Frits Bosch ziet met lede ogen aan hoe wordt bepaald hoe wegens het coronavirus vrijgemaakte miljarden zullen worden uitgegeven. “Bij het financiële gezelschapsspel dat thans gespeeld wordt zitten vier partijen aan tafel,” zegt hij: aandeelhouders, obligatiehouders, bedrijven en overheden. Maar: “naar mijn smaak de belangrijkste partij – niet aan tafel zit: de belastingbetaler… Deze sukkels zitten dus niet aan tafel, maar mogen wel hun portemonnee opentrekken en dokken.”
In enkele weken tijd heeft een virus met een diameter van tienduizendste millimeter samenlevingen getransformeerd en ‘on hold’ gezet. Bedrijven zijn gesloten en mensen zijn opgesloten. Miljarden zijn uitgetrokken om economieën te stutten. Het is de meest dramatische uitbreiding van de regeringsmacht sinds de Tweede Wereldoorlog. Het ene taboe na het andere is doorbroken. Niet alleen qua inperken van bewegingsvrijheid, maar ook qua omvang en bereik van de rol van de overheid in de economie. Centrale banken drukken geld als water. De Europese Centrale Bank komt met 1.100 miljard euro. Europese staatsschulden overschrijden iedere norm. De VS met 2.300 miljard dollar. Japan heeft een nieuw steunpakket van 108 biljoen yen goedgekeurd. De regering heeft ook de noodtoestand afgekondigd en maatregelen getroffen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het Japanse steunpakket heeft een waarde van omgerekend ca. 990 miljard dollar, wat overeenkomt met 20% van de economische productie van Japan. Ter vergelijking: het pakket van de Amerikaanse president Donald Trump is goed voor 11% van het Amerikaanse bbp.
De mondiale schuld beloopt 255.000 miljard dollar. Bestaande financieringsregels worden buiten werking gesteld om faillissementen te voorkomen. ‘Alles is onder controle’, althans dat is de bedoeling….
Bij het financiële gezelschapsspel dat thans gespeeld wordt zitten vier partijen aan tafel: aandeelhouders die weer enige moed verzamelen omdat corona vermoeidheidsverschijnselen krijgt, obligatiehouders die gestut worden door overheden die kredietverzekeringen, garanties en borgstellingen plegen, bedrijven die leningen en subsidies ontvangen en tenslotte overheden die naar hun goeddunken en empathische gevoelens miljarden uitdelen in het binnenland, maar ook in het buitenland. In Europa noem ik ESM-fonds, eurobonds, coronabonds, ‘Sure’, Outright Monetary Transactions en EIB-leningen.
Opvallend is dat er één belangrijke partij – naar mijn smaak de belangrijkste partij – niet aan tafel zit: de belastingbetaler. De omschrijving van een belastingbetaler is “degenen die belasting betalen, de schatplichtingen”. Soms staat er dan bij: “volgens de rijken, de sukkels.” Deze sukkels zitten dus niet aan tafel, maar mogen wel hun portemonnee opentrekken en dokken. Ze gaan heel fors dokken, zonder enige inbreng. Dit doet me deken aan de Vrede van Utrecht, getekend op 11 april 1713. Het verdrag markeerde het einde van ons land als grootmacht. De Franse onderhandelaar Melchior de Polignac vernederde ons compleet door te zeggen ‘Wij onderhandelen over u, bij u, zonder u’. Dit is nu weer het geval, maar nu zijn we het zelf. Wij worden door onze eigen bestuurders vernederd want ‘Wij onderhandelen over u, bij u, zonder u’. Onze eigen bestuurders spelen poker met belastinggeld van onze sukkels. Dat ze dat geld aanwenden voor binnenlandse doeleinden is prima, want daarvoor is het opgebracht. Maar nu gaan ook alle sluizen open naar andere landen, zonder enige ruggespraak met degene die het geld heeft opgebracht: de sukkels!
Belastingbetalers zijn een amorfe groep die eens in de vier jaar hun hand mogen opsteken en op een politieke partij stemmen die dan precies het tegenovergestelde doet als beloofd is. Je kunt ze voorliegen en bedufelen. Ze geloven alles, de sukkels! En als het zonneklaar blijkt dat het fout is gelopen, dan gaat de hoogstverantwoordelijke zogenaamd door het stof en zegt: ‘sorry’, en ‘excuses’! en gaat dan weer over tot de orde van de dag.
Mondiaal groeien de publieke schulden enorm. Die rekeningen zullen eens betaald moeten worden door de belastingbetaler. We praten over 255.000 miljard dollar en dat bedrag groeit voortdurend. Angstwekkend. De vraag is nu: hoe en waar komen die rekeningen terecht bij belastingbetaler? Het gaat hier om herverdelen van vermogen tussen arm en rijk, landen, generaties en continenten. Hup Wopke! Denk aan de portemonnee van onze belastingbetalers, onze sukkels!
Frits Bosch, auteur van “Risico als obsessie”, “Dat is het risico”, “Wereld op een keerpunt” “Onbehagen bij de elite”, “Schaft ook Nederland zich af?” en “Feminisme op de werkvloer”.