
Op 20 mei 2025 kondigde president Donald Trump een plan aan om een raketverdedigingssysteem te bouwen, genaamd de Golden Dome. Het systeem is bedoeld om de Verenigde Staten te beschermen tegen ballistische, kruis- en hypersonische raketten en raketten die vanuit de ruimte worden afgevuurd.
Golden Dome – Trump pleit ervoor om in het huidige budget 25 miljard dollar uit te trekken voor de lancering van het initiatief, waarvan de overheid verwacht dat het 175 miljard dollar zal kosten. Hij zei dat de Golden Dome vóór het einde van zijn termijn over drie jaar volledig operationeel zal zijn en bijna 100% bescherming zal bieden.
The Conversation US vroeg Iain Boyd, ruimtevaartingenieur en directeur van het Center for National Security Initiatives aan de Universiteit van Colorado Boulder, naar het Golden Dome-plan en de haalbaarheid van Trumps beweringen. Boyd ontvangt financiering voor onderzoek dat niets met de Golden Dome te maken heeft van defensieaannemer Lockheed Martin.
Waarom hebben de Verenigde Staten een raketschild nodig?
Verschillende landen, waaronder China, Rusland, Noord-Korea en Iran, hebben de afgelopen jaren raketten ontwikkeld die een uitdaging vormen voor de huidige raketverdedigingssystemen van de Verenigde Staten .
Deze wapens omvatten verbeterde ballistische raketten en kruisraketten, en nieuwe hypersonische raketten. Ze zijn speciaal ontwikkeld om de Amerikaanse geavanceerde raketverdedigingssystemen, zoals de Patriot en het National Advanced Surface-to-Air Missile System , tegen te gaan .
De nieuwe hypersonische raketten zijn bijvoorbeeld zeer snel, opereren in een gebied in de atmosfeer waar niets anders vliegt en zijn wendbaar. Al deze aspecten samen vormen een nieuwe uitdaging die een nieuwe, geactualiseerde defensieve aanpak vereist.
Rusland heeft hypersonische raketten afgevuurd op Oekraïne in het aanhoudende conflict. China toont zijn nieuwe hypersonische raketten op het Plein van de Hemelse Vrede.
Het is dus redelijk om te denken dat de VS een nieuw raketverdedigingsmechanisme nodig heeft om haar thuisland te beschermen en haar bondgenoten te helpen.
Wat zijn de componenten van een nationaal raketverdedigingssysteem?
Voor een dergelijk verdedigingssysteem is een wereldwijd arsenaal aan geografisch verspreide sensoren nodig die alle fasen van alle rakettrajecten bestrijken.
Ten eerste is het essentieel dat het systeem raketdreigingen zo snel mogelijk na de lancering detecteert. Daarom moeten sommige sensoren zich dicht bij gebieden bevinden waar tegenstanders ze kunnen afvuren, zoals China, Rusland, Noord-Korea en Iran. Vervolgens moet het systeem de raketten volgen over hun traject, honderden of duizenden kilometers.
Aan deze eisen wordt voldaan door de inzet van diverse sensoren op diverse platforms op de grond, op zee, in de lucht en in de ruimte. Interceptors worden geplaatst op locaties die vitale Amerikaanse middelen beschermen en zijn doorgaans gericht op het bestrijden van bedreigingen tijdens het middelste deel van de baan tussen de lancering en de uiteindelijke duik.
De VS beschikt al over een breed scala aan sensoren en interceptors wereldwijd en in de ruimte, voornamelijk om de VS en haar bondgenoten te beschermen tegen ballistische raketten. De sensoren zouden moeten worden uitgebreid, onder meer met ruimtesensoren, om nieuwe raketten zoals hypersonische raketten te detecteren. De interceptors zouden moeten worden verbeterd om ze in staat te stellen hypersonische wapens en andere wendbare raketten en kernkoppen te detecteren.
Bestaat deze technologie?
Het onderscheppen van hypersonische raketten bestaat uit verschillende stappen.
Ten eerste moet een vijandelijke raket, zoals hierboven uitgelegd, worden gedetecteerd en geïdentificeerd als een bedreiging. Ten tweede moet de bedreiging over zijn gehele traject worden gevolgd dankzij de manoeuvreerbaarheid van hypersonische raketten. Ten derde moet een interceptieraket de bedreiging kunnen volgen en er dicht genoeg bij kunnen komen om deze uit te schakelen of te vernietigen.
De belangrijkste nieuwe uitdaging hierbij is het continu kunnen volgen van de hypersonische raket. Dit vereist nieuwe typen sensoren om hypersonische voertuigen te detecteren en nieuwe sensorplatforms die een compleet beeld van de hypersonische baan kunnen geven. Zoals beschreven, zou Golden Dome de sensoren gebruiken in een gelaagde aanpak waarbij ze op verschillende platforms in meerdere domeinen worden geïnstalleerd, waaronder land, zee, lucht en ruimte.
Deze verschillende platforms zouden verschillende soorten sensoren nodig hebben die specifiek ontworpen zijn om hypersonische dreigingen in verschillende fasen van hun vluchtroute te volgen. Deze verdedigingssystemen zullen ook ontworpen zijn om wapens die vanuit de ruimte worden afgevuurd, te bestrijden. Een groot deel van de infrastructuur zal multifunctioneel zijn en bescherming bieden tegen diverse soorten raketten.
Wat betreft het tijdsbestek voor de inzet is het belangrijk om op te merken dat Golden Dome voortbouwt op de lange erfenis van bestaande Amerikaanse raketverdedigingssystemen. Een ander belangrijk aspect van Golden Dome is dat sommige van de nieuwe mogelijkheden al jaren actief in ontwikkeling zijn. In zekere zin vertegenwoordigt Golden Dome de toewijding om systemen daadwerkelijk in te zetten waarvoor al aanzienlijke vooruitgang is geboekt.
Is een bescherming van bijna 100% een realistische claim?
Het Israëlische Iron Dome- luchtafweersysteem wordt beschreven als het meest effectieve systeem in zijn soort ter wereld.
Maar zelfs Iron Dome is niet 100% effectief, en het is ook af en toe overrompeld door Hamas en anderen die er zeer grote aantallen goedkope raketten op afvuren. Het is dus onwaarschijnlijk dat een raketverdedigingssysteem ooit 100% bescherming zal bieden.
Het belangrijkste doel hier is afschrikking te bereiken , vergelijkbaar met de patstelling in de Koude Oorlog met de Sovjet-Unie, die gebaseerd was op kernwapens. Alle nieuwe wapens waartegen Golden Dome zich moet verdedigen, zijn erg duur. De VS proberen de denkwijze van tegenstanders zodanig te veranderen dat ze het niet de moeite waard vinden om hun kostbare, hoogwaardige raketten op de VS af te vuren, wetende dat de kans groot is dat ze hun doelen niet zullen bereiken.
Is drie jaar een haalbaar tijdsbestek?
Dat lijkt mij een heel ambitieuze tijdlijn, maar aangezien meerdere landen inmiddels hypersonische raketten in gebruik hebben, is er wel degelijk sprake van een gevoel van urgentie.
Bestaande raketverdedigingssystemen op de grond, op zee en in de lucht kunnen worden uitgebreid met nieuwe, krachtigere sensoren. Er worden nu satellietsystemen geïnstalleerd voor de ruimtelaag. Er zijn sensoren ontwikkeld om de nieuwe raketdreigingen te volgen.
Het opzetten van dit uiterst complexe systeem zal echter waarschijnlijk meer dan drie jaar duren . Tegelijkertijd kan er in deze tijd aanzienlijke vooruitgang worden geboekt als de VS zich volledig inzetten voor Golden Dome.
Wat zegt het financieringsverzoek van de president u?
President Trump vraagt om een totaalbudget voor alle defensie-uitgaven van ongeveer 1 biljoen dollar in 2026. De 25 miljard dollar voor de lancering van Golden Dome zou dus slechts 2,5% van het totale aangevraagde defensiebudget vertegenwoordigen.
Natuurlijk is dat nog steeds veel geld, en er zullen nog veel andere programma’s moeten worden stopgezet om dit mogelijk te maken. Maar financieel is het zeker haalbaar.
Waarin verschilt Golden Dome van Iron Dome?
Golden Dome zal, net als Iron Dome, bestaan uit sensoren en onderscheppingsraketten. Het zal echter worden ingezet over een veel groter geografisch gebied en ter verdediging tegen een breder scala aan bedreigingen dan Iron Dome.
Een Golden Dome-systeem van de tweede generatie zou in de toekomst waarschijnlijk gebruikmaken van gerichte energiewapens zoals hoogenergetische lasers en krachtige microgolven om raketten te vernietigen. Deze aanpak zou het aantal schoten dat verdedigers kunnen afvuren op ballistische, kruisraketten en hypersonische raketten aanzienlijk verhogen.