedrag kritisch reflecteren is een voorwaarde om fouten te voorkomen die eenmaal zijn gemaakt. Dit helpt niet alleen het slachtoffer zelf, maar is ook gunstig voor zijn omgeving.
Geheugen is daarom een uiterst belangrijk hulpmiddel voor gedragscontrole, een functie die verloren zou gaan zou zijn om eenvoudig negatieve ervaringen uit de hersenen te verwijderen. Bovendien is de bereidheid van het individu om morele verantwoordelijkheid te nemen gebaseerd op zijn levensverhaal en dus zijn herinneringen, zoals de bio-ethicus dr. Peter DePergola in een artikel voor het Journal of Cognition and Neuroethics. Het gebruik van medicijnen of andere therapieën om herinneringen te doden of te doden maakt het moeilijk voor mensen om het goede te herkennen en ernaar te handelen, betoogt DePergola.
Bovendien rijst de vraag, hoe kunnen we slechte herinneringen vergeten, zonder zulke gelukkige en positieve ervaringen te beïnvloeden? Neurowetenschappen staan voor de uitdaging dat het menselijk geheugen zich niet op een bepaalde plaats bevindt, maar verspreid is over verschillende hersengebieden. De onderzoekers kunnen niet eenvoudig doordringen in het hoofd van een mens en daar een gemoedstoestand van eeuwige gelukzaligheid vestigen. Nog niet hoe toe te voegen. Omdat de experts steeds beter worden, om een idee te krijgen van de complexe fysieke structuur van de Cerebrum. Het kan daarom slechts een kwestie van tijd zijn voordat je die hersencellen kunt identificeren en uiteindelijk specifiek kunt manipuleren,
Als de wetenschap erin slaagt het geheugen van mensen op te schonen door drugs toe te dienen, kunnen gewetenloze politici in de verleiding komen om te profiteren van deze kennis. Hoe zit het bijvoorbeeld met het wissen van de vreselijke herinneringen van soldaten aan eerdere gevechtsmissies om moediger en krachtiger te vechten in toekomstige oorlogen? Of wanneer dictators slachtoffers van foltering berouw tonen terwijl ze in hechtenis zijn om latere vervolging of zelfs wraak te voorkomen? Of het collectieve geheugen van hele naties manipuleren om de macht van de heersers permanent veilig te stellen met behulp van een perceptie van het verleden die op deze manier is gezegend?
Dergelijke horrorscenario’s zijn nog steeds fantasieën, maar dat betekent niet noodzakelijkerwijs dat ze op een dag geen realiteit zullen worden. Kritische tijdgenoten moeten daarom de ontwikkelingen op dit wetenschapsgebied nauwlettend in de gaten houden.