Het autoritaire handboek: DOGE, toezicht en de ineenstorting van de democratie

DOGE Binnen Trump en Musks plan om macht te centraliseren via data

DOGE Meer dan 100 lange dagen – en het voelt als een decennium – sinds Trump weer aan de macht kwam. In die tijd heb ik dag na dag de systematische inname van Amerikaanse instellingen en de teloorgang van de democratie gedocumenteerd in mijn Trump Tyranny Tracker . Niet alleen de krantenkoppen, maar ook de patronen.

Terwijl de meeste media gevangen zitten in een vicieuze cirkel van het najagen van de laatste krantenkoppen – de ene dag invoerrechten, de volgende dag SignalGate – heb ik mij gericht op de patronen. En wat vorm lijkt te krijgen, is veel gevaarlijker, omdat ik sterke aanwijzingen zie dat Trump mogelijk de basis legt voor een gecentraliseerde surveillancestaat. Ik kan dat niet met zekerheid zeggen, maar we moeten wel goed opletten.

Centraal staat de ongeautoriseerde DOGE – geleid door Musk en een team van ongescreende medewerkers, van wie sommigen een zeer verontrustend verleden hebben. Zijn medewerkers hebben zich binnen de federale overheid genesteld en omzeilen standaard aannameprocedures, antecedentenonderzoeken en toezicht. We werden voorgelogen dat DOGE een project was om verspilling tegen te gaan, fraude uit te roeien en overheidssystemen te “moderniseren”, maar ik heb altijd gedacht dat dat een dekmantel is.

Maar dekking voor wat?

Ja, een deel van DOGE’s missie lijkt te bestaan ​​uit het ontmantelen van federale agentschappen, maar dat is slechts het topje van de ijsberg. Wat Musk volgens mij doet, is DOGE gebruiken als dekmantel om een ​​enorme infrastructuur voor dataverzameling en -profilering op te bouwen – een infrastructuur die huiveringwekkende gevolgen zal hebben voor dissidentie, journalistiek en de democratie zelf.

Ze hadden jaren de tijd gehad om dit moment te plannen en Trumps terugkeer aan de macht te anticiperen. En vanaf dag één zagen we het – de razendsnelle snelheid waarmee ze te werk gingen, alsof de blauwdruk al die tijd klaar lag.

En dit is niet theoretisch. Het wordt al getest – in het volle zicht.

Surveillance als strategie: het Rusland-handboek

Wat Trump en Musk lijken te bouwen, lijkt griezelig bekend. Sterker nog, het lijkt op iets in autoritaire regimes, zoals Rusland en China.

Een van Poetins eerste stappen na zijn machtsovername was het consolideren van de Russische staat door loyalisten op alle sleutelposities te plaatsen – niet alleen politiek, maar in het hele informatieapparaat. Net als de Sovjetdictators die hij navolgt – en als voormalig KGB-officier – begrijpt Poetin dat macht niet alleen met bruut geweld wordt behouden, maar ook met data, surveillance en angst.

Rusland heeft altijd gefunctioneerd als een surveillancestaat. Van het Sovjettijdperk tot nu toe zijn de interne veiligheidsdiensten gefixeerd geweest op het identificeren, isoleren en onderdrukken van afwijkende meningen – zowel binnen de regering als in de samenleving. Het enige dat veranderd is, is de verfijning van de instrumenten. De Russische overheidsdatabases werden samengevoegd onder het mom van nationale veiligheid. Staatscontracten werden doorgesluisd naar loyale oligarchen. De surveillance-infrastructuur werd het centrale zenuwstelsel van het regime.

Journalisten, activisten en politieke tegenstanders werden gevolgd, vastgehouden en het zwijgen opgelegd. En dat alles was volkomen legaal – omdat het systeem zo was ontworpen.

Het lijkt erop dat Musk en Trump dit stappenplan nu volgen.

Musks ongescreende medewerkers – veelal politieke loyalisten zonder achtergrond in de publieke sector – hebben toegang gekregen tot interne gevoelige systemen van belangrijke Amerikaanse overheidsinstanties. Deze omvatten de Social Security Administration, het Department of the Treasury, het Office of Personnel Management en, meest recent en verontrustend, de IRS. Elk van hen bewaart enorme hoeveelheden van onze gevoelige persoonsgegevens – belastinggegevens, inkomensgeschiedenissen, medische informatie, demografische gegevens en achtergronden.

Afzonderlijk onthullen deze datapunten veel. Gecombineerd? Ze bieden een totaalprofiel – een door AI doorzoekbaar en kruisverwijzend systeem – dat is ontwikkeld om het financiële, persoonlijke en politieke leven van elke Amerikaan te volgen.

En dat is precies wat er in Rusland gebeurt.

Testterreinen: de federale beroepsbevolking

Dit toezichtsapparaat wordt niet alleen op immigranten en internationale studenten getest, maar ook op federale werknemers zelf.

Volgens The Guardian werden medewerkers van het ministerie van Veteranenzaken gewaarschuwd dat hun virtuele vergaderingen in het geheim werden opgenomen en geadviseerd voorzichtig te zijn met het uiten van onenigheid over Trumps beslissingen. Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken zouden IT-medewerkers monitoringsoftware op de apparaten van hun medewerkers hebben geïnstalleerd. Als reactie hierop namen sommige medewerkers – uit angst voor verborgen microfoons – hun toevlucht tot het uitzenden van ruis of het aanzetten van de wasbakken in de pauzeruimte om hun gesprekken te dempen.

Bij de EPA stuurde een partnerorganisatie voor waterbeheer een interne waarschuwing uit dat alle gesprekken, agenda-items en vergaderingen met EPA-medewerkers werden gemonitord door een AI-tool – een tool die onaangekondigd als notulist in hun virtuele gesprekken was verschenen. Hoewel de instantie dit ontkende, zeggen medewerkers dat hen expliciet was verteld dat DOGE de communicatie scande op tekenen van “anti-Musk”, “anti-DOGE” of “anti-Trump” sentiment.

Bij USAID werd een door Trumps Witte Huis persoonlijk samengestelde leiding naar verluidt betrapt op het lezen van privégroepschats. Medewerkers verklaarden dat hun waarnemend beheerder – dezelfde persoon die de IT van het agentschap beheerde – plotseling verscheen in een groepschat met meer dan 40 contractanten. De inbreuk was zo flagrant dat het personeel de officiële systemen volledig begon te verlaten. Uiteindelijk werd de website van USAID zonder opgaaf van redenen offline gehaald.

Een nieuwe klokkenluidersonthulling, gerapporteerd door NPR, onthult hoe ver Musks invloed mogelijk al reikt. Bij de National Labor Relations Board zouden DOGE-medewerkers toegang hebben gehad tot zeer gevoelige gegevens met betrekking tot vakbondsorganisaties en klachten van werknemers, en vervolgens hebben geprobeerd hun sporen te verdoezelen door monitoringtools uit te schakelen en toegangslogs te verwijderen. Technisch personeel signaleerde later wat leek op data-exfiltratie en ontdekte zelfs verdachte inlogpogingen vanaf een Russisch IP-adres.

Het enige waar ik duidelijk over wil zijn, is dat dit niets te maken heeft met modernisering of stroomlijning van operaties. Het gaat om het uitroeien van afwijkende meningen, het monitoren van loyaliteit en het uitroeien van ideologische non-conformiteit. En net als in Rusland en andere autoritaire staten gebeurt dit allemaal onder de radar, binnen de bureaucratische machinerie.

De massale zuivering: chaos als ontwerp

Ik geloof ook dat de aanhoudende massale zuiveringen van federale werknemers meerdere doelen dienen. Ten eerste creëren ze chaos binnen de overheidsdiensten, waardoor het institutionele geheugen wordt ondermijnd en het gemakkelijker wordt om processen zonder toezicht te herschrijven. Ten tweede elimineren ze ambtenaren – van wie velen zich mogelijk verzetten tegen of onthullen wat Musk en zijn medewerkers achter de schermen daadwerkelijk doen. En ten derde overspoelen ze de media met schandalige en waarschijnlijk illegale ontslagen, waardoor het publiek wordt afgeleid terwijl de kerndiensten van de overheid instorten en de surveillance-infrastructuur stilletjes op de achtergrond wordt opgebouwd.

Maar er is meer. Deze zuiveringen sturen een huiveringwekkende boodschap naar de rest van de federale overheid: volg de regels, anders ben je de volgende. Ze ontmantelen niet alleen overheidsinstanties – ze vervangen de publieke dienstverlening door loyaliteitstests. Het resultaat is een uitgeholde overheid vol angst, stilte en politieke agenten. En dat is precies de bedoeling. Wanneer instellingen zwak zijn en het moreel gebroken, consolideert de autoritaire macht zich sneller.

De ruggengraat opbouwen: het Palantir-partnerschap

Musks volgende zet maakt deze vergelijkingen onmogelijk te negeren. Recente berichten onthulden dat DOGE een samenwerking was aangegaan met Palantir – een bedrijf voor bewaking en data-analyse, opgericht door Peter Thiel, een nauwe bondgenoot van Trump – om een ​​”mega-API” voor de IRS te ontwikkelen. Volgens WIRED en interne bronnen is het doel een gecentraliseerd platform te bouwen dat de gegevens van elke belastingbetaler in realtime kan raadplegen.

De Foundry-software van Palantir zou dienen als het ‘leescentrum’ voor de IRS, met volledige integratie tussen de verschillende afdelingen. Dat betekent dat DOGE en zijn medewerkers gegevens uit meerdere federale systemen zouden kunnen doorzoeken, vergelijken en mogelijk manipuleren, waardoor ze in feite een autoritair inzicht zouden krijgen in het leven van miljoenen Amerikanen.

Een paar weken geleden meldde WIRED dat Musk een zogenaamde “hackathon” organiseerde in Washington D.C., waar Musk-medewerkers, Palantir-ingenieurs en senior IRS-personeel bijeenkwamen. Opvallend is dat verschillende topfunctionarissen van de IRS al waren afgetreden of ontslagen nadat ze weigerden te voldoen aan de ongekende en hoogstwaarschijnlijk illegale eisen van DOGE om toegang te krijgen tot belastinggegevens.

Ik wil nogmaals benadrukken dat zodra IRS-gegevens worden samengevoegd met gegevens van de Sociale Zekerheid, immigratiegegevens, OPM-bestanden en andere federale datasets, het resultaat een totaalprofiel van toezicht is: financieel, demografisch, politiek en persoonlijk.

Internationale studenten en immigranten als doelwit: het systeem testen

Ook kondigde USCIS vorige week aan dat het de socialemedia-accounts van immigranten zou gaan screenen op antisemitisme, wat zou worden gebruikt als reden om visa en green cards te weigeren. DHS bracht een verklaring uit waarin stond: “Er is in de Verenigde Staten geen plaats voor de rest van de wereld die terrorisme sympathiseert… U bent hier niet welkom.”

Het gaat hier niet alleen om de bescherming van Joodse Amerikanen of Joodse studenten – die met reële bedreigingen worden geconfronteerd. Het lijkt eerder een poging om de kwestie te gebruiken als politiek schild voor een anti-immigranten- en anti-dissidentenagenda. Joodse belangenorganisaties zoals Bend the Arc veroordeelden het beleid al snel en noemden het wat het is: een rookgordijn voor wreedheid en repressie, geen poging te goeder trouw om antisemitisme te bestrijden.

En dit is niet theoretisch. Immigranten worden al vermist, sociale media worden gescand en houders van een Green Card worden vastgehouden. DHS heeft naar verluidt gegevens van de IRS over meer dan 7 miljoen immigranten opgevraagd, en ICE bereidt zich voor om op basis van die gegevens actie te ondernemen.

Ondertussen tonen duizenden nieuw ontdekte documenten aan dat de oprichters van Clearview AI – nu een belangrijke surveillancepartner van ICE en de FBI – hun gezichtsherkenningssysteem expliciet hebben ontworpen om immigranten en links-georiënteerde politici te targeten. Zoals Mother Jones meldde, wordt Clearviews enorme database, verzameld van sociale media, door federale instanties met weinig toezicht gebruikt om gezichten te matchen, politieke opvattingen te scannen en afwijkende meningen te monitoren.

Volgens 404 Media gebruiken de contractanten van ICE ook hulpmiddelen als ShadowDragon om gegevens van honderden platforms te halen, waaronder Bluesky, Meta en zelfs OnlyFans, om de bewegingen, netwerken en onlineactiviteiten van individuen in realtime in kaart te brengen.

Dit is een live test van de surveillancestaat om de problemen op te lossen. De meest kwetsbaren zijn de eerste doelwitten.

De gevaren van surveillance zijn niet alleen theorie, ze zijn geschiedenis

Van nazi-Duitsland tot de Sovjet-Unie tot het Rusland van Poetin: autoritaire regimes vertrouwen al lang op grootschalige gegevensverzameling en doelwitlijsten om afwijkende meningen te controleren, vervolgen en uit te roeien.

In Europa leeft de herinnering aan wat er gebeurt als overheden te veel toegang krijgen tot persoonsgegevens nog steeds. Onder het naziregime waren volkstellingsgegevens en bureaucratische dossiers niet alleen administratieve hulpmiddelen, maar ook wapens. Joden, Roma, LHBTQ’ers, mensen met een beperking en politieke dissidenten werden geïdentificeerd, gecatalogiseerd en opgespoord. Deze datasets vormden de blauwdruk voor vervolging, deportatie en genocide.

Ook de Sovjets maakten gebruik van informatie als wapen – of het nu ging om KGB-surveillancedossiers, informantennetwerken of door de staat gecontroleerde gegevens die de bewegingen, overtuigingen en relaties van burgers registreerden. En in het post-Sovjet-Rusland heeft Poetin datzelfde model nieuw leven ingeblazen en wordt de staat nog steeds bestuurd door databases en lijsten waar afwijkende meningen bruut worden bestraft.

Die geschiedenis is precies waarom de Europese Unie een aantal van ’s werelds sterkste gegevensbeschermingswetten heeft gecreëerd. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) was niet alleen bedoeld om techbedrijven ter verantwoording te roepen. Ze werd ontwikkeld als een waarborg na de Holocaust en de KGB – om ervoor te zorgen dat geen enkele overheid ooit nog massale databases zou kunnen samenstellen om mensen te targeten op basis van wie ze zijn of wat ze geloven.

Wat komt er nu?

Waar ik het meest bang voor ben, is wat er gebeurt nadat de “bugs” zijn opgelost, nadat rechtszaken zijn genegeerd en rechterlijke uitspraken zijn genegeerd, en nadat de infrastructuur is genormaliseerd. Want zodra deze machine is gebouwd, zal hij niet alleen buitenstaanders in de gaten houden. Hij zal zich naar binnen keren – tegen journalisten, critici, demonstranten, politieke tegenstanders en iedereen die het regime uitdaagt.

En dit is het meest huiveringwekkende: ze hebben geen nieuwe wetten nodig. Ze hebben de gegevens al.

Dit gaat niet over ‘efficiëntie’. Het gaat over dominantie, het bouwen van de digitale ruggengraat van een modern autoritair regime – een regime dat Musks techno-utopisme combineert met Trumps wraakzuchtige, paranoïde politiek.

De Privacy Act van 1974, aangenomen na Watergate om misbruik van IRS-gegevens door de president te voorkomen, wordt genegeerd. DOGE-medewerkers worden binnen overheidsinstanties ingebed en geherclassificeerd als officiële medewerkers om wettelijke bescherming te omzeilen. Federale rechters hebben geoordeeld dat dit in strijd is met de privacywetgeving, maar Trumps regime maalt er niet om. De constructie gaat door.

Dus ik sluit af met dit te herhalen: ik geloof niet dat DOGE ooit is opgericht om verspilling tegen te gaan of overheidsinstanties te moderniseren. Ik geloof dat het is ontworpen om zich voor te bereiden op iets veel gevaarlijkers. De persoonlijke gegevens die ze verzamelen, gaan niet over “efficiëntie” – het gaat over targeting. Wat ze aan het bouwen zijn gedetailleerde, met AI verbeterde dossiers van ieder van ons. En zodra ze compleet zijn, kunnen die profielen op elk gewenst moment worden ingezet als wapen.

We moeten ons verzetten en antwoorden eisen van onze congres- en staatsleiders – luid en openlijk, en onverbiddelijk – voordat de surveillance-staat volledig operationeel is.