Het konijn uit Bidens hoge hoed. De prognose van ‘oorlogsmoeheid’ van de kant van de Verenigde Staten en hun bondgenoten in de proxy-oorlog in Oekraïne lijkt sterk overdreven. Integendeel, de oorlog krijgt een nieuwe wending.
De regering-Biden dendert in volle vaart door op haar destructiebeleid en een afstapje brengt het gevaar met zich mee verslonden te worden door de beestachtige gevolgen van een nederlaag in de oorlog, die alleen maar zou kunnen leiden tot het in diskrediet brengen van het trans-Atlanticisme en het uiteenvallen van de NAVO, en het uiteenvallen van de NAVO zou kunnen betekenen. Dat betekent dus ook de mondiale hegemonie van de VS.
Biden’s formele toespraak tot de natie vanuit het Oval Office afgelopen donderdag kan alleen worden gezien als de lancering van een nieuwe fase in de oorlog in Oekraïne, die de demonisering van Poetin naar een nieuw, hoger niveau brengt. Biden weeft een nieuw verhaal samen waarin hij beweert dat Hamas en de Russische leider allebei “een naburige democratie willen vernietigen – volledig vernietigen.”
De basis van Bidens argument was dat resolute steun van Amerikaanse bondgenoten essentieel is voor het behoud van de Amerikaanse leidinggevende rol in de wereld. Het belangrijkste complot was dat de hybride oorlog in Oekraïne zal voortduren zolang Biden in het Witte Huis aan de macht blijft. Dat is nu echter veranderd in een ‘eeuwige oorlog’. Biden belde de Oekraïense president Vladimir Zelenski vóórdat hij zijn toespraak tot het Amerikaanse volk hield.
Analisten willen ons doen geloven dat steeds meer landen in de EU ontgoocheld raken door de oorlog – hoewel dat gevoel onder de burgers naarmate de tijd verstrijkt toeneemt. Maar Polen, een belangrijke frontlijnstaat, heeft zojuist gestemd voor de macht van een centristische regering, wat reden is voor een feestje in Kiev (en Washington, en Brussel). Ook in Groot-Brittannië valt een soortgelijke uitkomst te verwachten – alleen dat het Tweedledum zal zijn die Tweedledee zal vervangen, twee mollige kleine mannen van de Deep State die identiek zijn, behalve dat ze links-rechtse omkeringen van elkaar zijn.
Vergis u niet: de gezamenlijke verklaring na de VS-EU-top in Washington op 20 oktober komt neer op een klinkende (politieke) overwinning voor de regering-Biden, aangezien de EU het met de VS eens is (had u anders verwacht?) over “onwrikbare” militaire steun aan Oekraïne; eisen dat Rusland “zijn brute oorlog beëindigt en zijn strijdkrachten, bondgenoten en militaire uitrusting onmiddellijk, volledig en onvoorwaardelijk terugtrekt van het gehele internationaal erkende grondgebied van Oekraïne”;
De noodzaak van herstel van “internationaal erkende grenzen” in elke vredesregeling; Rusland dwingen “de juridische gevolgen te dragen van al zijn internationaal onrechtmatige daden” tegen Oekraïne; verdere verdieping van “gezamenlijk werk om Ruslands vermogen te ondermijnen om zijn oorlog te voeren en zijn industriële defensiebasis en -capaciteit te behouden en uit te breiden”, enzovoort.
Ach, je kunt van alles eisen, maar realisme is ook hier weer eens ver te zoeken.
Er zijn ook geen tekenen van een mogelijke wankeling in de standvastigheid van de Europese militaire steun aan Oekraïne. Het meest recente voorbeeld is Zweden, waar, net als in andere Scandinavische landen en in de Baltische staten, de geografische nabijheid van Rusland de veiligheidsangst heeft doen toenemen, en er zijn weinig tekenen van enige aarzeling.
Politico meldde dinsdag dat de Zweedse minister van Defensie Pål Jonson de militaire leiding van het land had opgedragen de potentiële impact te onderzoeken van het verlenen van verschillende soorten steun aan de Oekraïense gevechtsvliegtuigen, waaronder Gripen-vliegtuigen. Het leger moet uiterlijk 6 november verslag uitbrengen aan Jonson. Dit volgde op aankondigingen van de Europese buurlanden van Zweden, Noorwegen, Denemarken, België en ons eigen Nederland, dat ze van plan waren Lockheed Martin F-16-jets naar Kiev te sturen.
De mening van deskundigen is dat zelfs een beperkt aantal Gripen de inspanningen van Oekraïne om zijn luchtruim onder controle te houden op betekenisvolle wijze zou kunnen helpen, en wordt gezien als een relatief goedkoop en gemakkelijk te onderhouden vliegtuig dat kan opereren vanaf kortere, smallere start- en landingsbanen, inclusief geïmproviseerde landingsbanen op rechte stukken snelwegen, waardoor het risico wordt verkleind dat vliegtuigen zich op een grotere basis verzamelen en door een enkele vijandelijke aanval worden vernietigd. De Europese Unie denkt zowaar een grootmacht te zijn op militair gebied.
Wat de VS betreft, weten we nu dat de regering-Biden ATACMS-raketten naar Oekraïne stuurt, terwijl zij de strijdkrachten van Kiev al heimelijk met dat systeem had uitgerust.
Bovendien is de regering-Biden, aangemoedigd door het succes van de verwoestende aanval in Kiev op de door Rusland gecontroleerde vliegveldaanvallen in Berjansk en Loehansk, afgelopen dinsdag met behulp van ATACMS (die naar verluidt meerdere Russische helikopters, een munitiestortplaats en een luchtverdedigingssysteem heeft vernietigd), nu de levering van een geavanceerde versie van de raket overweegt – eentje die tweemaal (300 kilometer) kan vliegen, verder dan de raketten die Oekraïne zojuist heeft ontvangen (slechts 160 kilometer). Het is een nieuwe trede op de escalatietrap op weg naar een nucleaire oorlog.
Er is zeker geen sprake van een verzwakking van de vastberadenheid van Biden. Nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan maakte vrijdag in een speciale briefing van het Witte Huis schaamteloos bekend dat Washington “contracten heeft gesloten voor bepaalde soorten wapensystemen die nog moeten worden geleverd omdat ze nog in productie zijn.” Het is duidelijk dat de regering-Biden het mogelijk acht om wapens en militaire voertuigen aan Oekraïne te overhandigen die nog nooit eerder zijn verscheept.
“De president heeft de discretionaire bevoegdheid op basis van de omstandigheden van het conflict, de situatie ter plaatse en overleg met bondgenoten om te beslissen of hij wapensystemen aan Oekraïne zal leveren die we niet eerder hebben geleverd”, merkte Sullivan op.
Vervolgens legde hij uit dat de VS “contracten hebben gesloten voor bepaalde soorten wapensystemen die nog moeten worden geleverd omdat ze nog in productie zijn. We verwachten dat ze de komende maanden geleverd zullen worden.” Inderdaad: de Amerikanen beschouwen Oekraïne als de speelplaats waar allerhande nieuw wapentuig kan worden uitgetest. Dat er ook nog burgers in het land wonen is slechts een bijkomstigheid.
Nog een andere gebrekkige veronderstelling is dat er binnen het Amerikaanse Congres een vloedgolf aan meningen ontstaat die het voor de regering-Biden steeds moeilijker zou maken om goedkeuring te krijgen voor militaire hulp aan Oekraïne in een aanstaand verkiezingsjaar. Maar het toeval wil dat de adviseurs van Biden, ervaren politici in het navigeren door uitdagende wetgevingen, een ingenieuze manier hebben gevonden.
Ze combineren opzettelijk de debatten rond Oekraïne, Israël en de eigen landsgrenzen om de 61 miljard dollar voor Oekraïne door te rammen die anders nooit zou zijn gepasseerd. Volgens documenten van het Witte Huis wordt in het verzoek voor het fiscale jaar 2024 voorgesteld om ruim 61,4 miljard dollar (!) toe te wijzen aan Oekraïne en ruim 14,3 miljard dollar aan Israël.
Sullivan noemde het laatste begrotingsverzoek van de regering-Biden “komend uit een mondiaal keerpunt” na de Hamas-aanval op Israël “en terwijl het volk van Oekraïne elke dag blijft vechten voor hun vrijheid en onafhankelijkheid tegen de Russische agressie.” Hij verlegde de aandacht naar Bidens nieuwe verhaal dat “de uitkomst van deze strijd voor democratie tegen terrorisme en tirannie essentieel is voor de veiligheid en beveiliging van het Amerikaanse volk.”
Wie kan nu zeggen dat wat er in Oekraïne gebeurt, dat 10.000 kilometer verderop ligt, de Verenigde Staten niet aangaat? Biden begon zijn toespraak donderdag met een Churchilliaanse noot: “We staan voor een keerpunt in de geschiedenis – één van die momenten waarop de beslissingen die we vandaag nemen de toekomst voor de komende decennia zullen bepalen. Daar wil ik het vanavond graag met u over hebben.”
Hij vervolgde: “Amerikaans leiderschap is wat de wereld bij elkaar houdt. Amerikaanse allianties zijn wat ons, Amerika, veilig houdt. Amerikaanse waarden maken ons tot een partner waarmee andere landen willen samenwerken. Om dat allemaal in gevaar te brengen als we Oekraïne verlaten, als we Israël de rug toekeren, is dat gewoon niet de moeite waard.”
De oorlog in Oekraïne gaat dus niet langer over het Westfaalse principe van nationale soevereiniteit en het Handvest van de Verenigde Naties – en zelfs niet over het feit dat dit geen tijdperk van oorlogen hoort te zijn. Het gaat eigenlijk over Amerikaans leiderschap, Amerikaanse allianties, Amerikaanse waarden – duidelijk gezegd: Amerikaanse hegemonie, dito exceptionisme en het voortbestaan van de NAVO. En het presidentschap van Biden, natuurlijk.