Er gaat bijna geen dag voorbij of ergens in de media duikt weer een bericht op over de slechte gesteldheid van onze pensioenfondsen. Dat onze pensioenfondsen niet meer lichtelijk ongesteld zijn maar de menstruatie al volledig voorbij zijn zal de senioren onder ons wel duidelijk zijn. De seniele aftakeling is begonnen. Dracula’s theezakje is op. Dat de slechte gesteldheid van pensioenfondsen van grote invloed is op de economie van ons kleine polderlandje is nog lang niet doorgedrongen bij de massa. Als het grote kapitaal voor de toekomst afbrokkelt dan kalft onze welvaart als geheel af. De senioren voelen het nu al in hun portemonnee, de junioren nog niet.
Pensioenpaniek, en nog veel meer…
Het jeugdige deel van de massa is nog lang niet bezig met hun ouwe dag en zal het een rotzorg zijn hoe die er over 25 tot 50 jaar later uitziet. Er kan natuurlijk zoveel gebeuren dat zien we later dan wel weer, zo is de algemene gedachte bij onze jongeren. Ik geef ze geen ongelijk. Jongeren moeten niet gaan zitten somberen over hun toekomst. Dat laat je over aan de ouderen. Vreemd overigens, want die hebben juist hun tijd gehad. De omgekeerde wereld alweer. De senioren die zich druk maken over het pensioen terwijl dat enorme kapitaal in die fondsen voor het grootste deel is weg gelegd voor de jongeren. Als je maar een tijd van leven hebt.
Waardevast of waardeloos
Met de afwaardering van onze pensioenen komt in feite ook onze economie tot stilstand. Al gaat dat met enige vertraging. Dat komt door de grote vergrijzing. Met iets teveel senioren zijn de junioren in de minderheid en daalt de premie-inleg. Te grote vergrijzing betekent tegelijk te weinig verjonging. Europa is besmet met het Japanvirus. Op basis van al deze factoren zijn de gemaakte afspraken over de dekkingsgraad van de fondsen niet meer haalbaar. Om die reden zijn pensioenen al 10 jaar niet meer geïndexeerd en worden de aanspraken op pensioen ook voor de junioren verlaagd. De kreet waardevast pensioen is inmiddels al 10 x achterhaald en mag bij de aanstaande korting worden vervangen door de term “waardeloos.” Iets wat niet meer stijgt in waarde en achterblijft bij de inflatie wordt lager in waarde. Wat een logica.
Pensioenakkoord op losse schroeven?
Het gevaar voor de economie is dat steeds meer ouderen de handrem aantrekken. De uitgaven worden minder al naar gelang hun dalende inkomsten. Het aantal senioren neemt met de dag toe en daarmee het aantal personen die op de rem gaan staan. Met een zekere vertraging zal het effect van minder seniorenconsumptie een vertraging veroorzaken in economische groei. Een lagere groei geeft druk op de brutolonen waardoor een broodnodige premiestijging moeilijk te realiseren valt. In de nu lopende onderhandelingen over de nadere uitwerking van het pensioenakkoord is dat een heet hangijzer. Vakbonden willen geen korting op de pensioenen en daaraan gekoppeld de pensioenaanspraken. Een premiestijging zal worden tegen gehouden door de werkgevers omdat hierdoor de druk op loonsverhoging groeit. En de economie groeit juist minder, althans zo is de verwachting. En daar lopen werkgevers graag op vooruit. Als pensioenpremies zouden stijgen dan stijgt juist het aandeel voor de werkgevers het meest. De lastendruk voor werkgevers gaat dan dubbel op. Het klassieke dilemma.
Dekkingsgraad onder 100 procent
Dat er paniek in de tent is blijkt wel uit nieuwsberichten over de aanhoudende daling van de dekkingsgraad van onze fondsen. Gemiddeld is deze gedaald van 102 naar 98 procent. Draki bedankt? Dankzij het rentebeleid van de ECB gaat de dekking naar de kelder. Dat dit er aan zat te komen was al lang ontdekt door Dr. Jan Oosterhaven, emeritus hoogleraar algemene economie van de Rijksuniversiteit Groningen: https://adbroere.nl/web/nl/columns/brede-steun-voor-bodemprocedure-pensioenen.php . Daarom is het nu tijd om te ‘ontdekken’, ‘afdekken’, of wat dan ook. We moeten de regels voor de huidige dekkingsgraad loslaten en een lagere dekking toestaan. De grote vergrijzing in onze samenleving is namelijk veroorzaakt door de naoorlogse geboortegolf. Over enige tijd volgt een stoet van begrafenissen en crematies. Dan verlaten heel wat senioren onze uitgewoonde aardkloot. De uitbetalingsverplichting van pensioenfondsen gaat drastisch dalen. Er zou zelfs geld overblijven en de dekkingsgraad gaat gelijk op met het aantal crematies de lucht in. De factor rekenrente kan dan ook de verbrandingsoven in.
De één z’n dood is de ander z’n brood
Ooit is de as van André Hazes via vuurpijlen over de Noordzee uitgestrooid, straks dalen de bankbiljetten van al die afnokkende gepensioneerde Neandertalers neder op het door hun verlaten polderlandschap. Een zegen op aarde. Door de uitstervende baby boomers kunnen de pensioenen van de jongeren ruim worden betaald. En laten we dan gelijk de lopende pensioenen verhogen en de achterstand door gemiste indexatie inhalen. Maken we iedereen weer blij. Gaan de uitgaven van een paar miljoen senioren weer omhoog, stijgt de omzet in winkels en bij het MKB, hogere opbrengst omzetbelasting, kortom hosanna.
Wat, als….
Nog maar één factor kan roet in het eten gooien. Dat is de factor invloed van buitenaf. Internationale handelsbelemmeringen, valutaoorlogen, geopolitieke spanningen, Brexit, Italië, recessie bij de buren, en last but not least een falend bankenkartel. Opgeteld een veelheid van factoren. Hoe zouden wij ons kleine polderlandje kunnen behoeden voor al deze boze geesten van buiten. Gewoon ontkoppelen van die probleemlanden en de grenzen dicht misschien. Los van de globalisering en los van de EU en los van de politieke elite die alleen nog mondiaal denkt. Dit is natuurlijk puur wensdenken in een wereld van de grote krachten. Helaas hebben wij burgertjes in deze geglobaliseerde wereld weinig te wensen en hebben we niks meer in de melk te brokkelen. Mijn gegronde vrees is dat wij in ons kleine nationaal park, “de Polderdroom”, nog weinig sturing kunnen geven aan de eigen economie die beschikt over een eigen grote buffer, namelijk de NL-pensioenreserves en de NL-spaartegoeden. Laat dat nu net het bij elkaar gesprokkelde kapitaal zijn van ons noeste werkers die hun zuur verdiende centen bewaren voor de ouwe dag.
Overgeleverd
Jammer, maar helaas leven we niet op een eiland. We zijn namelijk geen autonoom volkje meer en leven niet in een reservaat. We zijn compleet overgeleverd aan de besturende elite die vanuit hun grote organisaties, zoals de EU, de ECB, de VN, het IMF, de BIS en noem maar op, bepalen hoe het kapitaal wordt verdeeld. Of beter gezegd wordt afgenomen. Ontnomen door repressieve beleidsmaatregelen van de bazen van het kapitaal. De centrale banken en grootbanken die gezamenlijk een monetair systeem besturen en proberen een faillissement te voorkomen. Dat lukt natuurlijk alleen met het geld wat er rust bij een ander. Laten wij in ons kleine polderlandje nu juist beschikken over grote potten met geld en laten wij nu juist het gezag daarover uit handen hebben gegeven aan EU-bestuurders die met opgeheven vinger roepen: “Nederland is geen reservaat maar onderdeel van een Europees conglomeraat.”
Daar gaat ons pensioen, wat kunnen we doen?
Bijna dagelijks worden we ergens in één of ander artikel er aan herinnerd dat ons pensioenkortingen staan te wachten. Nu weer in de Telegraaf: https://www.telegraaf.nl/financieel/1711496585/dubbele-klap-voor-pensioen . We worden warm gedraaid om alvast te wennen aan de hete herfst die ons staat te wachten. Ik denk namelijk dat het pensioenakkoord gaat wankelen. Dit zwaar bevochten akkoord, wat na jarenlang onderhandelen eindelijk is ondertekend door de deelnemende partijen, moet verder in details nog worden uitgewerkt. Precies op de dag van akkoordverklaring kwam de commissie Distelbloem met een ontluisterende mededeling dat de uiterst lage rekenrente de pensioenfondsen verplicht tot een korting op korte termijn. Terwijl juist de vakbonden faliekant tegen zijn. Gaat geen jaar meer duren maar is mogelijk eind dit jaar al aan de orde. Echter lijken de nieuwste ontwikkelingen gezien de aanhoudende rentedaling de geconstateerde feiten al weer in te halen. Negatieve rentevoeten dwingen mogelijk nog tot extra kortingen vanwege de angstwekkende daling van de dekkingsgraad van veel pensioenfondsen. Een bijkomend onheil in de vorm van dalende aandelenkoersen kan er ook nog wel bij. Kunnen de desastreuze gevolgen van lagere beursnoteringen gelijk worden meegenomen.
Mooi weer spelen van onze centen
Wat we gaan zien is een neergaande spiraal. Een spiraal de zichzelf versterkt door nog meer negatieve krullijnen. Dat gaat zich uiten in een dalend consumentenvertrouwen. En wat te denken van het vertrouwen in ‘onze’ banken en de Europese Unie, die samen met de ECB één financieel conglomeraat vormen. Een machtsblok wat de strijd aangaat met onze volle pensioenpotten die we met ons allen hebben ingelegd in onze Nederlandse pensioenfondsen. Tevens wordt de aanval ingezet op onze spaarrekeningen. Door het beteugelende beleid van de ECB met hun alsmaar dalende rentetarieven en QE-beleid is het kapitaal van de Europese burgers, hun spaargeld en pensioenreserves, onderhevig aan de vraatzucht van de rentekever(https://biflatie.nl/rente-gaat-naar-dieptepunt-de-rentekever-komt/) Reserves slinken ten gevolge van de onderdrukking van onze in bewaring gegeven gelden. Geld wat moest oprenten voor later. Om later een goed belegde boterham te hebben van onze ingelegde premies. In plaats van oprenten gaan we massaal interen. Wie had dit ooit bedacht? Er wordt mooi weer gespeeld van onze centen. Hoe anders zouden onze pensioenfondsen er voor staan zonder een EU met al die schuldennaties, en zonder een euro met die beteugelende ECB.
Hoezo waardevast?
In het laatste decennium zijn gepensioneerden gedesillusioneerd geraakt doordat hun pensioen niet werd geïndexeerd. Lonen en prijzen gingen omhoog, pensioenen bleven achter. De kleine verhoging van de AOW was niet genoeg om de inflatie bij te houden. De senioren met een klein pensioentje zijn intussen flink achterop geraakt. Decennia lang wisten we niet beter dan dat onze pensioenen waardevast waren. Ook zouden onze NL-pensioenfondsen de rijkste ter wereld zijn. Nou ja, wat hoog staat, kan diep vallen. Hoe diep? Wel, dat gaan we nu meemaken. De herhaalde aankondigingen van de aanstaande kortingen doen de NL-economie absoluut geen goed. Veel gepensioneerden gaan op de rem staan. En wat te denken van de beroepsbevolking die met lede ogen aanziet dat hun inleg als sneeuw voor de zon verdwijnt. De ingelegde pensioenpremies verliezen elk jaar een paar procenten door het achterblijven op de inflatie. De vervanging van Draki door madame Tussaud(Lagarde) per 1 november aanstaande betekent een voortzetting van het repressieve ECB-beleid. Om moedeloos van te worden.
Economische groei slaat om naar krimp
Pensioenkortingen zullen een sterk negatief effect hebben op de NL-economie. Als het vertrouwen van zoveel pensioengenieters en premiebetalers wordt geschaad dan zal men beleidsmakers gaan wantrouwen. Men wordt voorzichtig met hun uitgaven en men gaat massaal op de rem staan. Consuminderen wordt het nieuwe modewoord. Dat hiermee de neergaande spiraal alleen versterkt wordt zal menigeen duidelijk zijn. Lagere omzetten in de winkels, minder productie in bedrijven, meer faillissementen, meer ontslagen, nog meer onrust door verwachte Brexit, verder oplopende handelsspanningen, en alle negatieve neveneffecten meegerekend is dat samen een hoop ellende. Niemand kan mij nog wijsmaken dat een recessie ver weg is. Het wordt tijd dat onze beleidsmakers tot andere gedachten worden aangezet. Echter vrees ik dat niemand nog een uitweg weet in deze kredietgedreven welzijnsstaat. Teveel krediet eist nu zijn tol. Onze verzorgingsstaat slaat om naar een zorgenstaat. Ons ooit zo welvarende polderlandje waarin de zorgen om de verzorgingsstaat het welzijn van de samenleving verdringt. Welzijn slaat om naar bezorgdheid. De alarmfase zal met een aantal jaren worden afgekondigd wanneer het welzijn heeft plaats gemaakt voor sociale onrust. Ons fysieke en psychisch welbevinden weten velen straks niet meer te vinden. Ik duik onder en ga me Wel bergen.