Erica Meiland-Renkema werd wereldberoemd in Nederland nadat zij met haar gezin vertrok uit Noordwijk. Veertien jaar en een goed bekeken realitysoap later keerde zij terug aan de kust en nu is zij als lijstduwer kandidaat voor een nieuwe lokale partij: de “Partij voor de Inwoners”. Heeft Erica serieuze politieke ambities of is dit gewoon de volgende gescripte aflevering van De Meilandjes?
Kennelijk is het nieuwswaardig. De start van de politieke carrière van Erica Meiland blijkt interessant genoeg voor een bericht in de Telegraaf. Dat is natuurlijk lekker voor een nieuwe partij en waarschijnlijk de reden waarom ze haar als lijstduwer gevraagd hebben. Dat de racistische opvattingen van Meiland recentelijk nog een hoop ophef veroorzaakten is kennelijk geen bezwaar.
Voor de volledigheid moet ik hier even vermelden dat ik zelf woonachtig ben in Noordwijk en voorheen actief lid ben geweest van de lokale afdeling van D66. Dat doet verder niets af aan de feiten die ik in dit stukje benoem, maar dan hoef je dat niet te googelen. Als ik zelf niet in Noordwijk zou wonen zou het nieuws over mevrouw Meiland en haar wat bijzondere nieuwe partij me totaal niet geïnteresseerd hebben.
De politieke partij die Meiland op de lijst heeft gezet als lijstduwer is nieuw in de Noordwijkse politiek. Ik dacht eerst even dat het politieke satire was, de naam zou zomaar verzonnen kunnen zijn door Van Kooten en de Bie. Het programma van de “Partij voor de Inwoners” bestaat vooral uit gratis bier: de gemeentelijke belastingen moeten omlaag, een gratis parkeerkaart voor alle inwoners, eindelijk huizen bouwen, weg met hondenbelasting, dat soort zaken. De partij pleit voor een referendum ‘naar Zwitsers model’. Dat gemeentelijke politiek zoiets onmogelijk kan organiseren hoeft het kiezersbedrog niet in de weg te staan. Geen gezeik, iedereen rijk.
De vervallen badplaats Noordwijk heeft een lange en bewogen geschiedenis met lokale partijen die komen en gaan en veel gedoe met grote vastgoedprojecten. Kostbare projecten die een hoop spanning met zich meebrengen. Het platform Follow the Money heeft er veel over gepubliceerd. Dat de “Partij voor de Inwoners” veel en opvallend adverteert in lokale krantjes en pleit voor meer openheid mag opvallend genoemd worden: twee van de oprichters zijn omstreden vastgoedondernemers.
De eerste is vastgoedmiljonair Paul Brandjes die al jaren overhoop ligt met de gemeente. Zijn keuze om een eigen partij op te richten doet op zijn minst enige rancune en belangenverstrengeling vermoeden. Overigens beweert Brandjes zelf dat dat niet zo is. In een advertentie verklaart hij geen projecten aan te nemen of uit te voeren zolang zijn partij in de gemeenteraad zit. Over de tijd daarna zegt hij verder niets. Wat de Noordwijkse kiezers van die verklaring vinden mogen ze zelf bedenken.
De ander is het voormalige raadslid Andries de Boer die in 2014 opstapte bij het CDA. Dit nadat hij landelijk het nieuws haalde omdat hij tegen te lage prijzen serviceflats voor ouderen opkocht en teveel kosten in rekening bracht. Hij kon bij de voorzieningenrechter een rectificatie afdwingen bij Trouw en de NCRV die dit verhaal brachten, maar in hoger beroep hield dit geen stand. Het doet je afvragen waarom de ondernemer dan nu toch aan een nieuw politiek avontuur begint.
De lijsttrekker van de nieuwe partij is Alfons Morssink die eerder wethouder was namens de VVD in de voormalige gemeente Noordwijkerhout. Verder zijn op de lijst van de “Partij voor de Inwoners” verschillende gelukzoekers te vinden die eerder actief waren voor de VVD, het CDA en lokale partijen. Als lijstduwer hebben ze dus Erica Meiland weten te strikken.
Dat Erica Meiland een gebrekkige politieke radar heeft zal je waarschijnlijk niet ontgaan zijn. Met controversiële uitspraken over moslims en vluchtelingen heeft zij vakkundig het verdienmodel van haar familie in gevaar gebracht en in het verleden wilde ze actief worden voor de PVV. De tijd dat de Meilandjes torenhoge kijkcijfers wisten te scoren ligt waarschijnlijk in het verleden. Dan is een wat lagere belasting op je dure nieuwe villa wellicht een prettig vooruitzicht. Misschien heeft dat bijgedragen aan haar beslissing actief te worden in de lokale politiek. Alhoewel het nog maar de vraag is of ze daadwerkelijk actief zal worden natuurlijk, want als lijstduwer staat ze als laatste op de kieslijst.
Het lijstduwerschap van bekende figuren is altijd wat problematisch. Het vraagt op z’n minst om een beetje zelfoverschatting; je gaat er vanuit dat je deelname aan de verkiezingen dusdanig veel publiciteit oplevert dat je zelfs als laatste op de lijst heel veel stemmen kunt trekken. De geschiedenis leert dat bekende lijstduwers zelfs als ze voldoende voorkeurstemmen halen vaak geen plaats nemen in de gemeenteraad. Als je dit met voorbedachten rade doet is dat simpelweg kiezersbedrog en neem je de kiezer dus niet serieus.
Desondanks hoop ik stiekem voor de inwoners van Noordwijk dat dat laatste het geval is. Want hoewel lokale politiek misschien soms op een soap lijkt, is dat geen goede reden om je stem te verspillen aan een realityster.