De Bill and Melinda Gates Foundation werd opgericht in 2000 en heeft een vermogen van $ 46,8 miljard (december 2018). Het is de grootste liefdadigheidsstichting ter wereld en verstrekt meer hulp aan de wereldwijde gezondheid dan welke regering dan ook. Een van de doelen van de stichting is om de gezondheidszorg wereldwijd te verbeteren en extreme armoede te verminderen.
De Gates Foundation is een belangrijke financier van het CGIAR-systeem (voorheen de Consultative Group for International Agricultural Research) – een wereldwijd partnerschap met als doel te streven naar een voedselzekere toekomst. Het onderzoek is gericht op het verminderen van armoede op het platteland, het vergroten van de voedselzekerheid, het verbeteren van de menselijke gezondheid en voeding en het waarborgen van duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen.
In 2016 werd de Gates Foundation ervan beschuldigd de richting van internationale ontwikkeling gevaarlijk en onverklaarbaar te hebben verstoord. De beschuldigingen zijn uiteengezet in een rapport van Global Justice Now: ‘Gated Development – Is the Gates Foundation always a force for good?’ Volgens het rapport is de strategie van de stichting gebaseerd op het verdiepen van de rol van multinationale ondernemingen in het Zuiden.
Bij het verschijnen van het rapport zei Polly Jones, het hoofd van campagnes en beleid bij Global Justice Now:
De Gates Foundation is snel de meest invloedrijke speler in de wereld van het wereldwijde gezondheids- en landbouwbeleid geworden, maar er is geen toezicht of verantwoording over hoe die invloed wordt beheerd. “
Ze voegde eraan toe dat deze concentratie van macht en invloed nog problematischer is als je bedenkt dat de filantropische visie van de Gates Foundation grotendeels lijkt te zijn gebaseerd op de waarden van ‘corporate America’:
De stichting promoot meedogenloos grote bedrijfsinitiatieven zoals industriële landbouw, particuliere gezondheidszorg en onderwijs. Maar dit verergert mogelijk alle problemen van armoede en gebrek aan toegang tot basismiddelen die de stichting zou moeten verlichten. ‘
De auteur van het rapport, Mark Curtis, schetst de bevordering van industriële landbouw door de stichting in heel Afrika, wat de bestaande duurzame, kleinschalige landbouw die de overgrote meerderheid van het voedsel op het hele continent levert, zou ondermijnen.
Curtis beschrijft hoe de stichting samenwerkt met de Amerikaanse agro-commodity-handelaar Cargill in een project van $ 8 miljoen om “de sojawaardeketen te ontwikkelen” in zuidelijk Afrika. Cargill is de grootste wereldspeler in de productie van en handel in soja met zware investeringen in Zuid-Amerika, waar genetisch gemodificeerde soja-monocrops (en aanverwante landbouwchemicaliën) de plattelandsbevolking hebben verdreven en gezondheidsproblemen en milieuschade hebben veroorzaakt.
Volgens Curtis zal het door Gates gefinancierde project Cargill waarschijnlijk in staat stellen een tot dusver onbenutte Afrikaanse sojamarkt te veroveren en uiteindelijk GM-soja op het continent te introduceren.
De Gates Foundation ondersteunt ook projecten waarbij andere chemische en zaadbedrijven betrokken zijn, waaronder DuPont, Syngenta en Bayer. Het bevordert effectief een model van industriële landbouw, het toenemende gebruik van landbouwchemicaliën en gepatenteerde zaden, de privatisering van voorlichtingsdiensten en een zeer grote focus op genetisch gemodificeerde gewassen.
Wat de Gates Foundation doet, maakt deel uit van het Alliance for a Green Revolution in Africa (AGRA) -initiatief , dat is gebaseerd op de vooronderstelling dat honger en ondervoeding in Afrika voornamelijk het gevolg zijn van een gebrek aan technologie en functionerende markten. Curtis zegt dat AGRA rechtstreeks tussenbeide is gekomen bij het formuleren van het landbouwbeleid van Afrikaanse regeringen over kwesties als zaden en land, waardoor Afrikaanse markten werden opengesteld voor de Amerikaanse agribusiness.
Meer dan 80% van de Afrikaanse zaadvoorraad is afkomstig van miljoenen kleinschalige boeren die van jaar tot jaar recyclen en uitwisselen. Maar AGRA bevordert de commerciële productie van zaad en ondersteunt daarmee de introductie van commerciële (chemie-afhankelijke) zaadsystemen, die het voor een paar grote bedrijven mogelijk maken om onderzoek, ontwikkeling, productie en distributie van zaden te beheersen.
Het rapport merkt op dat in de afgelopen twee decennia een lang en langzaam proces van nationale beoordelingen van zaadwet, gesponsord door USAID en de G8 samen met Bill Gates en anderen, de deur heeft geopend voor de betrokkenheid van multinationals bij de zaadproductie, inclusief de acquisitie van elke omvangrijke zaadonderneming op het Afrikaanse continent.
POORTEN, PESTICIDEN EN WERELDWIJDE GEZONDHEID
De Gates Foundation is ook zeer actief op het gebied van gezondheid, wat ironisch is gezien de promotie van industriële landbouw en haar afhankelijkheid van gezondheidsschadelijke landbouwchemicaliën. Dit is iets dat niet verloren is gegaan door de milieuactivist Dr. Rosemary Mason.
Mason merkt op dat de Gates Foundation een zware stamper is van agrochemicaliën en gepatenteerde zaden. Ze voegt eraan toe dat de Gates Foundation naar verluidt ook meewerkt aan de promotie van “nieuwe chemische benaderingen” en “biologische gewasbescherming” (dwz het stimuleren van agrochemische verkoop en gg-gewassen) in Bayer in het Zuiden van Bayer.
Na het lezen van het recente ‘A Future for the World’s Children? Mason van de WHO-UNICEF-Lancet ‘, merkte Mason op dat pesticiden opvielen door hun afwezigheid en besloot daarom te schrijven naar professor Anthony Costello, directeur van het UCL Institute for Global Health, de hoofdauteur van het rapport.
In haar open brief van 19 pagina’s: ‘Waarom komen pesticiden niet voor in de WHO-UNICEF-Lancet Commissie?’ , merkt ze op in het door Costello geleide rapport dat er veel gesproken wordt over een grotere regulering van de marketing van tabak, alcohol, flesvoeding en met suiker gezoete dranken, maar geen melding gemaakt van pesticiden.
Maar misschien komt dit niet als een verrassing: ongeveer 42 auteursnamen zijn aan het rapport gehecht en Mason zegt dat op de een of andere manier via de organisaties waartoe ze behoren, velen (zo niet de meeste) financiering hebben ontvangen van de Bill and Melinda Gates Foundation .
De Gates Foundation is een prominente financier van de Wereldgezondheidsorganisatie en UNICEF. Gates leverde de afgelopen jaren de grootste of op één na grootste bijdrage aan de begroting van de WHO. Zijn stichting zorgde in 2015 voor 11% van het totale budget van de WHO, 14 keer meer dan de bijdrage van de Britse regering.
Misschien werpt dit enig licht op waarom een groot rapport over de gezondheid van kinderen de effecten van pesticiden zou weglaten. Mason suggereert dat dit een ernstige omissie is, gegeven wat de VN-expert op het gebied van giftige stoffen Baskut Tuncak zei in een artikel van november 2017 in The Guardian :
Onze kinderen groeien op als ze worden blootgesteld aan een giftige cocktail van onkruidverdelgers, insecticiden en fungiciden. Het zit op hun eten en in hun water, en het is zelfs over hun parken en speeltuinen overgoten. Veel regeringen staan erop dat onze beschermingsnormen tegen deze pesticiden sterk genoeg zijn. Maar als wetenschapper en advocaat die gespecialiseerd is in chemicaliën en hun potentiële impact op de grondrechten van mensen, smeek ik om te verschillen. Vorige maand werd onthuld dat de EU-waakhond voor voedselveiligheid, door aan te bevelen dat glyfosaat – ’s werelds meest gebruikte bestrijdingsmiddel – veilig was, pagina’s van een rapport rechtstreeks van Monsanto , de fabrikant van het bestrijdingsmiddel, heeft gekopieerd en geplakt . Dergelijke openbaringen zijn gewoonweg schokkend.
Mason merkt op dat Tuncak in februari 2020 het idee verwierp dat de risico’s van zeer gevaarlijke pesticiden veilig konden worden beheerd. Hij vertelde Unearthed (de journalistieke website van GreenPeace UK) dat er niets duurzaams is aan het wijdverbreide gebruik van zeer gevaarlijke pesticiden voor de landbouw.
Of ze nu werkers vergiftigen, de biodiversiteit uitdoven, in het milieu blijven of zich ophopen in de moedermelk, Tuncak betoogde dat deze niet duurzaam zijn, niet veilig kunnen worden gebruikt en al lang niet meer zouden moeten worden gebruikt.
In zijn artikel uit 2017 verklaarde hij:
Het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind, het meest geratificeerde internationale mensenrechtenverdrag ter wereld (alleen de VS is geen partij), maakt duidelijk dat staten een expliciete verplichting hebben om kinderen te beschermen tegen blootstelling aan giftige chemicaliën, tegen verontreinigde voedsel en vervuild water en om ervoor te zorgen dat elk kind zijn recht op de hoogst haalbare gezondheidsstandaard kan realiseren. Deze en vele andere rechten van het kind worden door het huidige pesticidenregime misbruikt. Deze chemicaliën zijn overal en ze zijn onzichtbaar.
Tuncak voegde eraan toe dat kinderartsen de blootstelling van kinderen aan pesticiden hebben aangeduid als een ‘stille pandemie’ van ziekte en handicap. Hij merkte op dat blootstelling tijdens zwangerschap en kindertijd verband houdt met geboorteafwijkingen, diabetes en kanker en stelde dat kinderen bijzonder kwetsbaar zijn voor deze giftige chemicaliën: toenemend bewijs toont aan dat zelfs bij ‘lage’ doses blootstelling bij kinderen onomkeerbare gevolgen voor de gezondheid kunnen zijn.
Hij concludeerde dat de overweldigende afhankelijkheid van regelgevers van door de industrie gefinancierde studies, de uitsluiting van onafhankelijke wetenschap van beoordelingen en de vertrouwelijkheid van studies waarop de autoriteiten zich baseren, moet veranderen.
Het lijkt er echter op dat de winsten van agrochemische fabrikanten de rechten van kinderen en het grote publiek overtreffen: een gezamenlijk onderzoek door Unearthed en de NGO Public Eye heeft uitgewezen dat de vijf grootste pesticidenfabrikanten ter wereld meer dan een derde van hun inkomen verdienen aan het leiden van producten, chemicaliën die een ernstig gevaar vormen voor de menselijke gezondheid en het milieu.
Mason verwijst naar een analyse van een enorme database van de best verkopende ‘gewasbeschermingsproducten’ van 2018, waaruit bleek dat ’s werelds toonaangevende agrochemische bedrijven meer dan 35% van hun omzet verdienden uit pesticiden die als’ zeer gevaarlijk ‘zijn geclassificeerd voor mensen, dieren of ecosystemen. Het onderzoek identificeerde miljarden dollars aan inkomsten voor agrochemische reuzen BASF, Bayer, Corteva, FMC en Syngenta uit chemicaliën waarvan door regelgevende instanties is vastgesteld dat ze gevaren voor de gezondheid opleveren, zoals kanker of reproductief falen.
Dit onderzoek is gebaseerd op een analyse van een enorme dataset van de verkoop van pesticiden van het agribusiness intelligence-bedrijf Phillips McDougall. Deze firma verricht wereldwijd gedetailleerd marktonderzoek en verkoopt databases en inlichtingen aan pesticidenbedrijven. De gegevens beslaan ongeveer 40% van de wereldwijde markt voor landbouwpesticiden ter waarde van $ 57,6 miljard in 2018. Ze zijn gericht op 43 landen, die samen meer dan 90% van de wereldmarkt voor pesticiden vertegenwoordigen.
Terwijl Bill Gates een chemisch-intensief landbouwmodel promoot dat aansluit bij de behoeften en waardeketens van agro-food conglomeraten, schetst Mason de snel stijgende ziektecijfers in het VK en de VS en legt de schuld bij de deur van de agrochemische bedrijven Gates heeft ervoor gekozen om in bed te kruipen. Ze richt zich op de impact van op glyfosaat gebaseerde herbiciden en de cocktail van chemicaliën die op gewassen worden gespoten.
Mason heeft de gezondheidsgerelateerde effecten van glyfosaat in talloze eerdere rapporten besproken en verwijst in haar open brief aan Costello opnieuw naar collegiaal getoetste studies en officiële statistieken die aangeven dat glyfosaat het darmmicrobioom beïnvloedt en verantwoordelijk is voor een wereldwijde metabole gezondheidscrisis veroorzaakt door een obesitas-epidemie. Bovendien presenteert ze bewijs dat glyfosaat epigenetische veranderingen veroorzaakt bij mensen en dieren – ziekten die een generatie overslaan en dan verschijnen.
Het belangrijkste verhaal is echter om individuen de schuld te geven van hun kwalen en aandoeningen die naar verluidt het gevolg zijn van ‘levensstijlkeuzes’. Maar de Duitse eigenaar van Monsanto, Bayer, heeft bevestigd dat meer dan 42.700 mensen een rechtszaak tegen Monsanto hebben aangespannen met de bewering dat blootstelling aan Roundup-herbicide hen of hun geliefden ertoe heeft gebracht non-Hodgkin-lymfoom te ontwikkelen en dat Monsanto de risico’s heeft afgedekt.
Mason zegt dat het aantal nieuwe kankers elk jaar gestaag toeneemt en het aantal sterfgevallen als gevolg van dezelfde kankers, zonder dat behandelingen enig verschil maken voor de aantallen; Tegelijkertijd, zo stelt ze, maximaliseren deze behandelingen de onderste lijn van de farmaceutische bedrijven, terwijl de effecten van agrochemicaliën opvallend afwezig blijven in het ziekteverhaal.
Ze stelt dat we worden blootgesteld aan levenslange blootstelling aan duizenden synthetische chemicaliën die het bloed en de urine van bijna elke geteste persoon besmetten – ‘een wereldwijde massale vergiftiging’.
GATES FOUNDATION IN PERSPECTIEF
Als onderdeel van haar hegemoniale strategie zegt de Gates Foundation dat ze wereldwijde voedselzekerheid wil waarborgen en gezondheid en voeding wil optimaliseren.
Rosemary Mason zinspeelt echter op het feit dat de Gates Foundation de schadelijke gezondheidseffecten van agrochemicaliën graag lijkt te negeren en tegelijkertijd de belangen van de bedrijven die ze produceren, behartigt, maar het faciliteert veel gezondheidsprogramma’s die de winst van farmaceutische bedrijven helpen vergroten.
Gezondheid en gezondheidsprogramma’s lijken alleen te zijn gedefinieerd met bepaalde parameters die de verkoop van de producten van de grote farmaceutische bedrijven waarmee de stichting samenwerkt, vergemakkelijken. Onderzoeker Jacob Levich betoogt inderdaad dat de Gates Foundation niet alleen onethische, goedkope klinische proeven (met vaak verwoestende effecten voor deelnemers) in het Zuiden mogelijk maakt, maar ook helpt bij het creëren van nieuwe markten voor de “twijfelachtige” producten van farmaceutische bedrijven.
Wat voedselzekerheid betreft, zou de stichting het beter doen door agro-ecologische (agrochemisch-vrije) benaderingen van de landbouw te ondersteunen, die verschillende VN-rapporten op hoog niveau hebben bepleit voor het waarborgen van een rechtvaardige wereldwijde voedselzekerheid. Maar hierdoor zou de kleinschalige landbouw intact en onafhankelijk blijven van het westerse agro-kapitaal, iets dat indruist tegen de onderliggende doelen van de bedrijven die de stichting ondersteunt: onteigening en marktafhankelijkheid.
En deze doelstellingen maakten deel uit van een decennialange strategie waarin we de versterking van een opkomend wereldwijd voedselregime hebben gezien, gebaseerd op agro-export mono-cropping in verband met de terugbetaling van staatsschulden en de richtlijnen van de Wereldbank / IMF voor ‘structurele aanpassing’. De uitkomsten zijn onder meer een verplaatsing van een voedselproducerende boerenstand, de consolidering van de westerse oligopolies in de agrovoedingssector en de transformatie van veel landen van voedselonafhankelijkheid naar gebieden met voedseltekorten.
Terwijl Bill Gates druk bezig is met de consolidering van de westerse agro-hoofdstad in Afrika onder het mom van het verzekeren van ‘voedselzekerheid’, is het erg handig voor hem om te negeren dat Afrika ten tijde van de dekolonisatie in de jaren zestig niet alleen zelfbestuur was. voldoende in voedsel, maar was in feite een netto-voedselexporteur met een uitvoer van gemiddeld 1,3 miljoen ton per jaar tussen 1966 en 1970.
Het continent importeert nu 25% van zijn voedsel en bijna elk land is een netto-voedselimporteur. Meer in het algemeen produceerden ontwikkelingslanden in de jaren zeventig een jaarlijks overschot van een miljard dollar, maar importeerden in 2004 11 miljard dollar per jaar.
The Gates Foundation bevordert een (zwaar gesubsidieerd en inefficiënt – zeker wanneer de externe gezondheids-, sociale en milieukosten worden meegerekend) bedrijfs-industrieel landbouwsysteem en de versterking van een wereldwijd neoliberaal, fossiel-brandstof-afhankelijk voedselregime dat van nature brandt en gedijt onder andere door onrechtvaardig handelsbeleid, verplaatsing van de bevolking en onteigening van land (iets waar de Gates Foundation ooit om vroeg, maar eufemistisch “landmobiliteit” noemde), monocultuur van grondstoffen, bodemaantasting en aantasting van het milieu, ziekte, voedingstekorten , een vernauwing van het aanbod van voedselgewassen, watertekorten, vervuiling en de uitroeiing van biodiversiteit.
Tegelijkertijd helpt de stichting machtige bedrijfsbelangen om kennis toe te passen en te commodificeren. Zo hebben CGIAR (vermeld aan het begin van dit artikel) en zijn 15 centra sinds 2003 meer dan 720 miljoen dollar ontvangen van de Gates Foundation.
In een artikel van juni 2016 in The Asian Age zegt Vandana Shiva dat de centra de overdracht van onderzoek en zaden aan bedrijven versnellen, waardoor piraterij van intellectuele eigendom en zaadmonopolies die zijn gecreëerd door middel van intellectuele-eigendomswetten en zaadregelgeving, worden vergemakkelijkt.
Naast het overnemen van de zaden van boeren in CGIAR-zaadbanken, voegt Shiva eraan toe dat de Gates Foundation (samen met de Rockefeller Foundation) zwaar investeert in het verzamelen van zaden van over de hele wereld en deze op te slaan in een fabriek op Spitsbergen in het Noordpoolgebied – de ‘ doomsday kluis ‘.
De stichting financiert ook Diversity Seek (DivSeek), een wereldwijd initiatief om patenten op de zaadcollecties te verkrijgen door middel van genomic mapping. Zeven miljoen oogsttoetredingen zijn in openbare zaadbanken.
Shiva zegt dat DivSeek vijf bedrijven zou kunnen toestaan deze diversiteit te bezitten en stelt:
Tegenwoordig wordt biopiraterij uitgevoerd door de convergentie van informatietechnologie en biotechnologie. Het wordt gedaan door patenten te nemen door genomen en genoomsequenties in kaart te brengen … DivSeek is een wereldwijd project dat in 2015 is gestart om de genetische gegevens van de diversiteit van boeren in genenbanken in kaart te brengen. Het berooft de boeren van hun zaden en kennis, het berooft het zaad van zijn integriteit en diversiteit, zijn evolutionaire geschiedenis, zijn link met de bodem en reduceert het tot ‘code’. Het is een extractief project om de data in de seed te ‘minen’ om de commons te ‘censureren’.
Ze merkt op dat de boeren die deze diversiteit hebben ontwikkeld geen plaats hebben in DivSeek – hun kennis wordt gedolven en niet herkend, geëerd of geconserveerd: een omhulling van de genetische commons.
Dit proces is de basis van het kapitalisme – toe-eigening van de commons (zaden, water, kennis, land, enz.), Die vervolgens kunstmatig schaars worden gemaakt en omgevormd tot verhandelbare goederen.
De Gates Foundation praat over gezondheid, maar faciliteert de uitrol van een giftige vorm van landbouw waarvan de agrochemicaliën enorme schade aanrichten. Het heeft het over het verlichten van armoede en ondervoeding en het aanpakken van voedselonzekerheid, maar het ondersteunt een inherent onrechtvaardig mondiaal voedselregime dat verantwoordelijk is voor het voortduren van voedselonzekerheid, ontheemding van de bevolking, onteigening van land, privatisering van de commons en neoliberaal beleid dat de steun wegneemt van kwetsbare en gemarginaliseerde, terwijl ze weelderige subsidies aan bedrijven verstrekten.
De Gates Foundation maakt deel uit van het probleem, niet de oplossing. Om dit beter te begrijpen, gaan we naar een artikel uit februari 2020 in het tijdschrift Globalizations .
De auteur, Ashok Kumbamu, stelt dat het uiteindelijke doel van het op kolossale schaal promoten van nieuwe technologieën – of het nu gaat om genetisch gemodificeerde zaden, landbouwchemicaliën of gecommercialiseerde kennis – is om landbouwinputs en -outputs tot essentiële grondstoffen te maken, afhankelijkheid te creëren en alle landbouwactiviteiten in de kapitalistische kring te brengen .
Bill Gates ” filantropie ‘goed begrijpen, is niet om vastgestelde doelen en doelstellingen voor de gek te houden, maar om zijn ideologie te beschouwen als een poging om toestemming te geven en radicalere agrarische veranderingen te voorkomen en te marginaliseren die de heersende machtsstructuren zouden uitdagen en als belemmeringen zouden fungeren voor kapitalisten belangen.
De activiteiten van de stichting moeten plaatsvinden binnen de hegemoniale en onteigenende strategieën van het imperialisme: verplaatsing van de boerenstand en onderwerping van degenen die in de landbouw blijven aan de behoeften van wereldwijde distributie- en toeleveringsketens die worden gedomineerd door de westerse agrifood-conglomeraten wiens belangen de Gates Foundation faciliteert en legitimeert.