Getuige helpt verdachte aanslag De Vries te pakken: ‘Waarom rent die jongen?’

Thijs zat met een vriend op een terras aan de gracht wat te drinken, toen hij plotseling een man voorbij zag hollen. Samen met de anderen aan die tafeltjes, leidde hij de politie naar de verdachten van de aanslag op Peter R. De Vries. ‘Waarom rent die jongen, vroegen we ons af?’

Het is zo’n ouderwetse typisch Amsterdamse kroeg, zoals ze steeds minder voorkomen in de hoofdstad. Op de hoek van de Prinsengracht en de statige Spiegelgracht. Op een steenworp afstand van het Rijksmuseum, maar ook van de Lange Leidsedwarsstraat.

Op het terras lijken de auto’s die over twee bruggen de gracht oprijden bijna de tafeltjes omver te rijden, zo dicht zitten de bezoekers op de straat. Dat is ook de reden dat de aanwezigen op dat terras konden zien wat ze zagen. Op de avond van dinsdag 7 juli 2021, even na half acht.

Raam

Het is Thijs die er met een vriend aan een tafeltje zit. Met zijn rug tegen het raam van het café, op misschien wel het mooiste plekje van de stad.

Terwijl ze daar van de herwonnen vrijheid na de coronaperiode genieten, met rustig, windstil weer, zien ze plotseling een jongen van de brug over de Spiegelgracht komen lopen. Of komen rennen eigenlijk, op een drafje. Thijs denkt er nog niet zoveel van, maar het valt hem wel op.

Hij haalt zijn herinneringen terug, van wat hij zo’n twee uur geleden zag. ‘Waarom rent die jongen, vroegen we ons af. Heeft hij soms ergens wat gejat ofzo?’

Als de jongen is gepasseerd, keert Thijs terug naar het gesprek met zijn vriend. Nog nietsvermoedend over de afschuwelijke misdaad die deze persoon waarschijnlijk op zijn kerfstok heeft en die hemelsbreed nog geen tweehonderd meter verderop plaatsvond.

Schoten

Niet lang erna realiseert Thijs zich dat er wat ernstigs moet zijn gebeurd in de stad. ‘We zagen een politiehelikopter boven de stad cirkelen en er dook binnen no-time een ambulance op.’

Hij komt met anderen op het terras in gesprek, die dichter bij de Spiegelgracht en dus het begin van de Lange Leidsedwarsstraat zaten. Zij denken schoten vanuit die richting te hebben gehoord. ‘Ze hoorden iets als tikke, tikke, tik’, vertelt Thijs aan een tafeltje van de Mokumse kroeg.

Langzaam beginnen er bij hem, zijn vriend en de anderen op die plek wat te dagen. Want zittend aan hun tafeltjes hebben ze, zoals dat gaat in de hoofdstad, auto’s rondjes zien rijden om een parkeerplek te bemachtigen. En zeker als ze meer details horen over de aanslag op Peter R. De Vries, krijgen ze hun vermoedens. Thijs: ‘Een van die auto’s was een zilverkleurige Renault Kadjar, die wel zeven of acht keer langsreed. Die auto reed ook langs, op het moment dat de rennende jongen de brug afdaalde.’

Ze bewogen zich als het ware tegelijkertijd over hetzelfde stuk van de Prinsengracht, realiseert hij zich dan. ‘We zagen de jongen en de auto samen ons terras voorbijkomen.’

Verslag

Inmiddels is de politie gearriveerd en doen de aanwezigen op het terras verslag van wat zij hebben ervaren, en vooral gezien. Thijs omschrijft aan de agenten het signalement van de jongen die langsliep.

Na de aanslag hoopt hij het goed te hebben waargenomen, en hij kan het ook nu nog reproduceren. ‘Het was een jongen van pakweg 1,76 lang, gekleed in een soort trainingspak met groenbruine camouflagekleuren, met een zwart mondkapje op. Hij holde alsof hij ergens voor op de vlucht was, maar het was ook weer geen sprint.’

Vervolgens gaat het snel. Binnen een mum van tijd is de plaats delict ruim afgezet met politielint, staan er agenten voor op wacht, en staat er een containerauto van de forensische dienst op de brug voor de kroeg. Bewoners van de Leidse buurt proberen agenten zover te krijgen dat ze hun huizen binnen mogen, maar die zijn vooralsnog – hoewel vriendelijk – ook onverbiddelijk.

Puzzel

Thijs leest op zijn telefoon dat er een aanhouding is verricht op de A-4 van mensen in een auto, door de politie. Het blijkt een zilverkleurige Renault Kadjar. Er zijn twee personen gearresteerd. De puzzelstukjes vallen bij Thijs in elkaar. ‘Er waren er twee uit de auto gehaald, terwijl er in de Kadjar die over de gracht reed maar een persoon zat. Het zou dus zomaar kunnen dat de jongen die voorbij rende waarschijnlijk de schutter was, die in de Kadjar is ingestapt.’

Maar Thijs heeft dat net niet kunnen zien, omdat hij in een te scherpe hoek zat voor de kroeg. Hij vindt het wel opvallend dat ze de Kadjar, nadat hij die laatste keer passeerde, niet meer voorbij hebben zien komen en dat er net zo’n auto plotseling ver buiten de stad is aangehouden. ‘De auto was dus misschien helemaal niet op zoek naar een parkeerplaats, maar is waarschijnlijk razendsnel de stad uitgereden met zijn passagier?’

Donker

Ondertussen is het donker geworden in het uitgaanscentrum van Amsterdam. Een agent houdt het politielint omhoog voor de containerwagen van de forensische dienst die de plaats van het delict verlaat.

Op de terrassen rondom het Leidseplein genieten mensen met volle teugen van een gezellige zomeravond. Ook groepjes toeristen zijn voor het eerst in maanden weer te zien. Ze lijken zich niet bewust van wat er vanavond in het centrum van Amsterdam heeft plaatsgevonden. En dat in een ziekenhuis verderop in de stad artsen proberen een misdaadjournalist in leven te houden.

Een stukje verder op de Prinsengracht sluit een medewerkster de grote deur van een parkeergarage, die aan de andere kant uitkomt op de Lange Leidsedwarsstraat. Daar dacht Peter R. De Vries vanavond zijn auto op te kunnen halen, nadat hij als deskundige had opgetreden in RTL Boulevard. Het liep allemaal anders.

Betrokken

Tien minuten na de aanslag gaat er al een Burgernetbericht uit met het signalement van een man die bij een schietpartij in de stad betrokken zou zijn geweest. De verdachte heeft een andere man neergeschoten.

Om 19.41 geeft het meldingssysteem het signalement: het zou gaan om een licht getinte man, met een klein en tenger postuur en een donkergroene jas met camouflagevlekken en een zwarte pet.

Een vrouw die haar hondjes uitliet en vier schoten hoorde, zag een man die ‘iets in zijn handen had wat hij probeerde te verstoppen’ kort daarna langs een terras aan de Prinsengracht wegrennen.

Later op de avond is op beelden te zien dat de politie een zilverkleurige Renault Kadjar heeft aangehouden, met daarin twee verdachten die zijn gearresteerd. Zij blijven vastzitten. Het zou gaan om een 21-jarige Rotterdammer, en een 35-jarige Pool.

De naam Thijs voor de persoon in dit verhaal is gefingeerd vanwege de veiligheid van de geïnterviewde