Golfcrisis: wederkerigheid op weg naar een ramp of vreedzame oplossing?
Indignatie redactie
4 min. lezen
Groot-Brittannië stuurt meer oorlogsschepen naar de Perzische Golf en beschuldigt Iran van “vijandige acties” nadat een tanker onder Britse vlag vorige week door Iraanse troepen was gegrepen. Deelnemen aan de Britse marinevloot is een van de nieuwste Astute-Class nucleaire onderzeeërs, volgens Britse media.
Londen veroordeelde de Iraanse onderschepping van het Stena Impero-vrachtschip afgelopen vrijdag en heeft gezegd dat de toegenomen aanwezigheid van oorlogsschepen in de Golf is om “de vrijheid van navigatie te beschermen” voor de commerciële scheepvaart. Verwacht wordt dat Groot-Brittannië aansluiting zal vinden bij een door de VS geleide marinecolitie die Washington momenteel organiseert voor inzet in de regio.
Iran heeft videobeelden vrijgegeven van zijn elite-commando’s die vanuit een helikopter abseilen naar het Britse schip. De Stena Impero werd vervolgens in beslag genomen in de Iraanse haven van Bandar Abbas in de Straat van Hormuz. Teheran beweert dat de tanker betrokken was bij een aanvaring met een vissersboot en dat hij weigerde zich te houden aan de veiligheidsvoorschriften. Iran voert een onderzoek uit en heeft de bemanning van voornamelijk Indiase onderdanen vastgehouden.
Britse protesten over de “onaanvaardbare” detentie van Iran van de tanker klinken nogal hol, zo niet hypocriet. Momenteel wordt een Iraanse olietanker, Grace 1, vastgehouden in het Britse overzeese gebied van Gibraltar nadat hij op 4 juli in beslag is genomen door commando’s van de Royal Navy. Londen beweert dat het sancties tegen Syrië oplegt door de Iraanse tanker met 2 miljoen vaten olie te besturen , naar verluidt op weg naar Syrië. Iran weerlegt de Britse claims en heeft de inbeslagname van Gibraltar als een “daad van piraterij” aangeklaagd.
De Iraanse hoogste leider Ayatollah Khamenei had gezworen dat Iran wraak zou nemen op het incident in Gibraltar. Nu lijkt het erop dat Iran dat precies heeft gedaan met de inbeslagname van het Britse schip. De beschuldigingen van Groot-Brittannië dat Iran ‘het internationale recht heeft geschonden’ kunnen aannemelijk worden gemaakt door de tegenvorderingen van Iran over de Britse detentie van zijn olietanker.
De dramatische afdaling van een helikopter door Iraanse speciale troepen naar de Stena Impero en de daaropvolgende inbeslagname van het schip is een directe wederkerigheid van hoe Britse mariniers de Iraanse tanker voor Gibraltar hebben aangehouden. Het lijkt erop dat de Iraniërs opzettelijk de eerdere Britse operatie hebben weerspiegeld om pariteit van actie te tonen.
Dus dit spel van wederkerigheid kan beide kanten op. De Britten en de Amerikanen kunnen militaire troepen blijven opstapelen in de Perzische Golf – zoals ze sinds mei doen. De gerapporteerde verzending van Groot-Brittannië van een nucleaire onderzeeër en meer fregatten naar de overbelaste waterweg zal ongetwijfeld de inzet verhogen, waar een misrekening of schermutseling zou kunnen leiden tot een rampzalige volledige militaire confrontatie.
Iran gaat niet achteruit. Het heeft herhaaldelijk gewaarschuwd dat het met geweld terug zal slaan als zijn territoriale grenzen en belangen worden aangevallen. Elke aanval van militair geweld door Groot-Brittannië en de VS zal worden beantwoord met wederzijdse maatregelen door Iran. Grijp een van onze schepen, wij grijpen een van de uwe. Vlieg een spionnenjacht in ons luchtruim, we schieten het neer. Enzovoorts.
Wat de situatie des te preciezer maakt, is dat we een Amerikaanse president hebben die een egoïstische buffoon is. Zijn grillige bestuur is slecht geadviseerd en geregisseerd door arrogante oorlogskrankzinnigheden zoals Vietnam-tocht-ontwijker John Bolton. Bovendien verkeert de Britse regering in crisis over haar Brexit-farce. Niemand lijkt de leiding te hebben over Downing Street met verschillende ministers deze week hun ontslag in te dienen in afwachting van het stuntelen van Boris Johnson die de nieuwe premier wordt. De grootste zorg is dat Londen nog meer sycofantisch kan zijn – dan gewoonlijk – voor de Trump-regering, omdat Londen Washington zoet moet houden om gebruik te kunnen maken van handelslijnen na de Brexit.
Dat betekent dat als Trump “spring” naar Groot-Brittannië zegt, de Britse bulldog zal zeggen: “hoe hoog?”. Wat betreft de toenemende crisis in de Perzische Golf, betekent dit dat elke roekeloze Amerikaanse agressie tegen Iran waarschijnlijk zal worden verergerd door de dienstbaarheid van Londen om zich eveneens te verplichten tot verdere provocatie tegen Teheran. De dynamiek van recente gebeurtenissen illustreert dat al.
Wederkerigheid kan echter ook omgekeerd werken, naar een vreedzame oplossing, als gezond verstand heerst. Iran heeft gezegd dat het geen oorlog wil en heeft een onderhandeld pad aangeboden om te de-escaleren. Teheran heeft de regering Trump opgeroepen sancties op te heffen en zich te houden aan diplomatieke normen voor dialoog. Iran wil dat de internationale nucleaire deal die in juli 2015 is ondertekend door alle partijen wordt gerespecteerd en dat de handels- en diplomatieke betrekkingen worden genormaliseerd, zoals opgelegd door het door de VN goedgekeurde akkoord.
Kortom, Iran biedt wederkerigheid in de richting van normale internationale betrekkingen. Het is de taak van de VS en de Europeanen om zich aan de nucleaire deal te houden. De eenzijdige intrekking van het akkoord door Trump vorig jaar was de eerste stap naar wederzijdse vijandigheid.
De VS en Groot-Brittannië voegen meer brandstof toe aan het potentiële vreugdevuur door meer oorlogsschepen naar de Perzische Golf te sturen. Een dergelijke stap is belachelijk en snelt naar een ramp. Als de regering-Trump en de ongelukkige Britse regering een oorlog willen vermijden, zoals zij zeggen, dan moeten zij met Iran wederkerig omgaan met een onderhandelde vreedzame oplossing. In theorie is het mogelijk. Maar het vereist Washington en Londen met respect voor de soevereiniteit en rechten van Iran. Dat is een discutabele afvraag van Anglo-Amerikaanse arrogantie.
