Het is, anders dan vijftig of zestig jaar geleden, geen scherp afgebakend terrein. Een halve eeuw geleden draaide ‘Goede Doelen‘ nog praktisch exclusief op vrijwilligers die zich organiseerden. Met de transitie naar een subsidie- en sponsoring-gedreven ‘Liefdadigheid‘ werd het ‘business‘. In het huidige tijdsgewricht omvat het lokale inzamelingsacties om een konijn te kunnen kopen voor een ziek kind, wat opgepakt kan worden door professionele producenten, met als gevolg een landelijke campagne en een geheel eigen konijnen-boerderij voor die stumper, tot het in koele bloede doden van een ‘hoogwaardigheidsbekleder‘ van een ander land. En alles daar tussenin.
Er is geen duidelijk, goed gemarkeerd omslagpunt, ook al omdat die business nog altijd volop draait met vrijwilligers, die alleen ‘professioneel‘ worden aangestuurd. Het ‘professionele‘ zit ‘m in een hele reeks unieke vaardigheden die ervoor moeten zorgen dat die bestuurlijke bovenlaag er warmpjes bij zit. In sommige gevallen is het zó doortrapt, dat praktisch al het geld dat binnenkomt rechtstreeks in de zak van de organisatoren glijdt. Maar de échte ‘profs‘ begrijpen dat ze moeten investeren. Compleet met een keurige boekhouding en bescheiden ‘vergoeding‘ voor het ‘management‘. Daarnaast zijn er bij een goed lopende organisatie altijd nog voldoende ‘perks‘, in de vorm van een fraaie kantoorruimte en gratis entrée bij tal van evenementen.
Wie zich aan het begin van zijn of haar loopbaan als ‘Goede Doelen‘-manager weet in te houden, en niet al te vaak wordt betrapt op opzichtig opportunisme, schopt het uiteindelijk het verst. Want het gaat ‘onder de streep‘ over de handel in macht. Er zijn formele opleidingen die iemand klaarstomen voor dat traject, met een compleet oeuvre vol cynische tips om er voor te zorgen dat de sponsoren beseffen dat je hen kapot kunt maken als ze niet ‘schuiven‘, en hoe je de ‘vrijwilligers‘ aan je kunt binden, terwijl je de politici afperst om je project te subsidiëren, waar nodig door de ‘rechter‘ in te schakelen.
In een eerder bijdrage stelde ik de vraag welk doel de Amerikanen voor ogen stond toen ze besloten een hoge Iraanse militair, die met het lijnvliegtuig uit Libanon in buurland Irak was gearriveerd om bij de herdenking te zijn van de eerder die week bij Amerikaanse aanvallen gesneuvelde militairen van het Iraakse leger, te liquideren. Niet alleen Trump zelf benadrukte dat hij daarmee een ‘Goed Doel‘ diende, maar velen die toch wel een beetje bezorgd zijn over de consequenties beaamden dat ze zijn motivatie wel begrepen. Ik zette daar vraagtekens bij, omdat het mij voorkomt dat Trump en zijn entourage eerder gemotiveerd waren door het uitlokken van een hogere olieprijs, en stijgende beurskoersen van Amerikaanse wapenfabrikanten, en zijn daarmee verband houdende kansen op herverkiezing, dan in het bevorderen van het belang van de ‘vrijwilligers‘ die hem naar de mond praten, als je dat al een ‘Goed Doel‘ mag noemen.
In mijn bijdragen sta ik met grote regelmaat stil bij het fenomeen dat mensen met ‘Goede Bedoelingen‘ zo makkelijk zijn over te halen tot het steunen van ‘acties‘ die het formele doel niet alleen helemaal niet dienen, maar eerder juist grote schade toebrengen. Van rondtrekkende circussen vol ‘BoBo’s‘ en ‘Bloedzuigers‘ die steeds op een andere lokatie een ‘conferentie‘ organiseren om ‘het Klimaat‘ te redden, en van een bedenkelijke situatie een regelrechte ramp maken, met hun uitstoot en directe en indirecte verspilling van kostbare grondstoffen, tot de ‘Regime-Change‘-operaties en subsidie van terroristische organisaties, en het infecteren en penetreren van computersystemen in andere landen teneinde mensen te ‘bevrijden‘.
Het is vreselijk lastig om het kaf van het koren te scheiden, omdat er wel degelijk mensen zijn die oprecht de beste bedoelingen hebben, maar niet overzien wat ze faciliteren. ‘Goede Doelen‘ zijn echt overal. Kijk naar een reclamespotje van de ‘Postcode-Loterij’, en realiseer je dat die vrolijke mensen die je de ‘Kanjers‘ beloven daar staan voor het geld. Het zijn professionals die eraan verdienen, en jij betaalt hen als je een lot koopt. Een deel van de opbrengsten vloeit weg naar ‘Goede Doelen‘, allemaal weer met hun eigen management-bovenlaag die u dankbaar zijn. U denkt dat u misschien iets wint, waardoor uw uitzichtloze bestaan als bij toverslag zou veranderen in een sprookje. En ja, dat gebeurt ook daadwerkelijk. Er zijn mensen die winnen, maar dat is het aas aan het haakje.
Dito met al die ‘talentenshows‘. De deelnemers zijn de vrijwilligers, die John de Moll miljardair maken, terwijl ook de ‘jury‘, en alles wat er omheen hangt, er leuk aan verdient. In spaarzame gevallen wordt een ‘talent‘ ingevangen door dat circus als hij of zij een geweten van elastiek heeft, en bereid is alles te doen voor geld en roem. Maar de indruk die wordt gewekt is van oprecht enthousiasme en het ‘Goede Doel‘ van het verrijken van de Nederlandse cultuur met talent, terwijl het alleen om kijkcijfers en geld gaat.
Het is niet moeilijk te zien hoe die verwevenheid van ‘Goede Doelen‘ en serieus geld leidt tot oorlog en hoog oplopende conflicten binnen de maatschappij. Als je van een serieuze ‘actievoerder‘ een gevaarlijke terrorist wil maken, moet je hem of haar direct in het gelijk stellen, zodat het ‘Goede Doel‘ komt te vervallen. Geen subsidie, geen sponsorgeld. De enige optie voor de beroeps-actievoerder en ‘Goede Doelen‘-manager, is dan escalatie. Anders moet hij of zij gaan werken voor geld. Brrrr! De gedachte alleen al!
Beperk uw blikveld niet tot het formele management van al die ‘NGO’s‘ en ‘Stichtingen‘. Met die laatste voorbeelden, over ‘amusement‘ dat drijft op ‘Goed Gevoel‘, terwijl u met de rekening blijft zitten, verwijs ik naar een heel leger mensen die het zich niet kunnen veroorloven gelijk te krijgen, om vervolgens zonder wensenlijstje te blijven zitten. Het subsidiëren en sponsoren van ‘wensenlijstjes‘ is niet slechts gevaarlijk op termijn, maar het corrumpeert de menselijke geest en maakt die mens afhankelijk van donaties, zoals een parasiet. En als de donor is leeggezogen, sterft ook de parasiet. Maar niet alvorens die parasiet een strijd op leven en dood heeft gevoerd met de andere parasieten om het laatste beetje levensreddende sap uit de donor.
Waar de donor er genoeg van heeft te worden leeggezogen, is de uitkomst voor de parasiet hetzelfde. Dat was het geniale achter de ‘Sixties‘ poster: ‘Suppose they gave a war, and nobody came‘. Het is ook het briljante idee achter de oorspronkelijke Amerikaanse grondwet, en de ideeën van de ‘Verlichting‘. Simpele, voor iedereen gelijke wetten, met een bescheiden, dienstbare overheid voor duidelijk afgebakende doelen, en ‘have fun‘!
Niets staat overigens een algemene, voor iedereen gelijke donatie uit de ‘Staatskas‘ in de weg om te zorgen dat je niet dood gaat van honger en gebrek, en je je gedwongen ziet om anderen te beroven, om de tuin te leiden of af te persen. Maar wat wij ervan gemaakt hebben, met een voorwaardelijke bijdrage uit de collectieve middelen voor mensen die ‘Goede Doelen‘ nastreven, de nieuwe ‘adelstand‘, dat werkt niet. Sterker nog, het is collectieve zelfmoord.