Het is de Federalistische fantasie van een mislukte EU die ‘hersendood’ is, niet de NAVO
Indignatie redactie
4 min. lezen
De Franse Macron is opnieuw in tranen uitgebarsten en heeft de Britse pers gebruikt om de rechtbank te berechten en te jammeren over hoe hij en zijn EU-visie niet werken.
Oh om Emmanuel Macron te zijn. De Franse president lijkt op de rand van een soort van instorting te staan, na zijn fatale opmerking dat de NAVO ‘hersendood’ is. En als je kijkt naar de langzame groei in de EU – die voor het eerst Duitsland raakt, en natuurlijk ook Frankrijk – zie je hoe Macron in paniek raakt.
Hij waarschuwde onlangs in een interview met de econoom dat Amerika Europa de rug toekeerde en dat hij geen vertrouwen meer had in de NAVO. Was dit een opgraving bij Trump of meer in het bijzonder een vitriolische uitbarsting in het beleid van Trump ten aanzien van Iran, dat binnen enkele weken naar de EU zal keren voor contante uitbetalingen en ondersteuning, omdat het zich allemaal terugtrekt uit de beruchte JCPOA, ook wel bekend als de Iran Deal?
Macron’s grote ideeën dat de EU een grote speler is, werken niet echt. Misschien is het zijn hoofdidee van hem dat hij de grote speler in een grotere EU is, maar dat is het echte probleem, terwijl zijn pogingen om de EU te leiden (in zijn rol als Franse president) fladderen; weinigen betwijfelen dat over vijf jaar, wanneer de EU in Brussel een nieuwe voorzitter van de Raad en de Commissie nodig heeft, dat zijn naam op de lijst zal staan en hij de oude ongeschreven regel zal overtreden dat geen enkele ‘reus’ van de EU een president kan hebben in Brussel.
Nou ja, niet sinds Jacques Delors.
De EU werkt niet. De economie bereikt nieuwe dieptepunten, wat zelfs landen buiten de eurozone zoals Zweden treft, en het meer gezamenlijke vertrek van Groot-Brittannië zal een nog meer onbetekenende boodschap zijn voor haar leden: tijd voor een heroverweging van het project.
Het probleem is dat het ‘heroverwegen’ idee net zo verdeeld zal zijn als altijd. In één kamp neigen Macron en zijn pro-federalistische buddies in Brussel die verslaafd zijn aan de EU-uier, eerder dramatisch te denken in plaats van rationeel wanneer ze denken aan het ‘hervormen’ van het EU-project. ‘Hervorming’ betekent voor hen meer macht nemen op een antidemocratische manier en dan hopen dat, laten we zeggen een nieuw EU-leger (uit grotere nationale EU-defensiebudgetten), grotere EU-subsidies voor onderzoek (om te concurreren met de VS), minimale lonen over 27 lidstaten en, meest radicaal, de herziening van het Schengen-akkoord met een nieuw, enkel asielbeleid, zullen allemaal gezamenlijk grotere politieke steun krijgen.
Modereert echter in heel Europa – misschien wat hij ‘Eurosceptici’ zou kunnen noemen – zou kunnen beweren dat in een dergelijke crisis waarin de EU zich bevindt, een ontkalking en verlaging van de ambities van het project een manier kan zijn om opnieuw in contact te komen met EU-kiezers.
Ik heb ooit de voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, in 2002 gevraagd wat zijn hoofdtaak was. “Om weer in contact te komen met kiezers” antwoordde hij vol vertrouwen.
De zelfvoldane glimlach verdween al snel uit zijn cherubijnachtige gezicht toen ik antwoordde “maar dat zou toch zeker suggereren dat de EU ooit met hen verbonden was?”.
De driftbui die Macron momenteel heeft met de NAVO maakt deel uit van een groter beeld van de achteruitgang van de EU. Voor EU-landen om Trump te verplichten door in te stemmen met de 2% van het bbp die moet worden gereserveerd voor defensie-uitgaven is een afschuwelijke aanval op Macron en zijn visie op een nieuwe EU. Macron wil grotere defensie-uitgaven om de falende politieke steun van het EU-project te stimuleren. Maar zelfs deze logica is onjuist. Het aantal kiezers is gestaag afgenomen voor het EU-project voor ten minste de laatste drie EU-verkiezingen en een groter populistisch blok in het Europees Parlement is daar een duidelijk bewijs van.
Superkrachten handelen. Pseudo-superkrachten praten en hopen dat hun zorgvuldig ontworpen persberichten impact hebben. De kern van deze recente aanval op de NAVO is hoe het Amerikaanse beleid gericht op Iran faalt. Maar dat falen kan door de VS worden doorstaan, aangezien superkrachten per definitie naar anderen kijken om de last van hun fouten op zich te nemen. En het is aan de EU, waar Trump die actie zoekt. Het zal de EU zijn die Iran de grootste prijs zal betalen om in de komende dagen de volgende stap te zetten en zich verder weg te trekken van zijn verplichtingen onder de zogenaamde Iran-deal.
Het probleem met Macron is dat hij zo diep geworteld is in zijn ultra conservatieve neo conservatieve verleden. Zelfs in zijn eerder dit jaar in de Guardian gepubliceerde brief spreekt hij van een nieuwe EU die meer naar Afrika kijkt voor toekomstige investeringen, misschien een glimp van Conrad-achtige oude waarden van Frankrijk en zijn koloniale erfenis. In tegenstelling tot de NAVO-secretaris-generaal, Jens Stoltenberg, die een moderner, realistischer beeld heeft van Frankrijk en het oude Europa.
“Ik ben zeer verheugd over de inspanningen om de Europese defensie te versterken … Maar de EU kan Europa niet verdedigen”, zei hij onlangs tijdens een evenement ter ere van 70 jaar bestaan van de NAVO. “Dit gaat deels over militaire macht. Na de Brexit komt 80% van de defensie-uitgaven van de NAVO uit niet-EU-bondgenoten. ‘
Dat moet Macron pijn hebben gedaan. Maar als de EU zichzelf niet eens kan verdedigen, is het ‘hersendood’ om te denken aan plannen om zichzelf en haar bevoegdheden uit te breiden?
