Op sociale media is een heksenjacht ontstaan op de twee jongemannen die ervan verdacht worden een oudere man van zijn fiets te hebben getrapt. Duizenden mensen verspreiden op Facebook, Twitter en Instagram de persoonsgegevens van de verdachten en die van hun familieleden. De politie roept de ‘jagers’ op om niet voor eigen rechter te spelen.
Dit gebeurt echter wel al op grote schaal. Onder de Facebook-berichten van alle grote Nederlandse nieuwssites worden massaal de persoonsgegevens, foto’s en namen van werkgevers gedeeld. Tienduizenden mensen doen hier aan mee. Zo wordt zelfs de gemeente Amsterdam, de vermeende werkgever van de moeder van een van de verdachten, opgeroepen om in actie te komen. En op Instagram worden de verdachten en hun ouders zelfs met de dood bedreigd.
,,Lieve mensen, verlaag je niet naar zijn niveau met geweld en racisme, maar laat hem viral gaan, zodat mensen en zijn familie zien wat voor een persoon hij is’’, schrijft een van de ‘jagers’ op Facebook. Zijn bericht is ruim vijfhonderd keer gedeeld. ,,Laten we zijn moeder trots op hem maken. Dan kunnen wij ook lachen om zijn leed.’’
‘Ik ben er niet trots op’
Sinds gisterochtend circuleert er een heftig Snapchat-filmpje op internet waarop te zien is hoe twee jongens op een scooter een oudere fietser van achteren naderen, inhalen en tijdens het passeren tegen zijn fiets trappen. Daarna kijken ze lachend achterom en is te zien hoe de man over de kop vliegt en met een flinke smak op het fietspad terechtkomt. Na speurwerk hebben agenten een van de daders weten aan te houden.
Naar de andere dader wordt nog gezocht. Zijn identiteit raakte snel bekend doordat het filmpje van zijn ‘stories’ op Snapchat gekopieerd werd. Hierdoor stonden zijn accountgegevens erbij vermeld. In een bericht op Instagram laat hij weten zich vandaag bij de politie te melden. ,,Ik meld me wel voor jullie. Ik ben er niet trots op.” Als hij had geweten dat de fietser een oudere man betrof, had hij het niet gedaan, stelt hij. ,,Nogmaals excuses.”
Tekst gaat verder onder deze tweet
Verschrikkelijk tuig.
Hoe lang staan we dit nog toe?
Maak de PVV groot in 2021 en we zullen onze straten, steden en dorpen schoonvegen en ontdoen van dit soort lafhartige criminelen. https://t.co/bZwto8wJ31
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) February 10, 2020
Verzachtende omstandigheden
Dit kan als gevolg hebben dat er verzachtende omstandigheden voor de verdachten gaan gelden
Dat nu ook familieleden van verdachten worden lastiggevallen, vindt de Amsterdamse politie een stap te ver gaan. ,,Wij roepen de mensen die aan deze heksenjacht meedoen op om te stoppen met het verspreiden van deze privacygevoelige gegevens.’’ De woordvoerder begrijpt dat de zaak bij heel veel mensen heftige emoties oproept, maar door de betrokkenen aan de schandpaal te nagelen bereiken ze alleen maar een tegenovergesteld effect. ,,Dit kan als gevolg hebben dat er verzachtende omstandigheden voor de verdachten gaan gelden.
Met het slachtoffer gaat het naar omstandigheden goed, vertelt de woordvoerder. De man heeft aan de valpartij enkele kneuzingen overgehouden. Hij heeft aangifte gedaan van mishandeling. Op verdere details van het onderzoek kon de politie niet ingaan.
Niet nieuw
Voor de politie is een heksenjacht van deze omvang niet nieuw. In september 2018 werden vele grappenmakers van het stintdrama in Oss ook al aan de schandpaal genageld. ,,Op sociale media denken mensen dat ze ‘veilig’ kunnen reageren en zomaar alles kunnen en mogen zeggen’’, reageerde een politiewoordvoerder toen. ,,De toon waarmee dit gebeurt wordt ook steeds harder. Denk alsjeblieft even na wat je doet of schrijft als reactie. Dit kan een enorme impact op slachtoffers, familie of bekenden hebben.’’
Voor mensen die meedoen aan een online heksenjacht hebben experts geen goed woord over. ,,Deze mensen stoken elkaar op en geven elkaar het gevoel alsof zo’n jacht gerechtvaardigd is, dat ze hiermee het juiste doen. Maar het tegendeel is waar: hierdoor krijgen mensen nog meer een hekel aan sociale media. Er zit geen rem op deze jacht, dat is gevaarlijk’’, aldus mediahoogleraar Jan van Dijk van Universiteit Twente.