In Nederland nemen arbeiders het op tegen fossiele brandstofreuzen zoals Shell
Indignatie redactie
8 min. lezen
Tegenwoordig onderstrepen protesten in veertig dorpen en steden in heel Nederland de rol van in Nederland gevestigde bedrijven zoals Shell bij het aanwakkeren van de klimaatcrisis. Arbeiders lopen voorop in de strijd en bieden hoop op een massale milieubeweging die verder gaat dan de middenklasse.
Het klimaatalarm vindt plaats enkele dagen voor de Nederlandse algemene verkiezingen op 17 maart – en het zal de noodzaak onderstrepen om een regering te kiezen die deze crisis serieus neemt. Het zal een duidelijk signaal afgeven aan toekomstige politieke leiders dat, terwijl onze planeet afbrandt, we niet door kunnen gaan met zaken zoals gewoonlijk.
Tot nu toe heeft de Nederlandse regering , onder leiding van de rechtse VVD-partij, ervoor gekozen om prioriteit te geven aan de zeer grote bedrijven die het meest medeplichtig zijn aan de klimaatcrisis. In de afgelopen tijd heeft het miljarden belastinggeld uitgegeven om dergelijke bedrijven te redden door middel van subsidies, belastingvoordelen en leningen. “In de huidige situatie verergert ons belastinggeld de klimaatcrisis. Dit moet veranderen, ” verklaarde de Climate Crisis Coalition, die de alarmprotesten leidt.
Een Nederlandse verkiezing met een wereldwijd bereik
Het is belangrijk dat deze actie plaatsvindt in Nederland, een land met een onevenredige rol bij het versnellen van klimaatverandering. Het is de thuisbasis van Europa’s grootste olie- en kolenhavens – respectievelijk Rotterdam en Amsterdam – terwijl het gasveld in de noordelijke stad Groningen ook het grootste van het continent is. Nederland is ook de geboorteplaats van het olie- en gasbedrijf Royal Dutch Shell, dat verantwoordelijk is voor 1,8 procent van alle CO 2 die ooit door de menselijke beschaving is geproduceerd. Tegenwoordig produceert het jaarlijks 1 procent van alle CO 2 -emissies wereldwijd.
In feite staat de rol van de fossiele reus in de uitstoot van broeikasgassen al lang centraal in campagnes voor klimaatrechtvaardigheid. Zo werd een paar jaar geleden de Shell Must Fall- campagne gelanceerd, in navolging van de dekoloniserende Rhodes Must Fall- beweging in Zuid-Afrika. Zoals actievoerders opmerkten, was de parallel bijzonder passend, gezien de geschiedenis van Shell als een unie van Britse en Nederlandse koloniale belangen in het Midden-Oosten en daarbuiten.
Door het wereldwijde bereik en de internationale politieke invloed van Shell is de uitslag van de komende verkiezingen belangrijk voor iedereen – ook voor degenen die niet in Nederland zijn gevestigd. In 1995 werd in Ogoniland, Nigeria, het geweld van deze multinational op een bijzonder gruwelijke manier naar huis gebracht toen negen mannen werden opgehangen als gevolg van hun verzet tegen het bedrijf. Als onderdeel van het daaropvolgende harde optreden heeft het toenmalige militaire regime van Nigeria hele dorpen platgebrand.
Het verzet verenigen
Gezien de brede en internationale activiteiten van het Nederlandse kapitaal en de staat, is het bijzonder passend dat de coalitie die het klimaatalarm aansteekt divers en breed is, van milieuactivisten tot georganiseerde arbeiders.
De landelijke coördinatie brengt verschillende organisaties en groepen samen, waaronder Extinction Rebellion (XR), Greenpeace, de Federatie van Nederlandse Vakbonden (FNV, de grootste vakbond van het land), Fridays for Future (FFF) en Grandparents for the Climate . Dit is vooral indrukwekkend gezien de landelijke lockdown en COVID-19-gerelateerde beperkingen die sinds december 2020 van kracht zijn.
De coalitie heeft op de huidige lockdown gereageerd door ervoor te zorgen dat mensen die dag via online streaming kunnen deelnemen aan de activiteiten. Toch heeft dit talloze grassroots-groepen in het hele land er niet van weerhouden om door te gaan met lokale persoonlijke acties, die ook op sociale afstand zullen staan.
In Leiden hebben bijvoorbeeld activisten van supermarktbonden een leidende rol in de lokale coalitie genomen. Ondanks aanzienlijke logistieke beperkingen hebben de organisatoren een alliantie gevormd van verschillende lokale politieke groeperingen en leden van de gemeenschap. Dit heeft de gelegenheid geboden om niet alleen banden te smeden tussen activisten voor klimaatrechtvaardigheid die betrokken zijn bij XR en FFF, maar ook degenen die vechten voor een verhoging van het minimumloon (de Voor14- campagne), degenen die racisme bestrijden in het gebied – inclusief de lange traditie van blackface – evenals LGBT- en feministische campagnevoerders.
Docenten en studenten van de Universiteit Leiden zijn toegetreden. Ze nemen momenteel hun managers onder de loep over de investeringen van de universiteit in fossiele brandstoffen met de Never Mind Warm Sweaters- campagne – een naam die de spot drijft met de voormalige decaan van de universiteit, Carel Stolker, die personeel en studenten aanmoedigde om de verwarming lager te zetten en in plaats daarvan een warme trui te dragen. om klimaatverandering te bestrijden. Stolker zweeg echter over de investeringen van zijn instelling en over het feit dat toen studenten een die-in tegen Shell op zijn campus organiseerden, de politie werd ingeschakeld.
Klara Beetz van FFF Leiden – een van de organisatoren van het Climate Alarm – wees erop dat hoewel er veel losgekoppelde politieke activiteit in de stad was geweest, de coalitie ‘die krachten samenbracht, waardoor het een sterkere beweging werd’, verrijkt door de ‘ verschillende ervaringen, kennis en achtergronden ”van de betrokken individuen en groepen.
Terugvechten in tijden van COVID
De pandemie heeft niet alleen de vele inspanningen op het gebied van sociale rechtvaardigheid in Leiden samengebracht, maar ook de concrete verbanden tussen de verschillende kwesties waarover wordt gestreden. Hetzelfde economische systeem dat arbeiders in binnen- en buitenland uitbuit, vernietigt ook deze aarde. Het zijn dezelfde regeringen en bedrijven die een rampzalig klimaatbeleid voortzetten, die onderdrukking institutionaliseren en degenen die terugvechten onderdrukken.
Het falen van staten om effectief te reageren op de verspreiding van het coronavirus is een vernietigende aanklacht tegen een economisch systeem dat winst voorrang geeft boven mensen. We zien de effecten hiervan in de buitensporige impact op de meest kwetsbaren, de honderdduizenden vermijdbare sterfgevallen, de economische crisis, het massale banenverlies en de stijgende armoede, en in het gebrek aan adequate gezondheidszorg en welzijnsvoorzieningen. De crisis heeft een meer fundamentele basis in dezelfde winstlogica, aangezien de intensievere en groeiende industrialisatie van de landbouw SARS-uitbraken regelmatiger en dodelijker maakt . Maatregelen om de huidige COVID-19-crisis te verzachten, zullen van korte duur blijken te zijn als ze niet de oorzaak van het probleem aanpakken.
Zelfs afgezien van de pandemie worden de verwoestende gevolgen van de klimaatcrisis al gevoeld door de armsten over de hele wereld, vooral in het Zuiden – dat wil zeggen, mensen in dezelfde landen die geplunderd en onderdrukt worden door bedrijven als Shell en staten als Nederland. . Denk eraan dat Nederland bijvoorbeeld nog regeert over hele eilanden in het Caribisch gebied, die direct worden bedreigd door zeespiegelstijging.
Voor de Climate Crisis Coalition in Leiden was dit niet alleen een centraal punt van discussie, het heeft ook haar organisatiemethoden gedefinieerd voorafgaand aan de actiedag van 14 maart. In de woorden van Cornelia Hefting, een van de Leidse organisatoren: “Klimaatverandering heeft invloed op en vernietigt levens en gebieden over de hele wereld. We moeten de verantwoordelijkheid nemen voor de schade die we – als mensen, maar zeker als westerse samenlevingen – hebben aangericht en we moeten maatregelen nemen die lang geleden hadden moeten plaatsvinden. ”
Het collectief, bestaande uit individuen uit verschillende gemeenschappen, landen en politieke tradities, was zich er maar al te goed van bewust dat klimaatrechtvaardigheidsbewegingen in het Westen lange tijd werden gezien als het domein van collectieven die meestal uit de middenklasse zijn – en overwegend blank.
Dit probleem kwam vooral aan het licht toen Extinction Rebellion voor het eerst verscheen. Veel activisten namen de organisatie ter verantwoording vanwege het afwijzen van racisme en imperialisme, en het over het hoofd zien van de manieren waarop mensen in het Zuiden zich verzetten tegen door winst gedreven klimaatverandering. De reactie van het Britse Wretched of the Earth – een collectief van inheemse, zwarte en bruine groepen uit de basis die vechten voor klimaatrechtvaardigheid – liet perfect zien hoe, ondanks de publiciteit achter XR, de mensen die het meest door de crisis waren getroffen, in de steek lieten.
Bevrijding in het hart van klimaatrechtvaardigheid
Grotendeels geïnspireerd door Wretched of the Earth, wilden activisten in Leiden deze cyclus van witgekalkte klimaatrechtvaardigheid omkeren. Ze besloten een manifest te schrijven voor de beweging die sprak over het mondiale karakter van de klimaatcrisis en de diversiteit van gemeenschappen in Nederland. Arme en arbeiderswijken, vooral die met migrantenfamilies en gekleurde mensen, worden het hardst getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. Deze gebieden zijn gevoeliger voor zeespiegelstijging en overstromingen – en kwetsbaarder voor extreem weer, zoals intense hittegolven en dodelijke koude periodes.
Campagnevoerders hoopten het brede netwerk dat groeide ter ondersteuning van de klimaatprotesten te versterken door te wijzen op de vele manieren waarop ons economisch systeem verbonden is met wereldwijde en internationale ervaringen van onderdrukking. Het toonde aan dat de inspanningen van de coalitie zowel gericht moeten zijn op het opbouwen van een sterke antiracistische, anti-homofobe, feministische, pro-migrantenbasis van verdediging als over het centraal stellen van klimaatrechtvaardigheid op de agenda van de regering.
Vandaag wordt dit punt onderstreept door Chihiro Geuzebroek, organisator en songwriter van Shell Must Fall , medeoprichter van pan-dekoloniale stichting Aralez en het Climate Liberation Bloc-collectief, die deze visie deelt van een internationalistische, op bevrijding gerichte beweging voor klimaatrechtvaardigheid.
Dit is geen kwestie van een symbolische aanpak die vakjes aanvinkt. Voor de activisten in Leiden gaat het om concrete maatregelen om in het hele land het soort coalitie – en de politiek – op te bouwen dat hard nodig is. Helaas is dit niet het soort agenda dat waarschijnlijk tot uiting zal komen in de verkiezingen van 17 maart, waarvan algemeen werd verwacht dat het een rechtse aardverschuiving zal zijn , waarmee de voorwaartse opmars van de reactionaire politiek in Nederland wordt voortgezet . In deze omstandigheden is de vraag niet alleen hoe we klimaatrechtvaardigheid beter zichtbaar maken, maar ook hoe we een breed progressief front opbouwen dat voorbereid is om te strijden voor een andere en betere samenleving.
Het winnen van zo’n visie is niet altijd gemakkelijk. In Leiden bleven sommige activisten tegen het bespreken van kwesties als kapitalisme, racisme of imperialisme – ze zagen het als verdeeldheid zaaiende of irrelevant voor de mobilisatie rond groene kwesties. Toch spreekt de uitkomst voor zich. De actiedag van 14 maart was voor om niet slechts een eenmalige gebeurtenis te worden, een alarm dat even snel verdwijnt als het afgaat. In plaats daarvan blijkt het een oproep te zijn voor iedereen in de stad en daarbuiten, die geloven dat het de hoogste tijd is om van koers te veranderen – en de wereld.
Zoals Naomi Buurman, een van de organisatoren van Leiden Climate Alarm, vraagt: “Wat voor toekomst hebben onze kinderen waarschijnlijk als we de koers van de klimaatverandering nu niet veranderen?”
