Het schip van Modi raakt de ijsberg van Kashmir

Een doordacht kenmerk van de ‘aanpassing’ na de Koude Oorlog in het buitenlands beleid van India na de ontbinding van de voormalige Sovjet-Unie was dat Delhi zich aan het spreekwoordelijke principe moest houden ‘zie geen kwaad, hoor geen kwaad, spreek geen kwaad’ als het gaat om Amerika.

Het stelregel van de drie wijze apen in de oude Indiase folklore komt voort uit de ‘unipolaire hachelijke situatie’ van de elite – een idee dat India aan de rechterkant van de geschiedenis staat in de 21ste eeuw betekent dat India net zo goed op de Amerikaanse bandwagon kan springen.

Het strategische geduld van Delhi onder het bewind van premier Modi is enigszins beperkt tot het uiterste tijdens het Donald Trump-presidentschap. Modi probeerde alles in de Indiase touwtruc om de mercuriale Amerikaanse president te pacificeren. Maar met Trump kan niemand er vrij zeker van zijn. Waar golfspelende staatslieden die charme uitstralen – zoals de Japanse premier Shinzo Abe – faalden, had India conclusies moeten trekken.

Delhi koos er in plaats daarvan voor om het treiteren – soms beledigend – te negeren – Trumpean-tweets die naar Modi porren. Trump wees zelfs cavalierly de ultieme eer af die Modi hem kon schenken – een uitnodiging om de hoofdgast te zijn bij de Nationale Dagparade in India in Delhi.

Toen, op 22 juli, brak de hel los met Trump die aan de media onthulde dat Modi hem had gevraagd om de rol van bemiddelaar te spelen in de kwestie Kasjmir – de achilleshiel van India – en dat hij de mouwen oprolt. En terwijl zout in de Indiase wond werd gewreven, maakte Trump deze sensationele onthulling in aanwezigheid van de Pakistaanse premier Imran Khan.

Weet Trump niet dat India publiekelijk bemiddeling door derden op Kasjmir afwijst? Zonder twijfel weet hij het. En dat is het hele punt. Binnen enkele uren reageerde het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken ontwijkend dat ‘geen dergelijk verzoek is gedaan’ door Modi. De Indiase woordvoerder rolde de mantra uit met betrekking tot de ‘consistente positie van India dat alle openstaande kwesties met Pakistan alleen bilateraal worden besproken’. Delhi voegde eraan toe: ‘Elke betrokkenheid bij Pakistan zou een einde maken aan grensoverschrijdend terrorisme’.

In de huidige context kan de hulp van Pakistan om een ​​einde te maken aan de Afghaanse oorlog een grote prestatie van het buitenlands beleid voor Trump betekenen, die kilometers zal maken voor zijn campagne voor de presidentsverkiezingen volgend jaar in de VS. Daarom is de kans groot dat Trump opschepperig was door geheel of gedeeltelijk te ‘declasseren’ wat een zeer gevoelige uitwisseling tussen hem en Modi in Osaka moet zijn geweest zonder dat er assistenten aanwezig waren.

Het volstaat te zeggen dat het bemiddelingsaanbod van Trump over Kashmir en de opvallendheid van het bezoek van Imran Khan aan de VS ernstige implicaties hebben voor het Indiase beleid.

In de eerste plaats deinsde de Modi-regering terug van de weerslag van de Indiase publieke opinie met betrekking tot het bemiddelingsaanbod van Trump. In werkelijkheid heeft India in het verleden echter selectief Amerikaanse bemiddeling aanvaard, het bekendste voorbeeld was de Kargil-oorlog in 1990. Daarom zou Modi, zelfs als Modi de bemiddeling van Trump had gezocht, niets bijzonders zijn geweest.

In feite zou het tactisch gezien een slimme manier zijn geweest om Trump vast te houden aan de neutrale grond met betrekking tot de spanningen tussen India en Pakistan, ook al zou Imran Khan binnenkort een gedenkwaardig bezoek aan de VS afleggen.

Imran Khan’s bezoek zal inderdaad onrust veroorzaken in de Indiase geest voor zover Trump Pakistan een naadloze alliantie belooft. Dit gebeurt op een ongemakkelijk moment voor India wanneer de kanonnen stil zijn geworden aan de grens tussen India en Pakistan en de grensoverschrijdende infiltratie van militanten naar J&K de laatste tijd is opgedroogd.

De Modi-regering staat op het punt een nieuwe strategie voor de J & K-situatie uit te rollen. De Indiase minister van Defensie Rajnath Singh heeft pas vorige week publiekelijk aangekondigd dat een definitieve oplossing voor de J & K-situatie ‘op handen is’.

Een redelijke gok is dat de Modi-regering van plan is J&K te integreren door een deel van haar zogenaamde ‘speciale status’ af te stoten of eroderen, gebruikmakend van de waargenomen Pakistaanse capitulatie over grensoverschrijdend terrorisme. Dat plan moet nu misschien op een laag pitje worden gezet.

Een van de uitgangspunten achter dat plan is dat er geen internationale gevolgen zullen zijn als Delhi het project krachtig voortstuwt, met dwang indien nodig, om J&K te integreren. Maar misschien heeft Trump nu het Indiase vertrouwen opgeschud. Trump vestigde de aandacht op de veiligheidssituatie in de Indiase staat Jammu en Kashmir, het al lang bestaande karakter van het Kashmir-probleem en het unieke onvermogen van India en Pakistan om het geschil bilateraal op te lossen.

De manier waarop dingen zich ontwikkelen in de vergelijkingen tussen Washington en Islamabad op het hoogste niveau van leiderschap, is Pakistan erin geslaagd de VS een verband te laten accepteren tussen een Afghaanse nederzetting en een oplossing van het conflict in Kasjmir. De opmerkingen van Trump in hun totaliteit lijken impliciet zo’n verband te erkennen.

Hoe dan ook, voor de grote hand die Pakistan Trump steunt om de Afghaanse oorlog te helpen beëindigen en een trofee voor het buitenlands beleid in 2020 te claimen, verwacht het in de VS een veel grotere gevoeligheid voor de legitieme belangen van Pakistan in regionale veiligheid en stabiliteit, waar het langdurige vraag is naar ‘strategisch evenwicht’ in Zuid-Azië. Volgens de Pakistaanse schatting vereist ‘strategisch evenwicht’ een rest van het Zuid-Aziatische beleidskompas van de VS, dat ten gunste van India kantelt.

De opmerkingen van Trump suggereren dat hij in principe accepteert dat goodwill en samenwerking een tweerichtingsverkeer vormen. Daarom zal de explosieve onthulling van Trump ook resoneren met de Kashmiri-mensen die al vervreemd zijn van de Indiase staat. Trump heeft misschien onbewust hoop gegeven aan de Kashmiri’s.

De geplande ‘integratie’ van J&K wordt nu een zware taak voor de Modi-overheid. Desalniettemin zal Delhi niet worden afgeschrikt om J&K te integreren op voorwaarden die Bharathiya Janata Party, de regerende partij van India, onwrikbaar als doel heeft gesteld. Uit de milde reactie van Delhi op de opmerkingen van Trump, lijkt het erop dat de regering Modi hoopt door te gaan met het aanpakken van POTUS door elders concessies te doen – zoals lucratievere wapenovereenkomsten.

De Indiase analisten spreken vaak over het buitenlands beleid onder Modi als een van ‘multi-alignment’. Maar in de praktijk functioneert het Indiase beleid alsof de wereldgemeenschap een dierenboerderij is waar de VS meer gelijk blijven dan anderen. Simpel gezegd, de Indiase elites willen het op die manier, de bureaucraten staan ​​er voor en de Diaspora in Noord-Amerika, die wortelt voor het hindoe-nationalisme, eist het.

Hier ligt de fundamentele tegenstelling. Wanneer Trump zegt dat hij bereid is te bemiddelen in Kasjmir en de betrekkingen tussen India en Pakistan te helpen normaliseren, is hij zonder pardon de Indiase belangen geschonden. Hopelijk zal dit een Indisch herdenken op langere termijn in plaats van als een storm in de theekop teweegbrengen, gezien de grote kans dat Trump ook voor een tweede termijn aan de macht zal blijven.

Dergelijke aangrijpende momenten onderstrepen dat de strategische ambivalentie van India in de hedendaagse wereldorde, gekenmerkt door groeiende multipolariteit, steeds onhoudbaarder wordt. Het aanstaande bezoek van Modi aan Rusland in september en het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan India in oktober zullen belangrijke aanwijzingen opleveren voor het Indiase beleid in het veranderende regionale en internationale milieu.